Ægir - 01.07.1914, Blaðsíða 10

86
ÆGIR
40—60 cm.) á Skagafirði 10.—18. ágúst.
Þar af hafa endurveiðst 15, eða 3,9°/o á
tímabilinu frá ágúst 1905 til ágúst 1007, á
svæðinu milli Eyjafjarðar og Garðskaga (2
við Siglunes, 4 á Skagafirði, 2 á Húnaflóa,
3 í ísafjarðardjúpi, 1 undan Skor og 1 við
Garðskaga). Þessir fiskar höfðu vaxið 0,5—
20 cm„ eða hjer umbil 8 cm. að meðaltali á ári.
Sama ár vora merktir 26 fiskar (40—50
cm„ langir) á Eyjafirði, 16. og 22. ágúst.
Af þeim hafa 2 eða 7,7% veiðst aftur, á
tímabilinu frá sept. til október 1905,
annar á Eyjafirði, hinn á Skagafirði.
Árið 1908 voru merktir 27 fiskar (c. 50
cm. langir) á Skjálfanda 24. júlí. Af þeim
hefur aðeins 1, eða 3,7% fengist aftur;
hann veiddist á Skjálfanda 13 mánuðum
eftir merkinguna, og hafði vaxið 13 cm. á
þeim tíma.
Árið 1900 voru 200 fiskar (40— 66 cm.
langir), merktir á Faxaflóa (á Sviði, í Renn-
um og Garðsjó) 27. júní til 1. júlf. Afþeim
hafa endurveiðst 30, eða iS°/o, á svæðinu
milli Reykjaness og ísafjarðardjúps (1 í
Miðnessjó, 1 í ísafjarðardjúpi (við Vigur)
hinir allir í sunnanverðum Faxaflóa), á tíma-
bilinu frá júlí 1909 til ágúst 1910. Höfðu
þeir vaxið frá 0—23,5 cm„ eða að meðal-
tali hjer um bil 18 cm. á ári.
AIls hafa verið merktir 1135 þorskar, 491
við austurströndina, 444 við norðurströndina
og 200 við suðvesturströndina (í Faxaflóa),
og hafa 77 af þeim veiðst aftur. Því miður
er tala hinna endurveiddu fiska lág, þegar
draga skal ýmsar ályktanir af afdrifum merk-
inganna, og við það bætist (og hið sama er
einnig að segja um hinn endurveidda skar-
kola), að bæði hefur oft vantað upplýsingar
um veiðistað hinna endurveiddu fiska og
mælingin oít mjög ónákvæm eða alveg röng,
svo ekkert hefur verið á því að byggja um
ferðir eða vöxt þessara fiska.* 1) Samt sem
1) Staðargreiningu hefur einkum vantað á
fiski, sem hefur fundist í afla á landi, t. d. í cnskum
áður gefa merkingarnar ýmsar merkilegar
upplýsingar, eins og undangengin skýrsla
ber með sjer, og kemur það f ljós, að ýmis-
legt er líkt um lífshætti skarkolans og þorsks-
ins hjer við land, og stafar það einkum af
þvf, að báðir gjóta í heita sjónum og berast
að nokkru leyti sem seiði til hinna kaldari
stranda, að nokkru leyti segi jeg, því að það
er fullvíst, að mergð af þorskaseiðum yfir-
gefur aldrei heita sjóinn, en vex þar upp.
1) sýna merkingarnar, að þorskurinn, sem
merktur var í Faxaflóa, hefur nærri allur
haldið kyrru fyrir f flóanum, jafnvel í 14
mánuði (hefur reyndar getað farið burt um
hríð), einn hefur komist langt burtu, alt norð-
ur í ísafjarðardjúp, og annar út í Miðnes-
sjó, en enginn út úr heita sjónum. Aft-
ur á móti hefur þorskurinn við norður- og
austurströndina hreyft sig mikið og í heild
sinni leitað burt úr kalda sjónum, suð-
ur eða vestur um land, eftir að hafa dvalið
þar fyrstu árin bæði vetur og sumar (alt að
því 1 ár eftir merkinguna eða lengur); hefur
það einkum komið skýrt fram við merking-
una á Skagafirði. Þetta er í fullu samræmi
við það, sem áður var sagt um skarkolann,
og skýrist á sama hátt.
2) sjest það, að þorskurinn, sem vex upp
í Faxaflóa, 0: í heita sjónum við suður- og
vesturströndina, vex miklu fljótara en hinn,
sem vex upp fyrir norðan og austan. 18
cm. meðal-lengdarauki á ári er ekki lítill
vöxtur. Fiskurinn, sem merktur var í Faxa-
flóa, var 40—66 cm. langur, 0: vænn þyrsk-
lingur og stútungur, að líkindum á 3. og 4.
ári. Þar sem nú þorskurinn fer að ná æxl-
unarþroska 60—70 cm. langur,1) og vöxtur
hinna stærstu hefur reynst að vera jafn-ör
og hinna smæstu, þá lítur út fyrir, að þenna
fisk hafi ekki vantað nema 1—2 ár til þess
hafnarborgum, en lengdarmálið hefur oft verið
ófullkomið hjá íslendingum, vegna gömlu venj-
unnar, að mæla fisk milli sporðs og höfuðs.
1) Sjá skýrslu mína í Andvara 1906, bls. 115.