Ægir - 01.01.1919, Blaðsíða 23

ÆGIR
17
Hitinn, sem áður var bundinn, verður
nú aftur laus og gengur mestmegnis yíir
i járnið í hilafleli ketilsins, en sumt fer
með reyknum upp um reykháfinn. Járnið
gefur hitann aftur frá sér til ketilsvatns-
ins, sem þegar hitnar og gefur frá sér
þá gufu, sem notuð er til vélarinnar. Á
nieðan ketillinn cr hreinn gengur þetta
vel; járnið er ágætur hitaleiðari og tálm-
anirnar fyrir því að vatnið taki á móti
hitanum, koma eigi fyr en ketillinn ó-
hreinkast og salthúðin sest á járnið.
Saltið, sem er slæmur hitaleiðari, ein-
angrar járnið svo hitinn kemst eigi
jafnfljótt yfir i vatnið og áður, en af þvi
leiðir aftur, að framieiðsla gufunnar
verður erfiðari. Til þess að framleiða
sama gufumagn þarf því meira eldsneyti.
hjögur m. m. þykk sallhúð á hitafletin-
"* ei’ talin auka kolaeyðsluna um 10%,
en sex m. m. húð um 50%.
I ar að auki veikir það ketilinn mjög
mikið, að nota hann mjög óhreinan,
þvi þegar járnið getur eigi gefið hitann
nægilega fljótt frá sér, verður það veik-
ara og hefir því eigi eins mikið mót-
stöðuafl gegn þrýstingnum, sem á þvi
hvilir. Plöturnar geta beyglast, og í
verstu tilfellum geta eldhol og sóthylki
fallið saman, eins og þvi miður hefir
att sér stað hér í alt of ungum kötlum.
Að gefa fastar reglur fyrir þvi, hve
engi niegi nota ketilinn, án þess að
hreinsa hann, er eigi gott. Það er svo
niikið undir því komið hvernig vatnið
er> sem notað er, og hve mikið það inni-
ýeldur af skaðlegum efnum íyrir ketil-
jnn. Sé notað tært lindarvatn, má fram-
eiða gufu i katlinum í alt að þúsund
{ st., án þess að hreinsa hann; sé aftur
a móti notað blandað vatn eða sjór,
verður timinn miklu slyttri, og verður þá
a« fara eftir þvi sem saltmælirinn vísar.
Jni hann við mælingu ketilsvatnsins
2 V2/82 það er: 2,5 kg. af salti í hverjum
32 kg. af vatni, væri æskilegast að geta
hreinsað ketilinn, þar eð að öðrum kosti
verður að taka til þess neyðarúrræðis,
að blása mesta soranum út um botn-
ventilinn og bæta svo aftur vatni í ket-
ilinn. Þegar þannig þarf, ef til vill, að
dæla 2—3 smálestum af köldu vatni á
kctilinn í sólarhring, geíur að skilja, að
til þess þarf æði mikið eldsneyti, er eigi
verður notað annarsstaðar.
Pá vil eg dálitið minnast á hvernig
hægt er að spara kolin með góðu eftir-
lili á vélum, kötlum og eldsneyti, bæði
í höfnum og á hafi.
Pegar legið er i höfn, skal eigi nota
fleiri aukavélar en þörf gerist. Ávalt
skal loka fyrir leiðslur þeirra er eigi eru
i notkun. Þurfi eigi að hafa aðalvélina
tilbúna fyrirvaralaust eða fyrirvaralitið,
skal einnig loka fyrir leiðsla hennar. Ef
til er góður vatnsþyrill slcal nota hann
til þess að bæta vatni á kallana, en eigi
dælu; vatnið kemur þá heilara á ketil-
inn. Ai'tur á móti skal ávalt nota dælur
til að taka vatn frá framrúmum og rás-
um, ef mögulegt er að koma því við.
Þar sem eigi er aukaketill, og aðal-
ketillinn er notaður í höfnum, er nægi-
legt að hafa % af hámarksþrýstingi ket-
ilsins, ef eigi á að nota aðalvélina. Sé
þrýstingurinn hafður meiri, er hætt við,
ef aukavélarnar eru skyndilega stöðvað-
ar, að þá þurfi að setja dælur af stað
eingöngu til þess að fyrirbyggja ofháan
þrýsting. Afl sem til þess fer er glatað.
Gæta skal þess, að loítrásir snúi und-
an vindi svo loftið í ketilrúminu kælist
eigi um of, eða kaldir loftsraumar nái
að næða á katlinum og stela þannig frá
honum hita.
Þegar hætt er að nola vélarnar, skal
fela eldana og gæta þess vandlega, að
súgur komist ekki að katlinum.