Ægir - 01.04.1930, Síða 16

82
Æ G I R
skip væri notufi til flutningsins. Hætt er
við að bæði framleiðendum og litflytj-
endum þætti við verða kröfuliarðir, því
lijá hörðum kröfum vrði ekki komist,
þegar alt >Tði að snúast um það, að und-
irvigtin færi ekki upp fyrir tiltölulega
lágan hundraðsliluta. Og það liygg eg', að
seljendurnir þættust vel komnir að því
4—6%hærra verðj, sem þeir fengju með
þessu móti. Okkur matsmönnunum hefir
verið ætlað, auk þess að gæta gæða í'iskj-
arins, að sjá um ákveðið lágmark undir-
húnings og rétta vigt þegar fiskurinn er
pakkaður og fluttur i skip. Þetta liefir
revnst okkur einna erfiðast og óvinsælast
verk við matsstörfin, af því framleiðend-
um þykja kröfurnar, sem hafa verið
gerðar of liáar. En i Genua var því kastað
fram við okkur i vor, i fullri alvöru, að
útflytjendur (revndar var ekki nema
einn nefndur) fengi matsmennina til að
skvetta vatni í fislcinn. Sýnir það óánægju
]iess kaupenda en her ekki vott um góð-
an skilning lians á matsframkvæmdum
og sölufyrirkomulagi liér, ]>vi engum gæti
komið ver of mikið vatn í fiskinum en út-
flytjanda. En hér þarf að finna ein-
liverja leið, sem bæði seljandi og kaup-
andi geti unað við, og á hana vil ég
henda hcr.
Það er fengin reynsla fyrir því hér
eystra, að sæmilega undirbúinn pressu-
fiskur (á sama liátt og gjört hefir verið
að undanförnu), léttisl um ca. 10% ef
hann er þurkaður til útflutnings sem
Labradorfiskur hæfilega þur. Þurkunar-
kostnaður á svona undirbúnum fiski fer
naumast fram úr einni krónu á skip-
pund, ef þurkað er úti, og umhúðasparn-
aður verður um 10% móts við pressu-
fisk, auk þess sami sparnaður á vinnu-
launum við pökkuu og útskipun. Ef 90
krónur fást fyrir skippund af þurrum
Lahradorfiski verða því að fást að
minsta kosti 50 aurar fyrir kg. af pressu-
fiski, ef það á að horga sig að þurka hann
ekki. Þetta verðhlutfall hefur líka stund-
um haldist í liendur, en oftar hefir verð-
ið á pressufiski legið ldutfallslega neðar,
en þá eru framleiðendur ekki ánægðir
með það.
Með þurkun þeirri, sem nú er á Labra-
dorfiski er óhætt að scgja að kaupendur
suður í löndum vcrða ckki fyrir meira en
2'í undirvigt á honum; ég liefi jafnvel á-
stæðu til að ætla, að nún verði naumast
svo mikil, ef miðað er við iieilan farm.
Þar fá kaupendur viru, sem þeir gela
rcitt sig á og eru líla ánægðir með. Á
pressufiskinum fá þ;ir 12—14% undir-
vigt, eða jafnvel meira; munurinn á
undirvigt lians og pressaðs fiskjar er
því varla minni ei 12%. Það er því
sýnilegt, að þessi fislur léttist eins mik-
ið af pressunni í skipunum einni saman,
eins og af því að vera þurkaður sem
Lahradorfiskur og léttist svo eitthvað í
skipunum á eftir. Skýringin á þessu virð-
ist vera sú, að þurkað vfirborð fiskjarins
varnar rakanum að komast út úr röku
vfirhorði pressufisk.arins.
Eg liefi farið vfir verðskráningar í
Genua tvö síðast liðii ár, og sé að pressu-
fiskur er á þeim tma skráður 4—8%
undir Labrador styh, þegar svo er tekið
tillil til 12% undirvirtar, þá er það sýni-
legt, að kaupendur þar geta ekki haft
mikla ánægju af kaupum pressufiskjar,
nema verðið sé lægra liér að tiltölu en á
þurrum Lahradorfiski Hér rekast þvi á
hagsmunir tveggja aðia og þeim árekstri
þarf að revna að afstýa.
Vera má, að einh'erjum neytendum
líki vel pressaður fskur, en í mínum
auguin er það ekli eftirsóknarverð
neysluvara, cins og íann lítur út þar
syðra. Neðst úr skipumm eru pakkarnir
útflattir af þunganum og liarðir eins og