Kirkjuritið - 01.04.1968, Síða 170
312
KIRKJURITIÐ
Dómur hœstaréttar
Ekki er það á mínu færi að dæma um dóm hæstaréttar uni
fjárskipti lijóna, sem á sínum tíma voru gefin saman af upp'
gjafapresti.
En ég vil ekki leyna því, að ég liefði fylgt minni lilutanum
að máli. Hann var sammála liinum dómendunum um að taka
skyldi bú umræddra aðilja til opinberra skipta eins og nn'd-
um var liáttað án þess að skera úr því, hvort þau Iiafi verið
„gefin saman af öðrum en lög standa til.“
Enginn vafi er á því að hlutaðeigendur voru hjón fyr11
Guði og mönnum að því leyti, að þau leituðu vígslu, sem þal1
töldu fullgilda að lögum. Og satt er það, sem segir í forsend'1
meiri hlutans: „Alkunna er, að menn, sem prestvígðir hafa
verið í þjóðkirkjunni hafa oftsinnis á síðustu áratugum gefið
saman hjón, þótt þeir væru ekki þjónandi sóknarprestar/
Og vil ég því ekki bera gegn því, „að það sé venjuhelguð
réttarregla.“
Aftur á móti er spurning, hvort ekki liefði verið æskilegt,
og sé jafnvel enn — að sett væru ótvíræð lagaákvæði um þa^
atriði, sem hér var véfengt.
Því til stuðnings má benda m. a. á eftirfarandi:
Á gildandi leyfisbréfum stendur: „Forseti Islands gjöf11
kunnugt:
að hann samkvæmt umsókn þar um leyfir liér með, að N. N-
og N. N. megi án undanfarandi lýsingar, gefa saman í lieinia-
húsum af hverjnm þeim presti, er þau þar til kjósa og þar td
fá. En þjónandi prestum þjóðkirkjunnar er einum heiniilt að
framkvæma lijónavígslu, svo og löggiltum prestum eða f°r"
stöðumönnum annarra hérlendra trúarfélaga.“
Hér er skýrt og skorinort til orða tekið.
1 íslenzkum Kirkjurétti er Einar Arnórsson samdi og gaf u*
1912 segir á bls. 116: „Uppgjafaprestar eru almennt ekki lög-
hæfir til að vinna prestsverk, svo að þau liafi borgaralegt gihh-
Hjónavígsla framin af uppgjafapresti, væri því marglevca
enda lítur landsstjórnin svo á.“
Gangur málsins virðist sá, að síðar liafi fyrrverandi prestar
tekið sér það Bessaleyfi að gefa saman lijón og það verið oa-
talið unz það varð réttarvenja.
Þrátt fyrir það live algeng þessi venja liefur verið um skeið-