Ægir - 01.07.1980, Qupperneq 25

stofn- 0g rekstrarkostnaður nokkurra gerða slíks
búnaðar.
j*1 Lyktarmælingar og kröfur til hæfni varnar-
búnaðar
Fram hafa komið frá verksmiðjueigendum
jtbendingar um að setja verði staðlaðar kröfur um
æfni lykteyðingarbúnaðar í fiskimjölsverksmiðj-
urn. Þetta er ýmsum erfiðleikum háð vegna þess
Ve samsetning útblástursloftsins er flókin, og
ata yfirvöld í nágrannalöndunum ekki treyst sér
úl að setja fastar reglur um þessi efni. Heil-
r'gðiseftirlit ríkisins hefur engu að síður nýlega
2ert tillögu um setningu fastmótaðra reglna í þess-
Urn efnum, bæði um lágmarkshæfni slíks búnaðar
m t-t. lykteyðingar og um framkvæmd mælinga
°§ mats á hæfni búnaðarins. Til þess að nauð-
s.\nlegar mælingar geti farið fram skortir hins
'egar enn sem komið er nauðsynlegan mæli-
búnað
■ - en gert er ráð fyrir að notaður verði
y tarmælir, svonefndur ,,Dr. Dravnieks Dynamic
nangle 01factometer“. Ljóst er að slíkar mæl-
lngar gefa ekki fullkomnar niðurstöður og unnið
er að rannsóknum er leitt geta til endurbóta á
Jttsliaðferðum á komandi árum. Mun náið verða
I ®st með þeirri þróun, en ekki þótti fært að bíða
gur með tillögugerð um fastmótaðar kröfur á
jjes.su sviði. Auk slíkra lyktarmælinga er gert ráð
, rir að framkvæmdar verði mælingar á hreinsi-
ni m.t.t. trímetylamíns og rykagna.
Þær raddir hafa heyrst að slíkar lyktarmælingar
gefi ekki nógu áreiðanlegar niðurstöður til
þess að dæma um hæfni lykteyðingarbúnaðar.
Því er til að svara að séu lyktarmælingar ekki
gerðar verður að draga ályktanir um lykteyðingu
út frá mælingum á einstökum efnum, með því
að gera skoðanakannanir meðal íbúa í nágrenni
slíkra verksmiðja, eða með því að fara á staðinn
og þefa, en þessar aðferðir eru mun ónákvæmari
en lyktarmælingar með fyrrgreindum lyktarmæli.
7. Reykurinn er ekki eina mengunarvandamálið
Mengunarvandamál fiskimjölsverksmiðja eru
ekki einungis takmörkuð við loftmengun. Víða
hefur orðið vart við verulega sjávarmengun frá
slíkum verksmiðjum, einkum á Austfjarðarhöfnum
og á Siglufirði, þar sem grútur frá verksmiðjunum
hefur lagst á fjörur. Var gerð athugun á vanda-
málum þessum s.l. haust á vegum Heilbrigðis-
eftirlits ríkisins og niðurstöður ásamt tillögum
um úrbætur birtar í skýrslu um málið. Ljóst er
ennfremur að mikil verðmæti hafa farið forgörðum
ár hvert með frárennsli frá verksmiðjunum eins
og þær hafa verið búnað til skamms tíma. Auk
þessara vandamála má benda á að veruleg óþrif
stafa víða af slæmri umgengni um athafnasvæði
verksmiðjanna og ófullnægjandi frágangi hráefnis-
geymslna. Starfsumhverfi er einnig víða verulega
ábótavant m.a. vegna ónógrar loftræstingar, óþrifa
ÆGIR — 385