Ægir - 01.02.1916, Blaðsíða 16
28
ÆGIR
þarf heldur eltki annað til að í geti
kviknað, en að íleigt sje frá sjer i ógáti
eldspitu, sem ekki er útkulnuð, þar sem
jafn eldnæmt er.
Strangt eftirlit ætti líka að vera haft
með þvi að nóg olía væri höfð með í
hverjum bát, eða þá lýsi, svo ekki þyrfti
að spara að hella því í sjóinn þegar vont
er orðið. Þetta er það besta bjargráð á
undaniialdi sem menn geta fengið, og
eins ef skipið liggur á reki, brákin lægir
svo mikið sjóinn, einkum ef lýsi er brúk-
að. því það er enn betra en olia, að
þetta getur alveg varnað áfö llum af brot-
sjóum. Það er margföld reynsla fengin
fyrir þessu, og jeg hef sjálfar reynt þetta,
einkum meðan jeg var á hákarlaveiðum
á Norðurlandi. Því miður er jeg hrædd-
ur um að margir vanræki þetta bjarg-
ráð, sem þó, undir mörgum kringum
stæðum gæti orðið til að bjarga lííi
manna.
Margt fleira gæti verið til bjargráða,
t. d. að hafa rekdufl með hverjum bát
og hverju skipi, og hefur ritstjóri Ægis
lýst því greinilega, hvað mikið það geti
hjálpað til að skipið liggi bstur í sjó i
vondum veðrum, þegar ekkert verður
siglt svo menn verða að leggja skipinu
á reka. Sund eða flotbelti ætti líka að
hafa fyrir skipshöfnina með hverjum
vjelabát. Auðvitað kæmi það sjaldan að
gagni, því oftast munu vjelbátar farast í
svo vondum veðrum, að lítii bjargarvon
er að því, þó gæti það viljað til, t. d.
ef eldur hleypur í skipið eða vjelin slær
niður úr bátnum. Þetta getur komið
iýrir i góðu veðri og þá gæti þessi björg-
unartæki komið að góðu ei önnur skip
væru nálægt.
Jeg hef þá hjer að framan, tekið fram
það sem valdið geti mest slysum á vjel-
bátum. En til að ráða bót á þessu, er
það eftirlit sem nú er haft með öryggi
skipa og báta alveg ófullnægjandi.
Það þarf að skipa fastan mann til að
hafa þetta eftirlit á hendi, og launa hon-
um svo vel, að hann gæti gefið sig allan
og óskiftan við þessu staríi. Þessi eftir-
litsmaður ætti að ferðast iðuglega kring-
um landið til að skoða bæði skip og
báta og allan útbúnað á þeim og eins
traustleik þeirra og umbúnað vjelarinnar
og vjelarrúmsins og ætti þessi maður að
hafa fult vald til að kyrsetja hvert það
skip og hvern þann vjelarbát frá sjó-
ferðum og eins neita þeim um vátrvgg-
ingu, sem ekki fullnægðu i öllu þeim á-
kvæðum sem tiltekin væru í erindisbrjefi
hans eða öðrum reglugerðum fyrir traust-
leik og útbúnaði skipa.
Það er mín fasta sannfæring að með
svona löguðu, ströngu eftirliti, mætti tals-
vert draga úr slysum þeim og mikla
manntjóni sem nú á sjer stað. Og þá
væri þeim peningum sem til þess gengju,
vel varið. Það eru kostaðir eftirlitsmenn
til margs sem er minna lífsspursmál en
þetta. — Það er engu líkara en mörgum
finnist að 1 sjómannslíf sje ekki mikils
virði. Mjer dettur i hug, að jeg var
einusinni staddur þar sem tveir menn
ovru að tala saman, annað var útgerðar-
maður hitt formaður af vjelarbát, og var
hann að segja útgergarmanninum frá
svaðilförum bæði sín og annara í sjó-
ferðum, þegar hann hafði lokið máli
sínu, sagði útgerðarmaðurinn eitthvað á
þá leið, að djarft tefldu þeir i sjósókn-
inni; þá svaraði formaðurinn: »Já! Við
erum ekki að hugsa um lífið, við erum
að hugsa um að ná í sem mestan afla«.
Mjer hafa verið þessi orð minnistæð,
mjer þóttu þau nokkuð kæruleysisleg af
manni, sem trúað er fyrir lifi fleiri manna.
Jeg vil taka það fram, að jeg hafði