Heimir - 01.05.1911, Síða 9

HEIMIR
201
varö biskup á Hólum—hann var annar lúterski biskupinn þar—
byrjaöi hann að prenta bækur í prentsmiðju þeirri, sem Jón
biskup Arason hafði flutt til landsins. Hann lét prenta biblíuna
alla, og er sagt að hann hafi þýtt hana mestalla sjálfur, en ekki
var sú þýðing gerð eftir frummálunurn. Þessi biblía er hin svo
nefnda Guðbrandarbiblía, sem nú er oröin mjög fágæt. Núfyrir
fáum árum, eins og kunnugt er, var biblían þýdd í fyrstasinn úr
frummálunum á íslenzku.
Af grískuhandritum af nýa testam. er til mesti fjöldi, en
mjög eru þau misgömul. Tvö þau elstu eru frá fjórðu öld; þau
eru nú geymd í páfahöllinni í Róm.Codex Vaticanus, og í Péturs-
borg á Rússlandi, Codex Sinaiticus. Nýja testam. handritin eru
rniklu eldri en gamla testamentis handritin. Þau eru eðlilega
aö öllum líkindum miklu réttari. Samt sem áður er meira og
minna af villum í öllum handritum, sumum mjög smávægilegum
en öðrum allþýðingarmiklum, Þessar villur eru ónákvæmni
þeirra manna að kenna, sem rituöu handritin upp eftir öðrutn
eldri Það var nrjög vandasamt verk, því fyrst framan af voru
grízku handritin skrifuö eingöngu með upphafsstöfum og lestrar-
merkjalaust, svo iesturinn var mjög erfiður. Auk þess bættu
sumir ritarar viljandi inn í ýrnsu frá eigin brjósti, aðrir skrifuðu
skýringar á spássíuna og síðan var þeim slengt saman við les-
málið. Þannig t.d. finnast síðustu tólf versin af Markúsarguð-
spjalli ekki í elstu handritunum og eru að líkindutn viðbætir ein-
hvers ritara. I ný'justu biblíuútgáfum eru þau prentuð sem
viðauki.
Rannsókn nýja testamentis handritanna hefir útheimt afar
mikla fyrirhöfn; en þau hafa nú verið rannsökuð svo vel ogborin
saman, að eins góður frummálstexti er nú fenginn og útlit er
fyrir að geti fengist, nema að ný handrit finnist ennþá, sem er
ekki óhugsandi. Yfir höfuð má segja að við fá bókmentaleg
störf hafi meiri alúð verið lögð en þýðingu biblíunnar á öll helztu
mál heimsins og rannsókn frummálstextanna.