Ægir - 01.07.1914, Blaðsíða 2

78
ÆGIR
vantar málið, þær bækur verða að leggjast
þannig út, að enginn misskilningur verði,
annars er það erfiði þýðingarlaust.
Allir skólar ættu að benda nemendunum
á, hvar þeir geti leitað að og fundið ýmis-
legt er að námsgrein þeirra lýtur; sú kensla
er affarabetri, en að lesa alt í belg, að eins
komast yfir sem mest, því kennarar mega
aldrei búast við að hafa slíka gáfuvarga í
skólunum að þeir muni og skilji alt er þeim
hefur verið kent, en að benda á hvar hjálpin
er, þegar ýmislegt gleymist og að venja á
að slá upp í bókum, því sem vafi leikur á,
það mun drýgst.
Það er hreinasti misskilningur, að sjó-
mannaskólar kenni nemendum annað en hið
bóklega. Það væri til ofmikils ætlast að
nemendur lærðu hið verklega á skólabekkj-
unum og auk þess ómögulegt, en þangað
ætti ekki að hleypa öðrum, en þeim, sem
hefðu siglt það lengi að þeir gætu að af-
loknu prófi fengið skírteini sín þegar í stað.
Hefur nokkurntíma verið grenslast eftir,
hvort hið meira próf í stýrimannafræði frá
skólanum hjer er tekið gilt í Danmörku,
þannig, að geti stýrimaður hjeðan sannað, að
hann hafi siglt nógu lengi og hinar lögboðnu
ferðir og sýni prófvottorð sitt, fær hann þá
stýrimanna skirteini frá Danmörku — náttúr-
lega yrði hann að ganga undir próf í dönsku,
það er hið sjálfsagða. Sje þetta ekki, þá
sannar það, að eitthvað vantar, sem stýri-
manninum hefur ekki verið kent, og hvað
er það?
Þar eð ísland er að eignast skipastól og
hefur sjómannaskóla, þá á sá skóli að vera
svo, að hann að öllu leyti geti sent nem-
endur sína frá sjer þannig, að vegurinn liggi
opinn fyrir þeim, til þess að komast að at-
vinnu þeirri, er þeir keppa að. Siglingar
verða að vera á mannsins ábyrgð, hvort þær
nægja, en hið bóklega á skólans ábyrð, svo
að hans verk ekki í neinu hindri Hfsstarf
þess er trúði honum fyrir sjer. Hið minna
próf í stýrimannafræði hefði hjer aldrei átt
að vera — at því stafa undanþágur og ýms-
ar breytingar á lögum, sem nú eru orðnar
svo margar, að þær eru lítt skiljanlegar.
Ljett og aðgengilegt fiskimannapróf með
föstum reglum og rjettindum getur vel átt
hjer heima, en öll lög verða í þessu til-
felli að vera ákveðin, og engum breytingum
háð.
Nú ætti ísland að vera svo statt, að það
gæti mennt hin fyrstu gufuskip sín með ís-
lenskum yfirmönnum, en því mun ekki að
fagna. Að vísu verða líklega íslenskir yfir-
menn á þeim, en þeir hafa ekki landsins
próf í stýrimannafræði, þeir hafa dönsk
stýrimannaskírteini og eru þar af leiðandi
danskir borgarar, og mun varla hægt að
hafa þetta öðruvísi — fyrst um sinn.
í fiestum stýrimannaskólum eru kend
tungumál og á flestum þeirra eru þær bækur
lesnar í þessum málum, sem hvergi koma
nærri siglingum, og er það ílt að eyða tíma
þannig. Til eru ódýrar og gagnlegar bækur
á ensku, sem skýra verklega sjómensku;
þær mundu vekja áhuga hjá nemendum og
um leið benda á ýmislegt er síðar gæti
komið að notum. Slíkar bækur ættu að vera
kenslubækur á sjómannaskólum bæði hjer
og annarstaðar og koma í stað trölla- og
álfasagna, sem lesnar munu sumstaðar. Sjó-
menskan er svo alvarlegt starf að ekki veitir
af að alt sje til haft, er að notum kann að
koma. — Ágætis bók eftir 0. T. Olsen í
Grimsby. „Fisherman’s Seamanship”, kostar
um i krónu og segir frá mörgu. Á slíkri
bók ættu sjómenn að læra ensku.
Væri nú alt í reglu hjer, þá ætti ekki að
taka nokkurn yfirmann gildan á íslensku eim-
skipin, nema þann, er próf hefði hjeðan frá
skólanum, því danska prófið ætti eigi að
gilda hjer, svo framarlega, sem íslenska próf-
ið eigi gildir fyrir dönsk skip.