Ægir - 01.03.1947, Page 19

Æ G I R
81
Fiskiáj uver ríkisins.
Um mánaðamótin febrúar og marz tók
fiskiðjuver ríkisins í Reykjavík til starfa
að nokkru leyti.
Hús fiskiðjuversins er mjög stórt: 107
m á lengd, grunnmál 1863 fermetrar og
lúmmál 18 þús. teningsmetrar. í bygging-
únni er hraðfrystistöð, niðursuðuverk-
smiðja, fisksölumiðstöð fyrir bæinn og ís-
framleiðslustöð.
í hraðfrystistöðinni verður til að byrja
með hægt að fyrsta 30 smálestir af flökuni
á 15 klst, en með þeim vélakosti, sem síðar
austurströndina) í „centrifugal“-verk-
smiðjur, og auka þar með bæði magn og
gæði lýsisins. Hvert viðbótartonn af lýsi
segir Zaitsev að muni spara 10 þúsund
rúblur (sennilega í erlendum gjaldeyri).
Ekki liggja fyrir gögn, er sýna hve hval-
Jýsisframleiðsla Sovétríkjanna er mikil. En
þann 24. nóv. s. 1. var skýrt frá því i „Mos-
cow Nevs“, að hvallýsisframleiðslan væri
þá komin 1000 tonn fram úr framleiðsl-
unni á sama tíma í fyrra.
Hvergi er minnst á síldarverksmiðjur
eða síldarlýsi í skrifum um sjávarútveg-
inn, og mun lítið eða ekkert vera um síld-
arverksmiðjur i Sovétríkjunum.
Sú spurning kynni að vakna, hvort þessi
aukning þljóti ekki að hafa áhrif á fisk-
kaup Sovétrikjanna erlendis frá. En ekki
ei' það líklegt, þess er að gæta, að fyrir
stríð var fiskframleiðslan aðeins um 8 kg á
ári á mann i landinu, og að þrátt fyrir
manntjón Sovétríkjanna í slríðinu, hefur
landsmönnum fjölgað síðan þá, (m. a.
"vegna landaukningar), og mun hafa
fjölgað enn meir árið 1950. Auk þess má
benda á, að aðalaukning framleiðslunnar
verður við austurströndina, og að vafalaust
verður nokkur hluti þeirrar framleiðslu
Huttur út. Arið 1950 verður því næstum því
sama fiskmagn á hvern neytanda og fyrir
strið.
er gert ráð fyrir að auka við, verður allt
að því hægt að tvöfalda þesSi afköst.
Pressurnar eru 4 og eru þær tveggja
þrepa, þannig að hægt er að hraðfrysta með
þeim við h- 40° til -í- 45° á Celcius. Hver
pressa er knúin með 140 ha rafmagnsmótor.
Vélunum er þannig fyrir komið, að hægt er
að nota hverja af hinum fjórum pressum,
livort sem er til hraðfrystingar, ísfram-
leiðslu eða til að kæla geymslurnar. Er í
þessu fólgið aukið rekstraröryggi fyrir
frystistöðina.
Frystitækin eru plötutæki fyrir direkte
expansion, sem eru helmingi stærri en
þau, sem áður hafa verið notuð hér á landi.
'lækin eru búin oliulyftu með dælu og
mótor.
Frystigeymslan rúmar 1500—1600 smál.
ísframleiðsla verður um 45 smál. á sólar
hring og rúmar ísgeymslan um 200 smál.
Bandakerfi er komið fyrir í hraðfrysti-
stöð iðjuversins. Fiskurinn er fluttur i
lyftu úr móttökusal í flökunarsal.
Gert er ráð fyrir, að hægt verði að sjóða
niður 25 þús. dósir á 8 klst. i niðursuðu-
verksmiðjunni, þegar allar vélar eru fengn-
ar. Ketillinn er olíukyntur með þeim full-
komnustu sjálfvirku „kontrol“-tækjum, sem
þekkjast. Hann getur eimað um 3500 pund
á klst. Forsjóðari og hreinsunarborð er
sraíðað af Vélsmiðjunni Héðni og er gerð
þeirra byggð á árangri tilrauna, er dr. Ja-
kob Sigurðsson gerði síðastl. ár á vegum
Fiskimálanefndar. Þá er lokunarvél, sem
getur lokað 60 dósum á minútu, og fleiri
vélar, sem geta unnið með svipuðum hraða,
koma frá Bandríkjunum. Önnur hægvirk-
ari Iokunarvél er þarna, sejn jafnframt
sýgur loftið úr dósunum áður en þeim er
Iokað. Þvottavélar eru sjö. í verksmiðjunni
verða sérstakar vélar til síldarniðursuðu.
Fisksölumiðstöð sú, sem bærinn hefur í
bvggingunni, er 270 fermetrar að stærð, þar
af er kæligeymsla urn 100 ferm.
Stjórn fiskiðjuvers ríkisins skipa þeir
l’orleifur Jónsson, Pálmi Loftsson og
Lúðvík Jósefsson. Framkvæmdarstjóri er
dr. Jakob Sigurðsson.