Ægir - 01.04.1982, Blaðsíða 22

er orsakanna að leita í truflun á markaðinum af
hálfu þriðja aðila, sem gagnstætt gildandi lögum
um einkarétt S.L. til ríkja í A-Evrópu, hefur haft
sig í frammi á þessum mörkuðum. Er þess að
vænta að fyrir slíkar truflanir verði tekið, því að
undirboð á þessa markaði skaða íslenska við-
skiptahagsmuni.
Undanfarin ár hefur heildarútflutningur S.L.
verið sem hér segir.
Ár
Fob-verðm. Br.þungi í
í 000 kr. tonnum
1979 2.283.000 1.469.3
1980 3.589.000 1.341.0
1981 nýkr. 56.112 1.477.8
Stofnunin lagði ríka áherslu á aukið gæðaeftirlit
á árinu og í samstarfi við framleiðendur og opin-
bera eftirlitsaðila er lögð á það áhersla, að í gæða-
eftirlitinu sé á engan hátt útaf brugðið. S.L. berast
reglulega skýrslur eftirlitsaðila, þar sem gerð er
grein fyrir sýnatökum og bent á framleiðslufrávik,
ef einhver eru. Það er hlutverk matvælaverk-
fræðings stofnunarinnar að gera þá tafarlaust ráð-
stafanir til úrbóta, ef ástæða er til. Er hér m.a.
stuðst við nýja reglugerð um framleiðslu lagmetis
og allt það aðhald veitt, sem tök eru á, gagnvart
framleiðendum í samstarfi við Rannsóknastofnun
fiskiðnaðarins og Framleiðslueftirlit sjávarafurða.
Á árinu var efnt til námskeiðs í dósalokun fyrir
vélamenn verksmiðjanna og áætlað að halda slíkri
starfsemi áfram árlega, m.a. með erlendri sér-
fræðiaðstoð.
Sérstakar ráðstafanir voru gerðar af hálfu
stofnunarinnar í samráði við framleiðendur til að
auka gæðaeftirlit varðandi suðu á matvælum, þar
sem lögð var áhersla á rétta suðu með tilliti til
gæða og nýtingar. Ennfremur að tryggt væri, að
suða væri jöfn með eðlilegu viðhaldi áhalda og
búnaðar. Engin alvarleg kvartanamál um gæði
hafa borist stofnuninni síðan nokkrir erfiðleikar
urðu á árunum 1978—1979.
Ef litið er annarsvegar á útflutning á vegum S.L.
á árinu og hinsvegar á heildarútflutning allra lag-
metisframleiðenda, kemur í ljós að hlutur S.L. í
magni var um 85% af heildinni, en í verðmæti um
89%. Aðrir aðilar en S.L. hafa einkum selt til
Tékkóslóvakíu, Danmerkur, Ítalíu og Bretla11 •
ásamt S.L. að Tékkóslóvakíu undantekinni. Ge
S.L. vel við þetta hlutfall unað og er hún
reiðubúin að mæta eðlilegri samkeppni anna
aðila sé slík samkeppni byggð á réttum viðskip
legum forsendum, en á árinu sem leið sk
verulega á, að svo væri — en það er önnur
sem betur mun skýrast.
saga>
Hitt er aftur á móti deginum ljósara og
safln'
aðist enn einu sinni á nýliðnu ári, að gaSn
yah
ríkjum, þar sem viðsemjandinn er einn aðili> ve ^
íslenskir söluaðilar að koma fram sem ein neI j
enda er það meginhugsunin að baki þeim sölur
er S.L. er veittur í 2. grein laga um lagmetisio
o.fl. Sérhvert frávik frá gæslu þeirra
viðskiptahagsmuna, er þar um ræðir, hefur > ,
með sér verulega hættu á undirboðum og rösk ^
viðskiptum, sem langan tíma kann að taka
vinna upp. Tilviljanakennd lagaframkvæm
líkleg til að stuðla enn frekar að slíkri viðskiP
röskun og sáust þess glögg dæmi á árinu. ^
'fldi*
Að lokum má spyrja, er þess að vænta að i
og þar með sala lagmetis aukist eða a.m.k. sta
stað í næstu framtíð — og hver eru
efnahagf^
geli 1
dun‘
rök þess að leggja eða sjóða niður matv ^
margvíslegar tegundir umbúða, til sölu á erlen ^
mörkuðum, þegar vitað er, að a.m.k. á ^eS^jS
löndum gera neytendur vaxandi kröfur þess e^
að fá matvælin sem nýjust og ferskust inn a ^
húsmóðurinnar? Svarið við fyrri spurningu"1^
hiklaust það, að sala og framleiðsla matvsela
þessari geymsiuaðferð verður a.m.k. í næstu ^
tíð umtalsverður þáttur í alþjóðlegum matvæl
skiptum. Varðandi siðari spurninguna nnl gfi
efnahagslegu rök er það að segja, að æskileS^rj
að ætíð séu þjóðhagslegar forsendur fyrrr s $
vinnslu, þ.e. að t.d. atvinnusjónarmið,
mikilvæg séu, séu ekki eina forsenda vinnslun ^
Viðurkenna verður, að það síðastnefnda j j
landi nokkuð áberandi við ýmsa framleiðsluP ^
okkar atvinnulifi, þar sem stundum er minna
um arðsemina.
í lagmetisútflutningi sem og annarri útflu"n^i
starfsemi verður að búa þannig í haginn, ^ 0g
framleiðendur fái arð af sinni starfsemi se j.
hinu, að fullvinnslan skapi aukin gjaldeyr'sV ^
mæti. Sala og vinnsla á grásleppuhrognu'n^ 0g
mjög á dagskrá á árinu, m.a. vegna sölutreS
offramleiðslu. Stefna S.L. er hér ljós. Unnio
því að auka hérlenda fullvinnslu grásleppuh1'0-'
190 — ÆGIR