Kirkjuritið - 01.04.1975, Síða 78

léttvæg. Marshall tekur því undir þessi
orð Rudolfs Schnackenburg: „Engin
ástæða er til að fella burt lokaorðin
(,,né Sonurinn, heldur aðeins Faðir-
inn“), meðan vér getum viðurkennt
áreiðanleika Mt. 11:27/Lk. 10:22.“
Auk þeirra tveggja mikilvægu texta,
sem athugaðir hafa verið, rannsakar
Marshall þrjá aðra, en þeir standa í
því samhengi, er Jesús opinberar
Guðssonareðli og vald sitt.
Orð Mt. 16:17: ,,hold og blóð hefur
eigi opinberað þér það, heldur faðir
minn í himnunum", hefur van lersel tal-
heyra til fræðslu Jesú eftir upprisuna
og vill því sneiða hjá þeim. En sam-
kvæmt rannsóknum er Cæsarea Phil-
ippi eðlilegasta sögusviðið, eins og
samhengið sýnir. Mikilvægt er, að mál-
farið ber ekki sérstök höfundarein-
kenni Mattheusar og að stíllinn er
semízkur. Hin tilfærðu orð geta því
vel verið upprunaleg og þar með stutt
kenninguna um sonarsambandið.
Lk. 22:29 (,,ég fæ yður ríki í hendur,
eins og faðir minn hefur fengið mér“)
hefur verið allmikið vandamál ritskýr-
enda. Stafar það einkum af samsvörun
ummælanna í heild (22:28—30) við
Mt. 19:28, sem að formi til er ólíkt
frásögn Lúkasar — einmitt í því, sem
hér skiptir mestu. í Lúk. talar Jesús
um „föður minn“, en Mt. sleppir því
og ræðir hins vegar um Mannssoninn,
og hafa margir talið það eldri texta.
En Schurmann færir rök að því, að
texti Lúkasar sé upprunalegri og stafi
líklega frá sérefnisheimild hans. Eink-
um verði að gefa því gaum, að Lúkas
er yfirleitt ekki hneigður til að bæta
orðunum „faðir minn“ við heimildar-
texta sína, heldur hljóti þau að koma
76
úr þeim sjálfum. (í Lk. 2:49 eru orðin
eðlileg í frásagnarsamhenginu. Aðeins
í Lk. 24:49 kemur upp spurning urfl
innskot frá hendi Lúkasar, en gegn
slíkum innskotum mælir það, að í Lk.
9:26 og 22:42 finnast þau ekki, gagn-
stætt hliðstæðum textum í Mk. 8:38 og
14:36.)
Marshall rekur að auki 3 röksemdif
F. W. Beare’s, sem afsanna eiga áreið-
anleika Lk. 22:29. Hafa þær allar verið
hraktar með nægilegum rökum fræði-
manna og skipta litlu máli hér. i sam-
ræmi við þessa athugun Marshalls tei-
ur hann því, að Lk. 22:29 sé að upP'
runa til frá dögum Jesú og bæta megi
þessum texta við aðra, sem bera vitni
um, að Jesús hafi talað um Guð sem
föður sinn.
i dæmisögunni um illu vínyrkjanna
er rætt um son víngarðseigandans
með þeim hætti, er augljóslega bendit
til líkingar við Jesúm sjálfan sem Guðs
son (Mk. 12:6). Kummel reyndi að
sanna, að Jesús gæti ekki hafa notað
sonarheitið í þessari dæmisögu sem
samnefni fyrir „Messías“, þar sem það
hafi ekki tíðkazt sem MessíasartitiH
og hefði því verið meiningarlaust í eyt'
um áheyrenda. Þessi röksemd er ekki
sannfærandi, því að engan veginn Iig9'
ur það í augum uppi, að Jesús hafi
ætlað sér að tala opinskátt um sjálfan
sig í þessari dæmisögu til fólksins-
Hitt er sönnu nær, að hann hafi not-
að hugtak, sem sprottið var af sonar-
meðvitund hans og væri skiljanlegt
lærisveinunum í þeirri merkingu, en
upplýsti þó ekki hið vantrúaða fólk
um leyndardóminn. J. Jeremias segir
svo: „Vér verðum að greina á miH1
þess, sem Jesús sjálfur átti við með