Ægir - 01.08.1919, Blaðsíða 7
ÆGIR
97
þennan snúðrykk á klippurnar stundum
að sér og stundum frá. Þær sögðust
gera hann nokkuð sitt á hvað, eftir því
sem þær þreyttust.
Áríðandi er, að klippurnar bíti vel, en
fyrir því er yfirleitt ekki séð af hálfu
stöðvanna. Virðist mér, að á hverri
sildarstöð ætti að vera tiltekinn maður,
er hefði góð tæki til að eggja ldippurn-
ai' og annaðist það.
Þá er það og mikilsvert, að síldar-
kassarnir séu mátulega háir, svo að
þægilegt sé að kverka úr þeim. Um það
virðist engri reglu fylgt. Eg mældi síld-
arkassa á 23 stöðvum á Siglufirði. Hœð
cfri brúnar kassans frá jörðu var frá 60
til 82 cm, meðalhæð 74 cm, dýptin frá
28 til 50 cm, meðaldýpt 37 cm, og
breiddin frá 82 til 132 cm, meðalbreidd
108 cm.
Hentugasta hæð á sildarkassa væri það,
cf kverkunarkonan þyrfti ekki að beygja
s'g til að grípa síld, þegar hún byrjar að
kverka úr fullum kassa. En konur eru
ekki að eins misháar, heldur getur og
verið munur á því, hve handleggjalang-
ai' þær eru í hlutfalli við hæð sína, hve
háar eða lágar þær eru i sessi o. s. frv,
°g þvi verður eigi fundin sú kassahæð,
er jafnt sé við allra hæfi. Úr þessu
fnætli að vísu bæta., t. d. með því að
hafa þrjár mismunandi hæðir á kössun-
llni á hverri stöð, miðaðar við lágar,
weðalháar og háar konur, og raða kon-
nnuin við þá eftir hæð. En oft vilja til-
teknar stúlkur vera saman við kassa,
svo að því yrði ekki ávalt komið við.
etra mundi verða að miða hæð kass-
anna við háar konur og láta hinar standa
a skemlum. En hve hár á þá kassinn
a vera í hlutfalli við hæð kverkunar-
<onunnar? Um það hefði þurft að gera
1 iaun með nægilega margar stúlkur,
la a til þess sildarkassa, er hækka mætti
og lækka eftir vild, og prófa hvaða hæð
hverri félli bezt. En þessu fekk eg ekki
komið við í síldarönnunum á Siglufirði.
Amerískur höfundur hefir gefið reglu,
bygða á reynslu, um það, hve há borð,
sem konur vinna við, eigi að vera, t. d.
eldhúsborð, og virðist hæfilegt, að kona
sem er 152 cm á hæð hafi borð er sé
80 cm á hæð, en að bætt sé hálfum cm
við borðhæðina fyrir hvei’n cm, sem
hæð konunnar sé meiri en þetta. Ger-
um ráð fyrir, að meðalhæð islenzkra
kvenna sé um 160 cm, þá ætti síldar-
kassi miðaður við hana að vera 84 cm
á hæð, og þó ef til vill lítið eitt minna,
því að kverkunarkonan heldur síldinni
skáhalt í hendinni og verður að kasta
henni aftur fyrir sig, og er þá hand-
hægra að þurfa eigi að tyfta hendinni
til þess. Hæð hæstu kassanna á Siglu-
firði, 82 cm, virðist þá mjög nærri lagi,
miðað við meðalhæð kvenna. Eg heyrði
og aldrei kvartað um að kassarnir væru
of háir, heldur um hitt, að þeir væru
of lágir.
Óhentugt er að hafa kassana mjög
breiða, því að kverkunarkonan verður
þá að seilast lengra til sildarinnar í
miðjum kassa. Metra breidd hygg eg sé
hæfileg, þar sem kverkað er frá báð-
um hliðum kassans. Þar sem hafðir eru
trékassar eins og þeir nú tíðkast, held
eg að hentugra væri að hafa ekki botn-
inn flatan, heldur láta hann rísa upp á
við frá báðum hliðum og rnynda lágan
mæni í miðjum kassa, svo að síldin sigi
að hliðunum og sé hendi nær. 50 cm
dýpt á kassa, eins og eg fer fram á að
járnkassarnir hafi, mun að visu full-
mikil, en hjá því yrði naumast lcomist,
sakir annara hugsmuna, og hins vegar
bætir það mikið úr skák, ef kassarnir
eru hæfilega háir, svo að konan getur
slaðið upprétt meðan hátt er í kassan-