Ægir - 01.07.1914, Blaðsíða 7
ÆGIR
83
hugleiðingum, sem afdrif þeirra gefa tilefni
til, en vísa um leið þeim sem meira vilja
vita, í skýrlsurnar, sem jeg nefndi; þær eru
til á Landsbókasafninu.
a. Skarkoli. Árið 1903 voru merktir á
Skjálfanda 27. júní og 1. júlí 280 fiskar,
35—45 cm. langir; af þeim veiddust aftur
14 fiskar, eða 5%. Veiddust þeir á tímabil-
inu frá 1. júní 1904 til október 1906, á
svæðinu frá Sljettu að Arnarfirði (1 í Axar-
firði, 2 á Skjálfanda, 3 í Eyjafirði, 1 á Húna-
fióa, 6 út af Aðalvík og 1 úti fyrir Arnar-
firði). Höfðu þeir vaxið 3,4—11 cm., eða
að meðaltali c. 3,5 cm. á ári.
Árið 1904 voru merktir á Vopnafirði 28.
og 29. júlí 494 fiskar, 31—57 cm. langir.
Af þeim veiddust aftur 33, eða 6,7%, á
tímabilinu frá nóv. 1905 til apríl 1909, á
svæðinu frá Langanesi að Vestmannaeyjum
(6 við Langanes, 5 á Vopnafirði, 1 úti fyrir
Seyðisfirði, 1 við Eystrahorn, 6 við Ingólfs-
höfða, 2 í Meðallandssjó, 1 við Hjörleifs-
höfða, og 1 við Vestmannaeyjar, um nokkra
vantar upplýsingar). Höfðu þeir vaxið 0,9—8
cm., eða 2,5 cm. á ári.
Árið 1898 voru merktir í Faxaflóa (vestur
af Akranesi, í Hvalfirði, á Vatnsleysuvík og
undan Keflavík) 16.—30. júní 532 fiskar 20
—40 cm. langir. Af þeim hafa veiðst aftur
125, eð 23,5% á tímabilinu frá 1. júlí 1908
til mars 1911, á svæðinu frá Vestmannaeyj-
um til Önundarfjarðar (1 við Vestmannaeyj-
ar, 2 í Miðnessjó, 2 undan Barðanum (Ön-
undarfirði), hinir allir í Faxaflóa, flestir í
honum sunnanverðum, (á hinum vanalegu
botnvörpungamiðum).
Sama ár voru merktir við Vestfirði (út af
Patriksfirði og Barðanum) 73 fiskar, 14. og
19. júlf. Af þeim hafa veiðst aftur 17, eða
23,3%, á tfmabilinu frá apríl 1906 til desbr.
1910, á svæðinu frá ísafjarðardjúpi til Faxa-
flóa (1 á Hnffsdalsvfk, 2 á Sviðinu í Faxa-
flóa, hinir á svæðinu milli Súgandafjarðar og
Kópaness). Höfðu þeir vaxið 1,6—12,5 cm.,
eða c. 6 cm. á ári.
Árið 1909 voru merktir í Faxaflóa (á
Sviði og á Kollafirði) 30. júní, 5. og 9. júlí
200 fiskar, 25—35,5 cm. langir. Af þeim
hafa veiðst 105, eða 54%, á tímabilinu frá
júlí til nóvbr. 1909, allir saman í Faxa-
flóa, flestallir á hinum vanalegu botnvörp-
ungamiðum í suðurflóanum. Höfðu skarkol-
ar þeir, er merktir voru í Faxaflóa bæði ár-
in, vaxið 0,0—13,0 cm., eða að meðaltali c.
6 cm. á ári.
Alls hafa verið merktir 1579 skarkolar,
774 við norður- og austurströndina, 805 við
vesturströndina, og hafa veiðst af þeim aftur
(c: verið skilað merkjum af) 297 (47-f-25o).
Merkingar þessar hafa leitt ýmislegt mjög
merkilegt í ljós viðvíkjandi lífsháttum skar-
kolans, eins og sjá má af því, sem jeg hef
skýrt frá hjer að framan, og skal jeg benda
hjer á hið helsta.
1. Sjest það glögt að skarkoli sá, sem
merktur var við norður- og austurströndina,
0: í kalda sjónum, hefur all-flestur farið lang-
ar ferðir burt frá merkingarstöðunum og yfir-
leitt leitað stystu leið til heita sjávarins,
frá austurströndinni (Vopnafirði) suður á bóg-
inn, til suðurstrandarinnar, frá norðurströnd-
inni vestur á bóginn, til vesturstrandarinnar.
Þetta er í fullu samræmi við það, að Dr.
Schmidt hefur fundið, að skarkolinn gýtur
aðallega í heita sjónum við suður- og vestur-
ströndina, líkt og þorskurinn, en berst eins
og hann að nokkru leyti sem ungviði
með straumnum norður og austur fyrir
land og vex þar upp. Aftur á móti hefur
sá skarkoli, sem merktur var við vestur-
ströndina yfirleitt haldið kyrru fyrir á merk-
ingarstöðvunum eða þar í nánd við þær, og
enginn farið út fyrir takmörk heita
sjávarins við suður- og vesturströndina. Þó
má taka það fram, að tíminn, sem hefur
liðir milli merkinga og endurveiði hefur yfir-