Heimilisblaðið - 01.10.1938, Page 5

HEIMILISBLAÐIÐ
149
að þóknast biskupinum. Hún átti að verða
til þess, að hann tæki fremur vægiiega
á öðru, sem honum kynni að þykja mið-
ur fara. En það var nú öðru nær en að
hún ætlaði að reynast eins og til var
stofnað.
Og ekki tók betra við, þegar biskup
hætti rekistefnunni um sjálfa kirkjuna
og fór að tala um kirkjusókn. Það var
eins og hann sæi inn í hugskot manna.
Hvernig gat liann annars vitað það, að
þessi eða hinn væri vanur að róa til fiskj-
ar, eða fara fram á heiðar til lyngtöku,
þegar kirkjuklukk'an væri að kalla þá
til guðsþjónustu. Engin nöfn nefndi Iiann
en það var deginum ljósara, að hann
vissi alt um þetta. Hann heimtaði, að
þeir kæmu til kirkju á hverjum einasta
sunnudegi, — nú yrði að breyta til, frá
því sem verið hefði á dögum feðra þeirra,
og dygði engin hálfvelgja lengur. Nú
væri um svo margt nýtt að hugsa og
svo mörg ný verkefni biðu úrlausnar.
Það var svo mikið og margt, sem bisk-
up heimtaði af þeim, að þeirn fannst
það stappa nærri freklegri ósanngirni. Og
svo áttu þeir líka að syngja sálma. Um
það höfðu þeir verið einir, presturinn
og meðhjálparinn, til þessa, — nú átti
allur söfnuðurinn að syngja í kirkjunni,
eins og þrestirnir og lóurnar úti í guðs-
grænni náttúrunni.
• Margfalt betra væri það, að tungan
rotnaði í munni ykkar, heldur en að þið
sitjið eða standið hér inni í þessu húsi
og hæðið Guð, eins og svín og beljur,
sem ekki geta sungið, en núa nösum og
trýni við jörð. Við, þú og ég, eigum að
bera höfuðið hátt, horfa til himins og
syngja Guði lof og þakkargjörð, seint og
snemma«.
Þeir áttu líka að syngja heima hjá sér,
frammi á heiðurn og úti á ökrum, karl-
mennirnir áttu að syngja á sjónum, kon-
urnar við vefstólinn og meyjarnar við
rokkinn. »Það lengir lífið að vera glað-
ur í lund«, sagði biskup, »eins og það
styttir æfina að vera stúrinn«. Og fólkið
myndi verða glaðara og léttara í lund, ef
það tæki upp þann sið, að syngja fögur
ljóð. Ekkert væri mönnum jafn ómiss-
andi og það, að vera léttur í lund, og
ekkert óhollara en að vera með sífelld-
ar áhyggjur, stúrinn og önugur.
Það var nú hægra að segja þetta, en
gera það, en varla gat biskupinn vitað,
hve mikla og margvíslega erfiðleika Odda-
búar áttu við að stríða. Jörðin var ófrjó
og Ægir illur við að fást að jafnaði. Áttu
þeir að syngja, þegar kýrnar þeirra féllu
úr hor á veturna, sökum fóðurskorts,
eða þegar Ægir hremmdi ástvini þeirra?
Áttu þeir að syngja, þegar börnin þeirra
báðu grátandi um brauð, og enginn var
til rúgurinn að haka úr? Nei, sannarlega
þóttust þeir hera sinn kross, og raunar
áttu þeir gleðistundir líka, þó að þær
væru fábreyttar. En að vera að syngja,
sýknt og heilagt, — það kom ekki til
mála!
Þannig þybbaðist fólkið við í lengstu
lög. Biskup fann þetta, eða sá það á and-
litunum og gaf engin grið. Hann gerðist
æ nærgöngulli við þá, Oddabúa. Og þeir
gátu ekki snúið sig úr þeim tökum, sem
hann hafði á þeim náð. Ýmist þrumaði
hann, með harðneskju og eldmóði, eða
hann var mildur og mjúkur. Ýmist lömdu
orð hans fólkið sem heiftugt haglél, eða
ýrðust yfir það, eins og hlý og notaleg
gróðrarskúr. Hann lét ekki við það sitja,
að skipa mönnum sess í kirkjunni. Nei,
hann fylgdi þeim heim, gekk svo að segja
inn í hvert einasta hús á Oddanum og
hreinsaði til. Hann lýsti ástandinu, eins
og það var, og skipaði fyrir um, hvern-
ig það œtti að vera.
Biskup nefndi að vísu engin nöfn. Hann
lét jafnvel í veðri vaka, að hanu væri
að lýsa ósiðum og mistökum, sem hann
hefði orðið var við í öðrum sveitum. En
hver einstök lýsing átti þó við um Odda-
búa, ýmist einstaklinga eða alla sameig-
inlega. Enginn slapp við einhverja at-