Kirkjuritið - 01.04.1955, Síða 29
HUGMYNDIN UM GUÐSRÍKIÐ
171
getur kristnin staðizt slíkt áfall? Er henni þá framar nokkur
viðreisnarvon? Eigum vér ekki fremur gegnum þykkt og þunnt
að halda fram fullkomnum óskeikulleika Jesú, en að hverfa
þannig frá hugmyndinni um guðlega fullkomnun hans?
Bæði eg og Jóhannes Weiss tókum nærri okkur, segir Albert
Schweitzer enn fremur, að halda fram skoðun, sem við vissum,
að mundi verða til ásteytingar í kristninni, en sannleiksástin
knúði okkur til þess. Fyrir mér var Jesús enn hinn sami og
hann hafði alltaf verið: Ekkert augnablik hefi eg efast um,
að hann væri æðsti andlegi leiðtoginn, sem mannkyninu hefði
verið gefinn, enda þótt brygðist trú hans á yfirnáttúrlega til-
komu guðsríkisins, og vér getum nú ekki trúað á neitt því
um líkt.
Drottinvald Jesú í trúarefnum er ekki fólgið í því, að hann
hefði yfir að ráða þekkingu á náttúrunni eða alheiminum í
líkingu við það, sem nútímavísindin hafa. Að þessu leyti stóð
hann á líku stigi og samtímamenn hans. Hvað hefði gerzt, ef
Jesús hefði að þekkingu verið þó ekki væri nema 2000 árum
á undan sínum tíma og boðað sams konar guðsríki og vakir
fyrir guðfræði nútímans? Enginn hefði skilið hann, og þannig
hefði hann orðið algerlega áhrifalaus. „Sannleikurinn" getur
aldrei slitið sig úr tengslum við tímann, hann verður alltaf
honum háður. Sérhver ný hugmynd verður að hafa einhver
tengsli við það sem eldra er, eigi hún að mæta skilningi. Eins
og blómið vex upp af fræinu og þó verður ekki sagt, að það
sé sannara en fræið, þannig vex sannleikurinn frá einni öld
til annarrar, fyrst fræið og svo blómið. Jesús gerði hugmynd-
ina um guðsríkið andlegri með því að leggja hana undir veldi
kærleikans. Þannig hóf hann allar hugmyndir gyðingdómsins
í hærra veldi. Og ef hugmyndir hans eru enn að bera ávexti
í hugum lærisveina hans, þá hefir hann líka sáð til þess. Þannig
or guðsríkishugmynd nútímans vissulega einnig frá honum
sprottin.
Það, að Jesús hlaut eftir hætti síns tíma að hugsa sér komu
guðsríkisins með öðrum hætti en vér gerum, varpar engri rýrð
á spámannstign hans. Það breytir aðeins að nokkru venju-
bundnu viðhorfi til persónu hans. Fyrir áhrif grískrar háspeki
tileinkaði kristnin honum snemma á öldum guðlegan óskeikul-
teik, sem hann sjálfur gerði aldrei kröfu til. En við slíkar