Ægir - 01.07.1914, Blaðsíða 11

ÆGIR
87
að ná æxlunarþroska, það er með öðrum
sagt, að þorskurinn, sem vex upp við
suðvesturlandið, nái æxlunarþroska
(d: verði fullvaxinn) 4—5 vetra gamall.
Það vantar því lítið á að þoskurinn vaxi
jafn ört við suðvesturströnd íslands og í suð-
lægari höíum.1)
Aftur á móti er vöxtur þess fisks, sem
vex upp í kaldari sjónum, norðan- og aust-
anlands, alt að því helmingi seinni, og sjálf-
sagt hlýtur hann að verða nokkuð eldri áð-
ur en hann verður æxlunarfær, eða verða
það minni vaxtar að jafnaði. Þegar hann
er orðinn það, hlýtur hann að leita til heit-
ari sjávarins til þess að hrygna, og er það
skoðun mín, að allur sá mikli urmull af smá-
um þorski, c. 70 cm. löngum, sem safnast í
nóvember—janúar, ásamt stærra þorski,
á bankana við Hornstrendur, út af Aðalvík
og fyrir vestan Djúpál, og botnvörpung-
arnir veiða svo mikið af, sje fiskur, sem er í
fyrsta sinn að yfirgefa sjóinn við Norðurland,
þar sem hann hefur alist upp, til þess að
leita að hrygningarsvæðum í heitari sjónum
suður með, ásamt eldra (stærra) fiski, sem
Ieitar árlega norðurfyrir, hinn heitari tíma
ársins, en er þá að hörfa aftur frá Norður-
landi undan kuldanum, sömuleiðis í hrygn-
ingarerindum.
3) sýna merkingarnar, hve mikið hefur
veiðst af hinum merkta fiski. Það voru alls
77 fiskar, eða 6,8°/o að jafnaði, lægst 2°/o,
í Hjeraðsflóa, hæst iS°/o, í Faxaflóa. Þetta
má heita Iítil veiði á móti því, sem á sjer
stað í suðlægari höfum. Við Færeyjar hefur
t. d. endurveiðst alt að því % (66%) af
hinum merktu fiskum. Þetta atriði, ásamt
því, hve fljótt þorskurinn Iítur fyrir að vaxa
í heita sjónum, hin löngu frátök, sem oft
verða um hrygningartímann, sökum stór-
1) Viðtækar merkingar Dana við Færeyjar
hafa leitt í ljós, að ilh árs þorskur þar verður
að jafnaði 25 cm., 2r/2 árs 40 cm., 3V2 55 cm. og
4V2 7° cm.
viðra, og svo atriðið sem Schmidt bendir á
í skýrslu sinni, og jeg hef bent á áður, að
stór svæði eru í kringum landið, þar sem
þorskur er, en aldrei dregin botnvarpa (eða
má draga), gefur von um, að lengi muni
þorskurinn við ísland með sinni miklu við-
komu geta staðist hið mikla dráp, sem nú
fer fram á honum árlega, einkum með botn-
vörpum. En meðan engin veit, hve margt
er af þorski við Iandið, nje hve mikil við-
koman er, og jafnvel ekki, hve mikið cr
veitt, þá er eðlilega ekki hægt að segja neitt
ákveðið um það.
Geta má þess, að íslendingar og Færey-
ingar hafa veitt flesta fiskana við Austur-
land, íslendingar alla við Norðurland, íslend-
ingar og Englendingar hjer um bil jafnt í
Faxaflóa.
4) Að síðustu má taka það fram, að merk-
ingarnar hafa ekki sýnt það, að þorskurinn
(og því síður skarkolinn) hjer við land fari
til annara landa; ísland hefur eftir því
að dæma sinn þorskstofn út af fyrir
sig.
Þetta, sem hjer er sagt, sýnir það, að ár-
angurinn af þessum fyrstu merkingum á fiski
hjer við land hafa gefið góðan árangur,
þrátt fyrir ýmsa erfiðleika, og er það mest
að þakka dugnaði og hagsýni mannsins,
sem hefur komið þeim í framkvæmd, Dr.
Schmidts. En meira þyrfti að gera enn í
þessu tilliti, einkum við suðurströndina, t. d.
að reyna að fá fulla vissu um, hvaða leiðir
þorskurinn fer, þegar hann í vertíðarlok leit-
ar burt frá þeim slóðum, og jeg veit að Dr.
Schmidt hefur allan hug á að merkja meira,
þegar hann fær því við komið. Annars væri
æskilegt, að vjer gætum haldið því áfram
S^^r' Bjarni Sœmundsson.