Ægir - 01.12.1931, Blaðsíða 10

238
ÆGIR
komulagið millum þessara þremenninga
var alla tíð hið ástúðlegasta og ákjósanleg-
asta. Hákon unni og elskaði Ingu sina
engu minna en áður, — en Anna naut
aðdáunar hans og virðingar fyrir skör-
ungsskap sinn, orðlagða stjórnsemi, höfð-
ingslund og rausn, enda líka var Anna
í föðurgarði talin hin mesta meyja- og
mannkostaval á öllu Suðurlandi, auk
þess sem hún var priggja kvenna maki
í ástamálum, því þrígilt varð hún, og var
síðasti maður hennar Ketill Jónsson föð-
urafi minn, en Hákon var langafi kon-
unnar minnar. Hákon dó 4. ágúst 1820,
en Anna dó i hárri elli í Kotvogi 1858.
Á eftir Hákoni tók svo við búi í Kirkju-
vogi, Vilhjálmur sonur hans, sem allt til
þessa hefur verið talinn mesti sjósókn-
ari og aflamaður allra Suðurnesja, fyr
og síðar, og má segja að blómaöld sjó-
mennsku og sjósóknar risi upp með hon-
um í Hafnahreppi, og sámtiðarmönnum
hans, Katli í Ivotvogi töður minum, Gunn-
ari Halldórssyni, hállbróður Vilhjálms,
og siðast en ekki sizt Stefáni Sveinssyni
á Kalmannstjörn, orðlögðum sjósóknara
og aflamanni, en hann drukknaði í blóma
lifsins með öllum sínum hásetum 15 að
tölu, í vestanofviðri á þriðja í páskum
1862.
Útgerð jókst mikið í Hafnahreppi, þeg-
ar allir ‘þessir sjógarpar voru uppi og
náði fjárhagsleg velmegun hreppsins há-
marki sínu á meðan þeirra naut við,
mátti segja að allir þessir stórbændur
væru stórefnamenn, en einkum þó Vil-
hjálmur, sem átti yfir 20 jarðir viðsveg-
ar um landið, auk Kirkjuvogstorfunnar
og annara eigna. AUir gerðu þessir bænd-
ur út tvo teinæringa á vetrarvertiðum,
og sumir áttæring að auki, voru 16 — 17
manns á hverjum teinæring, en 12—13
á áttæringnum. Voru því á vetrarvertið
frá 40—55 manns í heimili að meðtöld-
um húsbændum og hjúum.
Á fle'tum heimilum voru sérstök hús
fyrir sjómennina, sem kölluð voru sjó-
mannaskálar eða sjómannabúðir. Hjá
foreldrum mínum var einn sjómanna-
skáli, rammgjör að veggjum og viðum,
í honum sváfu og héldu til 20 sjómenn,
og svo undir baðstofuloftinu stórt sjó-
mannaherbergi, sem i voru 5 rúmstæði.
Engir voru þá útgerðarmenn, þ. e. a. s.
engir sjómenn sem teknir voru upp á
kaup, heldur voru allir aðkomusjómenn
hlutamenn, sem gerðir voru út af bús-
bændum þeírra úr sveitunum. Flestir
voru sjómennirnir úr Árnes- og Rangár-
vallasýslum, örfáir úr Norðlendingafjórð-
ungi og enn nú færri úr Skaftafellssýsl-
um.
Að fortallalausu voru allir sjómenn
komnir að »sinum keip« á Kyndilmessu-
dag, en auðvitað var þeirra fyrsta verk,
að hreiðra um sig i rúmfletum sinum.
Sváfu alltaf tveir i hverju rúmi, oft sömu
mennirnir ár eftir ár. Kölluðu þeir hvor
annan »laxa« og lifðu þeir alltaf í ein-
ingu andans og bandi fríðarins, fullir
sem ófullir. eins og siðar mun sagt verða,
en lítilfjörleg hvilurúm mundu það þykja
nú, sem sjómenn urðu þá að sætta sig
við. Marhálmur i stað undirsængur og
ein ullarrekkjuvoð ofan á marhálminum,
en ein rekkjuvoð og tvö teppi (brekán)
yfir sér, flestir höfðu líka smá-kodda,en
aðal höfuðhvilan var þó marhálmurinn
og nærföt þeirra og utanyfirflikur, sem
þeir hlóðu undir koddan I En þó tveir
svæfu í hverju rúmi, þá voru þó rúm-
stæðin það stór að þeir gátu haft matar-
skrinur sinar fyrir ofan sig i rúmunum.
Man ég að okkur strákunum þótti held-
ur blómlegt að líta niður i matarskrin-