Ægir - 01.08.1919, Blaðsíða 6

96
ÆGIR
taldi hann að mætti spara, væri síldin
höfð í kössunum. Að minsta kosti ætti
að mega geyma hana lengur óskemda,
væri hún bæði söltuð og í kössum, og
það getur verið mikils virði. Sildin yrði
því miklu betri vara og minna færi for-
görðum af henni með þessu móti. Hún
kæmi í höndina á kverkunarstúlkunni
í sömu skorðum og þegar hún kom úr
sjónum.
Þá er verkasparnaðurinn. Við að skipa
kössunum upp á bryggjuna þyrfti þrjá
menn, einn til að stýra vindunni, annan
til að setja lausahakana á og þriðja til
að stýra kassanum á vagninn eða brik-
urnar, taka hakana af og setja á tóman
kassa. IJeir sem nú standa kófsveittir við
að moka sildinni, gætu unnið á bryggj-
unni eða pallinum i staðinn.
Fáar eða engar stöðvar mundu hafa
svo margar verkunarkonur, að þær væru
jafnfljótar að kverka og salta eins og
verið væri að skipa kössunum upp og
flytja þá inn á pallinn með þessu lagi.
Gæti þá komið til mála að hafa jafn-
marga aukakassa eins og eftir væri að
kverka úr, þegar siðasti kassinn væri
kominn upp á bryggjuna, skipa auka-
kössunum út og leggja frá landi í nýja
veiðarför, meðan verið væri að ljúka við
verkunina.
Um slikt kassakerfi ælti fyrst að gera
tilraun á einu skipi og sjá hvernig það
reyndist, áður en lagt væri út i frekari
framkvæmdir.
Kverkun og söltun.
Meðan ekki er fundin hagkvæm kverk-
unarvél, ætti að leggja stund á að gera
almenn þau handtök, sem þær stúlkur
hafa, er íljótastar eru að kverka og gera
það bezt. Mest riður á að byrjendum
séu sýnd réttu handtökin og rétta að-
staðan við verkið, því að ílestir munu
halda því lagi áfram, sem þeir hafa
einu sinni upp tekið. Handbrögðin ættu
verkstjórarnir að sýna byrjendum, eða
fá til þess leiknustu kverkunarstúlkuna
á stöðinni. Mikill er munur á stúlkum
við þelta verk sem önnur og má stund-
um sjá á sömu stöð eina stúlku tvöfalt
eða þrefalt fljótari en aðra. Fer það
ekki að eins eftir æfingu, heldur og að-
ferð og upplagi hverrar einnar. Eg hefi
séð stúlku, er að eins hafði verið þrjá
daga við kverkun og var þó orðin með
þeim fljótustu á stöðinni. Sumar verða
frábærlega fljótar, bæði að kverka og
salta. Sú fljótasta, sem eg hefi athugað,
er ung stúlka (Valgerður Solnæs), er
slundað hefir síldarvinnu frá blautu
barnsbeini. Hún kverkaði t. d. einu
sinni, þegar eg horfði á hana, 99 síldir
á 91 sek. eða sildina að meðaltali á
0.909 sek. Sömu tölu saltaði hún á 62
sek., eða síldina að meðaltali á 0.626
sek. í þessum tírna eru engar tafir tald-
ar með. Eg athugaði hve lengi hún var
að salta í tunnu. í tunnuna fóru 270
síldir og 15 saltdiskar, og tók það 257
sek., eða 4 mín. og 17 sek.
Kverkunaraðferð þeirra fljótustu, sem
eg athugaði, var í stuttu máli þessi:
Kverkunarkonan stendur við hliðina á
síldarkas'sanum og snýr beint að hon-
um. Hægri höndin með klippunum er
alt af nokkurn veginn i sömu stelling-
um laust frá líkamanum, lítið eitt lil
vinstri við miðlínu lians, rétt fyrir neð-
an beltisstað. Vinstri hönd grípur síld
um bakið rétt fyrir neðan hnakkann og
ber hana að klippunnm, er taka kverlc-
ina, þegar hægri höndin gerir litinn
snúðrykk á þær um leið og vinstri
hönd gerir það kast á síldina, er skilar
henni yfir kassabarminn fram hjá vinstri
hlið konunnar niður í stampinn. Eg tók
eftir því, að kverkunarkonurnar gerðu