Ægir - 01.11.1974, Blaðsíða 14

dekkfletinum komið hvernig best er að gæta
sín í þessu efni.
— Hvernig hagræðir þú skipinu, þegar þú
tekur trollið í misjöfnu veðri?
— Ég tek það með fiötu. Það er minnst
hætta á að missa fisk, ef tnollið er tekið
þannig. Einnig er minni hætta vissulega á
því, að skipið taki sjó upp skutrennuna, þeg-
ar það liggur flatt fyrir sjóum. í mjög slæmu
er þó best að halda skipi beint upp í sjó og
vind á meðan hlerar eru teknir.
Reyndar tel ég ekki vera verulega hættu á
slíku, nema verið sé að hífa úr festu og skip-
ið snúi undan sjó og vindi. Þá er nú lítið
að gera nema snúa og fara gagnstæða átt
við togstefnuna þar til trollið er beint undir
skipi, þó að það sé óhægara en á síðutog-
urunum.
—Sú hættar virðist þá ekki mest, að þessi skip
taki hættulega sjóa upp rennuna, heldur hitt
að menn hrasi og berist niður rennuna?
— Já, og það mætti fyrirbyggja með „gluss“
lokum í rennunni, eins og reyndar er á mörg-
um skuttogurunum. Ef slíkar lokur eru í renn-
unni, eiga þær að koma alveg í veg fyrir
slík slys, jafnframt varna því að skipið taki
inn á sig sjó upp rennuna, nema á meðan troll-
ið er híft út og inn. Englendingar veit ég að
höfðu kaðla með hnútum á til handfestu hang-
andi úr mastrinu, sem menn áttu þá að geta
gripið í sér til stuðnings eða bjargar, en þess-
ir kaðlar sveifluðust mikið til og erfitt gat
reynst að ná til þeirra, þegar þess þurfti.
Mér reyndist betur að strengja slakan kað-
al þvert yfir skipið aftur við skutrennuna.
Kaðalinn varð að hafa það slakan, að sæmi-
legur poki kæmist undir hann, þá þurti sjald-
an eða aldrei að losa þennan kaðal, en sú
hætta er jafnan fyrir hendi, þegar oft þarf
að gera slíkt að þá vilji gleymast að festa
hann jafnharðann aftur. Til greina kæmi svo,
að hafa einnig strengdari kaðal, sem losað
væri um í hvert sinn og pokinn væri hífður
inn. Ef það svo gleymist að festa hann, þá
væri þó slaki kaðallinn til vara. Ég held
einnig, að það þyrfti að hækka lunninguna
á mörgum skipanna, þannig að mönnum væri
auðveldara að hafa af henni stuðning, við
vinnu í og við skutrennu.
Ég vil sérstaklega minna á þá hættu, sem
mönnnum getur stafað af rúllunni í rennu-
brúninni, mönnum gæti orðið á að stíga á
hana, þegar grandararnir eru að renna út og
þá misst fótanna.
Reyndar á alls ekki að niínum dómi að
hafa menn inni í boganum meðan verið er að
liífa eða slaka út.
— Svo virðist, sem slys séu tíð aftur við
gálgana og þá í sambandi við hlerana. Hvað
er þar helst til ráða?
— Það er ekki í sjálfu sér hættuverk að lasa
úr eða í hlerunum, en menn verða að standa
rétt að verkinu, til dæmis örugglega til hlið-
ar út við lunningu, fyrir aftan masturhúsið,
þegar hlerarnir koma í gálga. Það er alltaf
hætta á að eitthvað hrökkvi í sundur, vír eða
lás eða sigurnagli, ef hlerarnir hífast harka-
lega í gálgana. Ef menn standa þá nægjanlega
vel til hliðar og aftarlega á ekki að vera
nein hætta á að þeir verði fyrir vírnum, Þ°
hann bresti og kippist fram eins og gormur.
Eins og ég gat um áðan, sést illa úr hífing'
arstað aftur á topprúllurnar, þegar veitt er
með flotvörpu á sumum togaranna. Það er
þá ráðlegt að hafa gott merki á vírnum nokkra
faðma frá endanum, mönnum til aðvörunnar
við hífinguna, og þegar það sést, gætu þeir
hægt á spilinu eða híft af minnsta möguleg-
um krafti og það komið í veg fyrir óhöpp
aftur við gálgana. Það er einnig svo á sumum
skipanna að við töku botnvörpunnar sést verr
úr stjórnklefanum á dekkinu heldur en úr
brúnni. Sum skipanna eru heldur ekki út-
búin með vírateljara, sem sýnir hve mik-
ið er komið inn af vír og þá hve mikið
muni vera eftir. Hafi menn svo villzt á merkj-
um, þá getur hugsanlega það gerst að spilið
sé á fullu, þegar hlerarnir koma í gálga-
Einnig getur það gerst í vondu veðri að
snögglega komi slaki á vírana og hlerarnir
af þeim sökum skelli svo harkalegar í gálg'
ana en ráð var fyrir gert og þá eitthvað
hrokkið í sundur.
— Heldurðu að álagið á skipstjórann sé orð-
ið of mikið, og það ættu oftar að vera tveir
menn að störfum í brúnni en almennt gerist
nú?
— Það er rétt að það getur orðið í of mörg
horn að líta fyrir skipstjórann síðan stjórn-
tæki spilsins færðust upp í brú. Ég hef það
fyrir reglu að hafa mann hjá mér í brúnni
alltaf meðan verið er að innbyrða veiðar-
færið eða kasta því. Ég kalla á hann upp áð-
ur en hlerarnir koma í gálga og hann fer
ekki aftur úr brúnni fyrr en búið er að ganga
308 — Æ GIR