Kirkjuritið - 01.11.1957, Page 18

400
KIRKJURITXÐ
landi, að ritfrelsi og prentfrelsi eigi að varðveita sem allra bezt,
og skerða sem allra minnst. En það er óþarft að glevma því,
eða leyna því, að hér er ekki algjört prentfrelsi. Þess vegna
getur ekki verið nein goðgá að ræða, hvort æskilegt sé að slíkt
rit og hér um ræðir sé þýtt á íslenzku og gefið hér út. Afstaða
þriggja Norðurlandaþjóðanna tekur af skarið um, að margir
telja bókina illa eða óprenthæfa. í þessu sambandi er næstum
grátbroslegt að hugsa til þess úlfaþyts, sem Ólöf í Ási vakti
á sínum tíma og Saga snillingsins, að ekki sé talað um „Bláu
bókina“ svonefndu. Ekkert af þessu er nefnandi í sömu and-
ránni og Roðasteinninn. En þess virðist hafa verið beðið með
eftirvæntingu, að hann kæmi hér út. Ég hefi líka heyrt menn
láta það í veðri vaka, að hann sé ekki eingöngu listaverk, heldur
næstum nauðsynleg kennslubók í ástalífi. Kunnur kennari hefir
samt kveðið svo að orði í útvarpinu, að það mundi varða sig, og
aðra kennara stöðumissi, ef þeir stuðluðu að því að börn og
unglingar læsu bókina eða læsu hana fyrir þau. En það væri
kannske rétt að prófa það, hvort margir byðust til að lesa þessa
bók óstytta og ófalsaða í íslenzkri þýðingu upphátt á opinberri
samkomu. Fyrirfram hefi ég ekki trú á því, að þeir yrðu margir.
Ég treystist ekki til að dæma um listgildi bókarinnar, né tel
ég mér skylt að taka annarra dóma þar skilyrðislaust til greina,
því að algildar reglur í þeim efnum og óskeikull mælikvarði
eru naumast til. Hitt leyfi ég mér að fullyrða, að margt í bók-
inni sé klám og sóðaskapur. Menn, sem notuðu slíkt orðbragð,
yrðu vart taldir í húsum hæfir. Lestur sumra ástalífslýsinganna
er eins og að vaða eðju, og þvo sér upp úr forarpolli. Við þessu
segja jafnvel þeir, sem kalla sig vantrúarmenn, eins og með
heilögum vandlætingarsvip, að hreinum sé allt hreint. Þar með
á það að vera sannað, að ég og aðrir lesendur af líku tagi sé-
um illa innrættir. En það eru til svo mörg máltæki. Önnur segja
til dæmis. Hver elskar sér líkt. Fjórðungi bregður til fósturs.
Smekkurinn, sem kemst í ker, keiminn lengi eftir eftir ber. Og
þar fram eftir götunum. Með þessari sönnunaraðferð væri því
hægt að segja, að þeir, sem læsu bókina sér til ánægju og læi-
dóms, gætu, þótt hreinir væru, að eigin dómi, ruglast í ríminu