Heimir - 01.05.1911, Page 10

202
H E I M I R
Skáldskapur Persa
Eftir Maitland Leroy Osbornk
(Lauslega þýtt)
Persía, “Land ljónsins og sólarinnar,” var grundvölluö á
rústum eldri konungsríkja, og bókmentir hennar sem skutu
rótum niður í gamlan jarðveg, voru auðgaðar með heimspeki og
vísindum, skáldskap og goðsögnum fyrirrennara hennar. Austur-
lönd eru heimkynni skáldskapar, land goðsagnanna. Hin draum-
ríku Austurlönd, auðug af gimsteinum og Ijómandi af blómskrúði,
eiga svo eldgamiar goðsagnir, að þau sýnast eins og móðir mann-
kynsins. Saga stórkostlegrar menningar var rituð á klettana
eða grafin undir jarðvegi Mesópótainíu. Rituðágull ogalabastur
var hún lögð undir hyrningarsteina nrusteranna og falin um þrjú
þúsund ár.
Frá því á dögum Alexanders mikla niður til Sassanían
konungsættarinnar er saga perneska málsins og bókmentanna
næstum engin. En fimm hundruð árum eftir daga Alexanders
lifnaði yfir bókmentunum og trúarbrögðunum og Zend-Avesta
bókunum var safnað saman úrdreifðum handritum og munnmæl-
um. Fyrsta söfnun munnmælanna leiddi til útgáfu Sha-Nomah,
hinna miklu persnesku söguljóða, er voru rituð af Firdusi á
dögum Sassanían ættarinnar.
Persnesk menning átti að miklu leyti rætur sínar að rekja
til Babýlóníu og goðsagnir þeirra spruttu upp af skurðgoðadýrkun,
sem var svo gróf og munaðarfull að henni verður ekki lýst. En
Persarnir voru hneigðir til skáldskapar og þeir hófu upp og
fáguðu hinar gömlu sagnir. I persnesku goðsögnunum er “heims-
fjallsins” Assýríu-konunganna getið, einnig finnast þar hugmyndir,
sem líkjast sögnunuin um hinn vínviðarklædda laufskála Merú,
og hið ljómandi Ólýmpus hlið.
Draumkendu goðsagnirnar Hindúanna hurfu í hinni hörðu
baráttu á milli góðs og ílls. Mótsetning ljóssins og myrkursins er