Heimir - 01.07.1911, Page 10

250
HEIMIR
Meölimir nefndarinnar eru, eins og gefur að skilja, nærri
undantekningarlaust rétttrúaðir. Sanit er t. d. prófessor Har-
nack, sem lengi hefir verið álitin frjálslyndur íhiblíurannsóknum
sínum, einn af varamönnum hennar. Menn biðu með talsverðri
forvitni eítir þessum nýju lögum. Sá sem fyrst var kærður nndir
þeim heitir Jatho. Hann hefir lengi verið prestur við mótmæl-
endakyrkju í Köln. Upphaflega var hann rétttrúaður samkvæmt
mælikvarða prússnesku kyrkjunnar, en smám saman hefir hann
orðið frjálslyndari, svo að nú eru ýmsar af kenningum hans all-
fjarlægar því, sern kyrkja hans kennir. Hann er sagður vera
mælskumaður mikill og eiga miklum vinsældurn að fagna í Köln,
sem þó hefir fleira kaþólskt fólk en nokkur annar bær á Prúss-
landi, eitthvað um áttatíu af hundraði af íbúunurn eru kaþólskir.
Villukenningar þær, sem Jatho prestur var kærður fyrir að
fiytja voru sex: fyrst, að hann hallaðist að algyðistrú;
annað að hann teldi öll trúarbrögð jafn-rétthá, kristindómurinn
væri aðeins fullkomnari en önnur trúarbrögð; þriðja og fjórða,
að hann neitaði því að maöurinn væri syndum spiltur og skoðaði
siðferðislega fullkomnun mögulegi af rnannsins eigin rammleik;
fimta, að Iiann afneitaöi guðdómi Krists og tryði að hann hefði
aðeins verið maður; sjötta, að hann heföi rangar hugmyndir uin
ástand sálarinnar eftir dauðann. Ennfremur var honum gefið
að sök, að hann heimtaöi ekki af börnurn, sem hann ferindi, að
þau játuðu hinni postulalegu trúarjátningu, heldur hefði notaö
trúarsáttmála, er hann hefði samið sjálfur, og sem væri gegn-
sýrður af nútfðar vantrúaranda.
Mál Jathos prests vakti mjög mikla eftirtekt utn alt Þýxka-
land, sérstaklega á meðal frjálslyndari manna. í Köln var
haldinn fundur til að mótmæla aðferð kyrkjustjórnarinnar gagrt-
vart honurn, og voru á þeim fundi um 4000 af fylgjendum hans.
Annar fundur var haldinn af rétttrúnaðarmönnuin í Köln, en
ekki fengu þeir fjórða hluta af þeim fjölda, sem á hinum var.
P'undir voru einnig haldnir af vinum Jathos í Berlín og Kíl, og
áskoranir undirritaðar af mörgum hundruðum manna voru sendar
dómnefndinni. Ennfremur sendu ýmsir rnálsmetandi menn
kyrkjustjórninni mótmæli gegn hinum nýju villutrúarlögum og