Eimreiðin - 01.01.1969, Blaðsíða 60
42
EIMREWIN
andi lögum eru engin tæmandi ákvæði um það, livað kennt skuli eða
hvernig á barnafræðslustigi eða gagnfræðastigi. Námsefni á þessum skóla-
stigum er ákveðið í námsskrá, sem menntamálaráðuneytinu er ætlað að
gefa út. Hins vegar eru í lögum ákvæði um skipulag og námsefni á
menntaskóla- og sérskólastiginu, sem og háskólastiginu. Þá eru og í
gildandi lögum um skólakerfi og fræðsluskyldu ákvæði um, að mið-
skólum, sem eru ein af þrem skólategundum gagnfræðastigsins, en þær
eru unglingaskólar, ntiðskólar oggagnfræðaskólar, skidi Ijúka með lands-
prófi, miðskólaprófi, sem veiti rétt til inngöngu í menntaskóla og sérskóla
með þeim takmörkunum, er kunna að vera settar í lögurn þeirra eða
reglugerðum.
Þessi stefna löggjafans, sem mörkuð er í lögum um skólakeríi og
fræðsluskyldu frá 1946, að setja ekki lagafyrirmæli um einstök atriði
skólastarfsins á fræðsluskyldustiginu, er tvímælalaust skynsamleg. Hún
veitir yfirstjórn skólanna á fræðsluskyldustiginu og skólunum sjálfum
ráðrúm og skilyrði til breytinga á skipulagi, námsefni, kennsluaðferðum
og próftilhögun, eftir því sem æskilegt þykir hverju sinni. Skömmu eftir
að ég tók við starfi menntamálaráðherra, eða árið 1958, skipaði ég nefnd,
þar sem áttu sæti fulltrúar þingflokka og kennarastéttar og embættis-
menn, undir forystu Halldórs Halldórssonar, prófessors, til þess að
kanna Jxí reynslu, sem af þessari lagasetningu hefði fengizt og hvort
ástæða væri til breytingar á þeirri umgjörð eða Jreim ramma, sem skóla-
kerl'inu væri settur í löggjöfinni. Það var nær einróma niðurstaða Jress-
arar nefndar, að ekki væri ástæða til þess að gera breytingar á grund-
vallaratriðum þessarar lagasetningar, }r. e. 7—15 ára fræðsluskyldu, heim-
ildinni til Jjess að skipta námsefni fræðsluskyldustigsins með námsskrá,
skiptingu skólakerfisins í liin fjögur stig og Jjví, að landspróf eða mið-
skólapróf skuli veita rétt til inngöngu í sérskóla og menntaskóla.
Af Jjessum sökum hefi ég á undanförnum árum talið rétt, að á löggjaf-
arsviðinu yrði lögð megináherzla á endurskoðun löggjafarinnar um
sérskólana. Þegar Jjetta frumvarp verður að lögum, hefur, á tiltidulega
stuttu tímabili, bókstaflega öll íslenzk löggjöf um einstaka skóla eða
skólastig, verið endurskoðuð eða sett ný löggjöf um skóla eða skólastig,
sem engin löggjöf var til um áður.
Þegar 1957 voru sett ný heildarlög um Háskóla íslands, en fyrri lög
voru frá árinu 1936. Síðan hafa ýmsar breytingar verið gerðar á
háskólalögunum og margar og gagngerar breytingar á reglugerð Háskól-
ans. T. d. hefur námið í læknisfræði og íslenzkum fræðum verið aukið
og bætt, og B. A. náminu verið breytt verulega, þannig að nú er Jjað
fullgilt háskólanám fyrir framhaldsskólakennara í mörgum greinum.
A s. 1. hausti var hafin kennsla í náttúrufræðum til B. A.-prófs og Jjar
með lagður grundvöllur að stofnun vísindadeildar við Háskólann. A