Kirkjuritið - 01.04.1955, Blaðsíða 14

BENJAMÍN KRISTJÁNSSON:
Hugmyndin um guðsríkið í aldanna rás.
Fyrir fjórum árum var nokkuð sagt frá Albert Schweitzer,
ævi hans og störfum, í Kirkjuritinu og þar getið um helztu
rit hans. Stendur þessi mikli mannvinur og snillingur enn á
verðinum í Lambarené, þó að hann sé nú orðinn áttræður,
kafinn störfum og lifandi vottur Krists um það, hvernig vinna
skuli að bræðralagi á jörðu, ef mannkyninu á að verða líft
framvegis.
Þar sem rit Alberts Schweitzers eru mörg, og sum allt annað
en létt aflestrar, getur orðið dálítið erfitt að átta sig á því í
fljótu bragði, hver hin eiginlega guðfræðiskoðun höfundarins
er, þegar sögukönnun hans og gagnrýni á Nýja testamentinu
sleppir. Töldu margir, að með söguskoðun sinni hefði Schweitz-
er raunverulega hrundið hinni svo nefndu þýzku nýguðfræði
af stóli (nánar til tekið guðfræðiskoðunum Adolfs Harnacks
og annarra guðfræðinga, sem honum voru skyldir), með því
að hann hefði með yfirgnæfandi rökum sýnt fram á, að guðs-
ríki það, sem Jesús boðaði, var ekki fyrst og fremst guðsríki
andans og kærleikans, sem kemur í hjörtum mannanna, heldur
var það guðsríki, sem kom við endalok tímanna í skýjum
himins með mætti og mikilli dýrð, líkt því sem margir gerðu
sér vonir um á þeim tímum. Hér var raunverulega um að
ræða trú á heimsslit eða stórkostlega heimsbyltingu, þegar
hinn gamli og spillti heimur liði undir lok, en ný veröld risi
úr djúpinu. Sjálfur var hann sá Messías, sem koma átti til að
ráða ríkjum.
Um allt þetta sýndist hin eldri guðfræði standa á fastari
fótum í bókstaflegri kenningu Jesú. En samt sem áður flíkuðu
gamalguðfræðingar ekki skoðunum Schweitzers öllu meira en
nýguðfræðingar, vegna þess að fyrir þá hafði Schweitzer einnig
sannað helzt til mikið. Hann hafði sýnt fram á, að í heims-
skoðun sinni var Jesús að mestu leyti barn síns tíma. Hin
fasta trú hans á nálægan heimsendi og endurkomu sína í skýj-