Ægir - 01.04.1930, Page 14

80
Æ G I R
fyrir fisk okkar þar, sem kælihús eru.
Kröfur kaupenda á þeim stööum hneygj-
ast meira og meira í þá átt, að fá fiskinn
linþurkaðan, en þó ekki linari en það, að
ekki verði undirvigt á honum. (Óverkað-
an fisk og pressufisk hýst vitanlega eng-
inn við að fá án undirvigtar með núver-
andi flutningsfvrirkomulagi). Menn
vilja líka fá linþurkaðan fisk sumsstaðar,
þó ekki séu þar kælihús, en ekki meira
en svo i einu, að húast megi við, að það
seljast fljótlega, þvi þessi fiskur geymist
illa í hita. En það er skiljanlegt, að þeir
nevtendur, sem þekkja þennan fisk kjósi
hann heldur, þvi hann heldur betur upp-
haflegu bragði sínu og einkennum en
])urrari fiskur; auk þess hafa smásalar,
er selja fiskinn útbleyttan, meiri liagnað
að sölu þessa fiskjar. Hagnaður smásal-
anna er mestur eða allur sá, að selja
fiskinn útbleyttan, og þó einkennilegt
megi virðast, Iiefir revnslan sýnt, að svo-
kallaður fullþur fiskur tekur ekki við
meiru en 18—25% af vatni við útbleyt-
komst i um tíma í vetur og liefir orðið
ingu en % og % þur við 25—30 '/ . Veðr-
átta og loftslag hér á landi er heppilegt
til að framleiða linverkaðan fisk, og okk-
ur er því að öllu hentast að selja sem
mest af lionum. En það er ekki íil neins
að ætla sér að troða honuni inn á kaup-
endur þar, sem menn hafa áður ein-
göngu vanist mikið þurkuðum fiski. Eins
og áður er vikið að, þá verðum við að
koinast að á nýjum markaðsstöðum, með
því að hjóða þar svipaðan fisk og þann,
sem liefir verið hest látinn á þeim stað
áður. En ég álít að þegar við höfum náð
sæmilegri fótfeslu einhversstaðar, þá
eigum við að vinna að því, að þar sé
komið upp kælihúsum til fiskgevmslu, og
siðan að flytja þangað sem mest af lin-
þurkuðum fiski. Útflytjendur okkar
ættu að geta komið nokkru til leiðar í
þessu efni, með því að liafa áhrif á við-
skiftasambönd sín, og sýna þeim fram á
að þetta gæti orðið til gagnkvæms liagn-
aðar og fiskifulltrúanum treysti ég lika
til að vinna að þessu. Aðrar þjóðir eiga
erfiðara mcð að koma þessum fiski á
markað, af því að loftslag hjá þcim er
ekki eins hentugt til gevmslu nema stutt-
an tíma.
VI.
A síðari árum liefir bæði sallfiskur og
svokallaður jiressufiskur orðið mikil út-
flutningsvara. Frá þjóðbagslegu sjónar-
miði virðist það vera tjón að flytja fisk-
inn út í þessu ástandi, því við það hverfa
úr sögunni vinnulaun, sem annars eru
greidd við verkun fiskjarins og þurkun.
Og að öllum jafnaði er verkaður fiskur
þess utan seldur fyrir hærra verð en sem
svarar vinnulaununum. Enn er þess að
gæta, að umbúðir og farmgjöld verða til-
tölulega dýrari fyrir pressufisk og óverk-
aðan fisk.
Astæðurnar til þess að fiskurinn er
samt sem áður fluttur út í þessu ástandi
eru þessar helstar: 1) Þörf seljanda á
skjótri sölu, einkum framan af veiði-
tímanum. 2) Slæm aðstaða einstaklinga
til þess að verka allan fiskinn. 3) Eng-
lendingar geta enn sem komið er verkað
og flutt fiskinn ódýrar en við til Suður-
Ameríku, og þennan markað þurfum við
líka að nota. 1) Suðurlandamarkaður
þarf líka að fá vöru af þessu tagi, sam-
keppninnnar vegna og af því lika, að
sumsstaðar líkar þessi fiskur best. Þess-
ar ástæður eru svo veigamiklar, að óhætt
er að gjöra ráð fvrir, að þessi úfflutning-
ur haldist framvegis, þó mögulegt væri
og æskilegast að verka allan fiskinn.
Eins og Helgi Guðmundsson getur um
i skýrslu sinni, þá er megn óánægja rikj-
andi meðal innflytjenda bæði á Spáni og
ítaliu yfir undirvigt á pressufiski og ó-