Nýjar kvöldvökur - 01.02.1912, Blaðsíða 22
46
NÝJAR KVÖLDVÖKUR.
nýlenduna. F*ar átti hann að verða landsstjóri,
og nýlendubúar að vera glæpamenn, sem ekki
þóttu hæfir að vera heima á Englandi. Fyrstu
nýlendubúar voru 212 frjálsir menn og 775
glæpamenn, auk viðlíka margra hermanna. Fyrst
reistu þeir vígi þar við ströndina; síðan var
borgin Melbourne reist, og ýmsar nýlendur
hingað og þangað við strendurnar. Árið 1838
var Viktoria stofnuð á norðurströndinni, og
var samgöngum við Indland haldið uppi það-
an, og studdi það mjög að greiða samgöng-
ur um austurhöfin. Nýlendurnar á austur- og
suðurströndinni urðu þýðingarmestar, og hafa
tekið geysimiklum framförum, bæði fyrir sauð-
fjárrækt þá hina miklu og námur, sem þar hafa
komist á fót. Þaðan hafa svo verið rannsókn-
ir gerðar til þess að kanna landið hið innra.
Fundu menn frjósöm lönd og fögur, einkum í
suðausturhlutanum, marga fjallgarða og gróð-
ursæla dali, vatnsmiklar ár og mikla skóga, og
fanst þeim mikið um sem von var.
Rétt um 1840 ferðaðist maður nokkur,
Georg Grey að nafni, um norðvesturhluta
landsins. Fann hann þar heila skóga af arauk-
arium, einskonar barrviði, sem er ágætur til
smíða; það tré er víða þar um eyjarnar. Þar
fundu þeir og eitt tré mjög undarlegt, eins-
konar baóbabtré, en nýlendubúar nefndu það
gigtartréð. Tré þetta er undarlegt að því Ieyti,
að stofninn er ákaflega digur eftir hæðinni, en
greinarnar eigi jafnmiklar að sínu leyti; ætluðu
ferðamenn fyrst að tréð væri eitthvað sjúkt,
þangað til þeir komust að því, að ung tré voru
engu síður vansköpuð en hin eldri. Menn
fundu tré, sem voru alt að 80 metra ummáls,
og voru þó ekki há. I stað viðar er stofninn
mjúkur, vökvamikill selluvefur, líkast ávöxtum,
og er safi stofnanna hinn ágætasti svaladrykk-
ur handa mönnum og skepnum, ísúr á bragð-
ið og hinn ljúffengasti. Grey lenti. í mörgum
mannraunum á ferðalagi sínu; landsbúar gerðu
honum alt það ilt, sem þeir gátu; hann hafði
aðeins einn mann tneð sér; sjálfur sæfðist
hann snemma á ferðinni af spjótkasti, og þessi
eini maður, sem með honum var, dó úr hungri.
Hann fann að landið var autt og bert þegar
inn í það kom, aðeins einstöku grashólmar á
milli, og blésu oft um það logheitir vindar
eins og í Sahara. Visnar þá og sölnar alt gras
á svipstundu. Fljótin eru regnár og þorna upp
á þurkatímunum, og eru þá þurrir farvegir.
Aðra ferð hóf enskur maður, Eyre að nafni,
árið 1840 með styrk frá ensku stjórninni. Hann
átti að rannsaka suður-Ástralíu norðanverða.
Hann ferðaðist lengi um fjöllin í kring um
Torrensvatnið, og hafði aðeins með sér inn-
fæddan dreng, og var þá oft yfir 100 enskar
mílur á undan félögum sínum, sem áttu að
vera. Lenti hann oft í miklum hættum og
mannraunum; verst var vatnsleysið, og þá
sjaldan hann hitti einhverja lind fyrir sér, var
vatnið brimsalt. Héstarnir drápust undir honum,
engin tré eða skóga var að sjá, en þó komst hann
alla leið sem hann ætlaði sér, og komst þá
að fullri vissu um, að fullir tveir hlutir af suð-
urströndinni, um 800 enskar míjur, voru vatns-
laus auðn, svo að þar fellur engin á til sjáv-
ar, og engin fjöll inni í landinu, sem ár eða
vötn félli frá. Retta er hvergi til í heiminum
nema þarna. Næsti maðnr, sem rannsakaði
landið, var Ludvig Leichhardt, þýzkur fræði-
maður, árin 1844—1846. Svo lagði hann af
stað að nýju 1847, en hvarf í þeirri ferð og
hefir aldrei síðan spurst til hans eða neinar
menjar fundizt af honum. Margar ferðir hafa
verið síðan farnar um Ástralíu, en þó er flæmi
þetta ekki fulkannað enn.
Árið 1851 fundust ákaflega auðugar gull-
námur í Ástralíu, sunnarlega, við Bathurst.
streymdi þá þangað manngrúi mikill, og ætlaði
að grípa gæfuna, eins og gerist, en það fór
misjafnlega. En upp úr því fjölgaði landsmönn-
um óðum, enda sást það brátt á, að landið
var víða einkarvel fallið til kvikfjárræktar. Tóku
margir sig þá til, létu gullið eiga sig, en settu
upp stóreflis sauðfjárbú. Sauðfjárræktin þar
hefur tekið feikilegum framförum og nú lengi
hefur Ástralía verið mesta ullarland í heimi.
En margir auðguðust mjög af gulluámunum.
Gamall hermaður hafði nurlað sér saman 100