Nýjar kvöldvökur - 01.01.1939, Blaðsíða 48

42
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
sem kenndur er við Neanderdal í Díissel-
dorfhéraðinu á Þýzkalandi en þar hafa
fundist ríkulegustar minjar umþjóð þessa.
Hér skal þá leitast við að bregða upp
lítils háttar mynd af þjóð þessa-ri eftir því
sem hinar jarðfundnu minjar gefa efni til.
Vér bregðum oss nokkrar árþúsundir
aftur í tímann. Hinn síðasti fimbulvetur
ísaldarinnar er að ganga í garð. Víðlend-
ar jökulbreiður þekja hálendi Alpafjalla,
og skriðjökulstungur teygja sig niður í
hvern dal og jökulfossar falla hvarvetna
niður um snarbrött fjallaskörð. Jökul-
breiða er að teygja sig yfir norðurströnd
Þýzkalands. Það er suðurbrún hins víð-
lenda jökulflæmis, sem þekur Skandi-
navíu alla og fyllir Eystrasalt allt. Sunn-
an megin jökulsins, þar sem nú liggja
akurlendi og laufskógar Mið-Evrópu,
ásamt stórborgum hennar eru víðlendar
mýraflatneskjur eða mosaþembur með
strjálum gróðri lyngs og smárunna. Stór-
ar skellur eru þar litaðar af gulum hrein-
dýramosa en hin hreinhvítu blóm holtasól-
eyjarinnar eru helztu skrautblómin, sem
fegra hina tilbreytingarsnauðu auðn. All-
ur þessi gróður er með líkum hætti og nú
gerist á öræfum íslands eða í heimskauta-
löndunum. Á einstöku stöðum eru krækl-
óttir birki- eða víðirunnar, og fjalldrapi
er þar víða. Fátt er um dýr þar norður
undir ísbreiðunni, mest ber þar á vað-
fuglum ýmsum, en einnig eru þar stórar
hjarðir hreindýra, sem virðast una hag
sínum vel. Nokkru sunnar hittum við fer-
líkön mikil, kafloðin það er mammútinn,
ísaldarfíllinn frægi. Ef til vill hittum við
þarna ullaða nashyrninga, og síðast en
ekki sízt, þá eru þarna stórir flokkar
sauðnauta.
Undan jökulröndinni falla vatnsmiklar
jökulár. Þær grafa sér alldjúpa farvegu,
þar sem bergið er gljúpt. En þær falla
sjaldnast lengi í sömu rás, svo að margir
farveganna eru nú þurrir og tómir. Inn
undir bergið hafa grafizt hellisskútar, sem
margir eru djúpir og veita þannig nokk-
urt skjól fyrir næðingum þeim, sem
standa af jöklinum. Inni í hellisskútum
þessum eru híbýli Neanderdalsmannanna.
Ekki myndi oss þykja þeir glæsilegir á~
sýndum. Þeir eru lágir vexti, varla yfir
150—160 cm. á hæð, en þrekvaxnir. Út-
limir þeirra eru stórir, einkum eru þeir
handleggj alangir, svo að af ber, minnir
vaxtarlag þeirra mjög á Gorillaapa. Þeir
ganga uppréttir að kalla má, en eru kið-
fættir og fremur stirðlegir í hreyfingum.
Andlitið er' dýrslegt á svip. Mest ber á
því að þeir eru geysiframmyntir og kjálk-
ar og tennur sterklegt með afbrigðum.
Hakan er næstum engin, og yfir augun-
um eru háir beingarðar en ennið lágt og
aftursneitt. Heilabúið er lítið. Erfitt er að
gera sér fulla grein fyrir gáfnafari þeirra,
þó er líklegt, eftir gerð heilabúsins að
dæma, að sjónin hafi verið skörp og þef-
vísin næm. Þeir eru klæddir skinnum og
kunna til eldkveikju. Þeir lifa á dýraveið-
um, og hafa einskonar klunnalegar kylf-
ur að vopni, dýraskrokkunum sundra þeir
með lítt tilhöggnum tinnuflísum. En bæði
mun það hafa verið, að engin gnótt er
þarna af veiðidýrum, og eins hitt að þeim
hefir verið tornáð með tækjum þeim, sem
fyrir hendi voru, því þess þykjast menn
sjá merki, að mannát hafi átt sér stað.
Þessa hugmynd, sem nú hefir lýst verið,
hafa menn getað gert sér af beina- og
verkfæraleifum, sem fundizt hafa. Þegar
fyrstu beinagrindurnar fundust í Nean-
derdal, voru það ýmsir, sem báru brigður
á að hér væri um slíka frumstæða menn
að ræða. Seinni fundir .draga þar af allan
vafa. Minjar um þennan þjóðflokk hafa
síðar fundizt í flestum löndum Mið- og
Vestur-Evrópu, og meira að segja hafa
beinaleifar skyldra manntegunda fundizt
austur um Asíu, jafnvel alla leið austur
á Java og í Rhodesíu í Suður-Afríku. Lík-