Gripla - 01.01.1979, Side 141

GERÐIR GÍSLASÖGU
137
Björn er svo rígbundinn af hugmyndum Finns um sérstakt forrit fyrir
S og B að hann leitar hér harla langsóttrar skýringar: Fyrst á textinn
að hafa afbakast í forriti allra þriggja handrita, en síðan á sá er samdi
S-gerðina að hafa lagfært — og þá líklega hitt á hið rétta. En ef við
sleppum öllum fyrirfram gefnum hugmyndum um skyldleika handrit-
anna, þá liggur vitanlega miklu nær að gera ráð fyrir að hér sé aðeins
um að ræða afbökun í M og B.
3) Lakari texti talinn í SM:
40,23 EgðaB] Agða SM (J.H.)
41,25-26 ok segir þat mQnnum Eyjólfs er á milli fara at hann
leiti eptir honum B] biðr hann nú eptir leita S] ok
sendir BQrkr mann at leita M
44,21 hefi ek enn B] hefi ek SM (J.H.)
Auk þeirra staða sem Jón Helgason nefnir hefur, svo sem sjá má,
aðeins fundist eitt dæmi þess að Finnur Jónsson og Björn K. Þórólfs-
son taki upp í aðaltexta leshátt úr B. En þar eru S og M ekki samhljóða,
svo að þetta er engin bending um sérstakt forrit þeirra.
NÝ FLOKKUN
Þau dæmi sem nú hafa verið talin um hugsanlegar villur í tveimur
handritum gegn einu eru fá og fremur léttvæg. Einna grunsamlegust er
samstaða MB gegn S í frásögnum af för Gísla til Geirþjófsfjarðar, en
hún bendir til sérstaks forrits þeirra. Mun nú ráð að kanna hvort fleira
kunni að benda í sömu átt, en þá verður að beita öðrum aðferðum.
Eins og fyrr segir mótast ættartafla Finns Jónssonar af þeirri hug-
mynd að S sé lengd frá frumgerð sögunnar sem best sé varðveitt í M.
En þótt allir hafi verið sammála um að S sé lengd, þá hafa sömu menn
hinsvegar verið eins hugar um að B sé stytt. M er þannig talin standa
á traustum grunni mitt á milli S og B. Frumtextinn á að vera teygður í
S en stýfður í B. Þegar S hefur lengri texta en M er gert ráð fyrir að
S sé lengd (frumtexti í M). En þegar S hefur lengri texta en B er gert
ráð fyrir að B sé stytt (frumtexti í SM). Það er að segja, hér snúa menn
blaðinu við eftir geðþótta sínum og gefnum hugmyndum um gildi hand-
ritanna.