Heimilisblaðið - 01.09.1950, Blaðsíða 7
Heimilisblaðið
135
8í>gði Karmesin. En allir glæp-
W, sem eru í raun og veru
ftiiklir glæpir, eru vandalausir.
Haður getur alltaf reitt sig á,
að venjulega menn skorti
kæfileikann til að koma auga
a það sem augljóst er. Hvað
er snillingurinn? Hann er
^taður, sem liefur glöggt auga
fyrir hið augljósa, og auk þess
vott af skapandi liugsun. Því
Var það, veturinn 1928, er ég
Var veikur og auralaus þá í
8vipinn í París, að ég fann
aðferð til að njóta ljóss og
^ita ókeypis, og fá auk þess
ríflega borgun fyrir vikið. I
roiðii fé! Tíu þúsund franka.
^yrir það komst ég á réttan
kjöl aftur. Fyrir peningana,
8em ég fékk frá gasfélaginu,
Sat ég farið til Brasilíu og
framið þar demantaþjófnað,
8em ef lil vill stendur öllum
8iikum framar um listræna
framkvæmd —
Eins og ég lief þegar sagt,
er Karmesin alveg óviðjafnan-
^egur; ef ekki í glæpastarf-
8emi, þá í frásagnarlist. Ekk-
ert er auðveldara, en ímynda
8er þennan risavaxna, stórgáf-
a^a, gamla og heimspekilega
8lUnaða mann bendlaðan við
ails konar lögleysur. Hann er
8annfasrandi í orðum. Manni
er næst skapi að trúa hverju
einasta orði, sem hann sendir
ut í gegnum reykjargult
•^ietzsche-skeggið.
Það er ómögulegt annað en
8eðjast vel að lionum. Manni
Eriust, að ef maður kæmist
ekki hjá að verða fyrir svik-
U,U eða einlivers konar gabbi,
Í?aíti maður frekar sætt sig við
^að af hálfu Karmesins en
U°kkurs annars. Hann er þess
háttar maður, að ef hann hefði
stolið veskinu þínu, mundir
þú segja við hann: — Mér
þykir leitt, að ekki skuli vera
meira í því. En, livernig gat
slíkur maður lagzt svo lágt,
að fremja glæpi? Eða, á hinn
bóginn, að ljúga?
— Ég veit aldrei, hvenær
mér er óhætt að trúa þér,
sagði ég.
— Vinur minn góður, sagði
Karmesin. Ég hugga sjálfan
mig við minninguna um þetta
í livert skipti, sem slokknar
á gasinu.
Það vildi svona til. Ég var
staddur í París. Maður verð-
ur fyrir mótlæti jafnt sem
meðlæti í öllum viðskiptum.
Þetta var ófrjótt tímabil. Ég
hafði neyðzt til, vegna vissra
ófyrirsjáanlegra atvika, að
hraða för minni sem mest ég
mátti frá Genf og ferðast um
Frakkland í þriðja flokks
jámbrautarvagni.
Franskir þriðja flokks járn-
brautarvagnar eru ekkert sæld-
arbrauð, jafnvel þótt nú á
dögum sé, en þeir voru enn-
þá verri fyrir stríðið. Það er
því sízt að furða, þótt ég fengi
svo illkynjaða inflúenzu, að
ég yrði að leggjast rúmfastur
í litla lierberginu mínu við
Boulevard Ornano.
Þess má geta, að ég hafði
franskt vegabréf, sem hljóð-
aði á nafnið Charles Lavoisier.
Ég talaði frönsku eins og Par-
ísarhúi. Það er nú ekkert. Ég
tala ellefu tungumál eins og
innfæddur, jafnvel finnsku.
Þú skalt því reyna að sjá
mig fyrir hugskotssjónum þín-
um, er ég lá á þessum þján-
ingabeði mínum, í þessu við-
urstyggilega litla herbergi, í
manndrápskulda eins hinna
hörðustu vetra, sem sögur fara
af. Ég hafði greitt húsaleigu
fyrirfram til þriggja mánaða,
og ég átti inneign sem nam
vissri upphæð lijá kaupmönn-
unum þarna í kring, en allar
hræranlegar eigur mínar voru
til þurrðar gengnar. Ég átti
enga peninga, og það var mjög
kalt í herberginu.
Og nú skal ég lýsa fyrir þér
gerð rúmábreiðanna í París:
Þær eru úr einhverju gegn-
sæju efni, stráðu einhvers
konar liýjungi, og þegar mað-
ur breiðir þær ofan á sig, rýk-
ur allur liýjungurinn upp í
nefið á manni, svo að ekkert
er eftir nema vefnaðurinn, og
liann er svo þunnur, að flug-
ur þora ekki að setjast á hann
af ótta við, að þær detti nið-
ur um hann og fótbrjóti sig.
En þótt hitasóttin væri á
hæsta stigi, tók heili minn til
starfa. ímyndaðu þér hinn
óbuganlega neista snilligáfunn-
ar berjast einan saman við
gufur og dampa inflúenzunn-
ar — þar hefur þú dæmi um
heila ICarmesins! títi fyrir féll
snjórinn jafnt og þétt, þiðnaði
og varð að ís. Það var gífur-
legt frost á næturnar.
— Núnú, sagði ég, en livern-
ig var þetta með gasfélagið?
— Ég kem að því rétt strax.
Ég fékk innblástur, jafnvel
þótt hitasóttin væri á hæsta
stigi. Ég liugleiddi þetta til
þrautar um nóttina, og um
morguninn lifði á gasljósun-
um mínum, gasvélin var gló-
andi heit og ég var hættur
að skjálfa; og öllu þessu hafði
ég komið til leiðar án þess