Prestafélagsritið - 01.01.1925, Blaðsíða 36

Prestafélagsritið.
Búddha og andastéfna hans.
31
og ástríðuleysi. Vegurinn, sem leiðir til lausnar frá þjáning-
unni, er hinn tigulegi áttfaldi vegur, sem fólginn er í réttri
tilfinning, réttri hugsun, réttri meðferð orðanna, réttum gjörð-
um, réttu líferni, réttri viðleitni, réttri athugun og réttri hug-
leiðslu. Þetta eru hin tignu sannindi. Þegar ég fann þau, skildi
ég áður óskilin lögmál tilverunnar, mér opnaðist andleg sýn,
ég öðlaðist vizku, þekkingu, innsýni og upplýsingu. Meðan ég
eigi skildi þessa hluti, gat ég eigi hafið mig á Búddhastigið.
En er ég hugleiddi þetta, rann upp fyrir mér ljós mikið og
ég skildi þessi sannindi og öðlaðist lausn hjarta míns og vit-
und frá villu og efasemi. Og sjá, ég vaknaði til Búddhaupp-
lýsingar. Auga þekkingarinnar opnaðist mér, nú er lokið fæð-
ingum mínum, gengið hef ég helgunarbrautina á enda, full-
nægt skyldum mínum, hér eftir bíður mín eigi endurkoma í
efnisheiminn.«
Hér talar Búddha um leiðina, sem fara verður — það er
yfirleitt rétt siðferðileg breytni. En á öðrum stað í helgirit-
unum er skýrt tekið fram, hver séu kennimerki leiðarinnar,
on þau eru þrjú. í 1. lagi: Rétt siðferðileg breytni (sila). í 2.
lagi: Rétt hugleiðsla (samadhi). í 3. lagi: Rétt þekking (panna).
Þetta þrent leiðir að hinu þráða marki, lausninni (vimutti).
Skal nú farið fám orðum um þetta alt.
I. Rétt siðferðileg breytni (sila).
Búddha virðist hafa gefið lærisveinum sínum 5 höfuðboðorð
til eftirbreytni og eru þau ströng í mesta máta. Fyrsta boð-
orðið bannar að svifta nokkra skepnu lífi. Það býður hins-
vegar að sýna meðaumkvun og samúð öllu lifandi, sem á vegi
verður. Enn fremur er mönnum boðið að gæta þessa boðorðs
' hugsun og orðum. Lærisveinum ber að forðast að hugsa
illa og fjandsamlega til nokkurs manns eða nokkurrar lifandi
veru. Og honum ber að gæta þess, að særa engan í orðum.
Hrakyrði og ósvífni í orðum er talið höfuðsynd, mjög alvar-
ie2ur tálmi á leiðinni til lausnar og hvíldar. Og samúð hins
sanna Búddhalærisveins með dýrum merkurinnar og öðrum
börnum náttúrunnar svipar mjög til þess kærleika, sem hinn