Heimilisblaðið - 01.12.1966, Page 4

Hin þekkta mynd franska málarans Scheffers af
Móniku og Ágústín er gerð út frá þeim kafla í
Játningunum, þar sem Ágústín segir frá samtal-
inu við móður. sína í Ostíu, fáum dögum áður en
hún andaðist. •— Dreymandi andlitssvipur þeirra
beggja er í samræmi við spámannleg orð hins
innfjálga samtals.
vel í kappræðum. Með því gat hann orðið
málfærslumaður og komizt í góða stöðu
og orðið áhrifamaður í ríkinu. Sígild skáld-
verk voru lesin til þess að læra af þeim
þá fögru list orðsins að nota líkingar, sem
hrifu áheyrendurna . . . og verk hinna sí-
gildu hugsuða voru lesin til þess að geta
borið andstæðingana ofurliði með rökfimi.
Allt voru þetta tæki til þess að varpa yfir-
skini réttar á málefnið, sem átti að verja,
og afskræma hinn inálstaðinn.
Og Ágústín varð duglegur orðflækju-
maður. Hann hafði mikla mælskuhæfileika.
Hann skaraði fram úr í skólanum. Miklar
vonir voru bundnai' við hann. Foreldrar
hans voru hreyknir af honum . . . þó að
þróun hans legðist illa í Móniku og hún
væri skelfd vegna þess, að sonur hennar
fjarlægðist, í rembilæti lífsins, meir og
meir kristindóminn.
Sjálfur var Ágústín ungur og fullur af
brennandi metnaðai'girni, hamingjusamur
yfir velgengni sinni og iðnari en flestir
aðrir. Hann var fríður sýnum og aðlað-
andi í framkomu. Vinirnir flykktust að
honum . . . og margir þessara fyrstu æsku-
vina hans tengdust honum æviiangt.
Efnaður ættingi, Romanianus, útvegaði
peninga, svo að unnt var að senda hann
til stórborgarinnar Karþagó til þess að
ljúka námi . . .
Þar sökk hann, ef trúa má Játningun-
um, alveg til botns í svalli og sora. íbúar
Karþagó hafa þá líklega verið um 700,000.
Það var fjörmikil borg, þar sem menn
skemmtu sér frjálslega. Þar var allt, sem
einkenndi stórborgir rómverska ríkisins:
Leikhús, hringleikahús, margvíslegar
skemmtanir af léttara tagi, sértrúarflokk-
ar, spilavíti, byltingamenn (eversores) og
léttúðardrósir . . .
Ágústín sökk djúpt í alla dýrðina; hann
var bóndasonur, með heilbrigðar hvatir
og tilhneigingar gagnvart lífinu . . . Ungu
stúdentarnir lifðu skemmtilegu lífi. Dreng-
urinn frá Tagaste vildi ekki standa hin-
um að baki. Fríðleiki hans, skaplyndi hans,
fyndni hans olii því, að hann var tekinn
fram yfir aðra, og það vóg á móti því, að
hann gat ekki leyft sér mikil útgjöld.
Var hann þá spillt ungmenni ? Það virð-
ist þrátt fyrir allt ekki hafa verið, að voru
áliti. Einnig í því efni segja Játningarnar
það gagnstæða við það, sem þær eru að
leitast við. Það eru ekki miklar yfirsjónir>
sem hann hefur gert sig sekan urn. Góðu
áhrifin að heiman hafa sett í huga hans
takmörk, sem mátti ekki fara yfir. Hann
fer í leikhús og á skemmtanir, hann not-
ar mælsku sína til þess að rangsnúa rétt-
inum (þó aldrei saklausum í óhag!) og
hann er kvenhollur . . .
En hann skrökvar um síðasta atriðið
til þess að upphefja sjálfan sig gagnvart
félögum sínum. Því að í raun og veru hafði
hann fundið konu, sem hann var trúr . • ;
samkvæmt því sem hann viðurkennir 1
Játningunum. Hann eignaðist með henni
son, sem kallaður var Adeodatus (þ- e-
gefinn af Guði).
Þá var Ágústín 18 ára.
Þegar hann var 19 ára, kom fyrir hann
atburður, sem olli skyndilegri byltingu 1
lífi hans. Hann les ,,Hortensius“ eftir
Ciceró. Og er hann var að lesa, var eins
og augu hans opnuðust, og heimurinn varð
honum sem nýr.
Ágústín verður fyrir margvíslegri °%
H E I M I L I S B L A Ð I p
224