Ægir - 01.08.1982, Blaðsíða 19

fr rum auk þess sem ís lá oft við land síðla vetrar og
að a vor. Norðlendingar tóku því sem alkunna er
^kÍa suður og vestur í ver á vetrarvertíðum.
'nsvegar hafa sumarróðrar ævinlega verið miklir
yr!r Norðurlandi.
ekk' Ur 6r ®et1^ útveranna í Flatey og Grímsey og
róð‘ er þá að efa, að menn hafi einnig safnazt til
SVQra a Flateyjardal, að Látrum, Fljótum, Skaga,
Urðeitt^vað sé nefnt af þeim veiðistöðvum, sem síðar
kom *ÍUnnar nyrðra og orðnar grónar, þegar þær
^a inni heimildir.
y Húnaflóann getur Bandamannasaga
veriðSneSS Sem veiðistöðvar en á Ströndum hefur
haf re>'^ ur úverri vík, það væri þá helzt að Gjögur
^snemma orðið útver og menn safnazt þar saman.
el i rnströndunum lágu einnig flestar víkur svo
Vel við
ntiðum, að menn söfnuðust ekki heldur þar
í JW dU .
bað*na kelrra> þær voru allar útver, stutt á mið og
p3n stundað heimræði.
aldaöðli er vitað um heimræði frá hverjum
á ^alvlk> en einnig að Aðalvíkingar söfnuðust
^æból
Vetrum.
og Látra til að róa þar sexærmgum a
yflri . - 1 heimræði hinna einstöku býla réðu menn
fra eitt ekki við sexæringana eða áttæringa, sem
fjö an af öldum voru einnig vertíðarskip á Vest-
Sex Um> þótt síðar yrði þar nær einvörðungu um
^ð^rin8a að ræða. Framanaf öldum var fábýlt í
VeiA-Vllí °8 Látrar og Sæból því ekki stórar
‘^•Mvar fyrrum.
Jök if-^etur einnig verið róið frá hverjum bæ í
snem 1Ör^Um en liklega hafa Jökulfirðingar
eyj-rr^13 att sér útver á Sléttu og innver á Staðar-
fjarðtt ^olungavík væri eina útverið við ísa-
si5arardiúp voru þar innver mörg, sem róið var úr
stim ' ^'Uta vors’ e^tlr Ktossmessu, og að
Ögu r'agÍ og framá haust og þá á smábátum. í
ejns nesl Var allstórt innver áreiðanlega snemma,
þVj aa Snæfjallaströndinni, til dæmis, Sandeyri,
fyrr VOr" °g sumarfiski var gott í Inn-Djúpinu
Skut m' ^á hefur og verið róið úr Arnardal, frá
beSsU Seyrl °g úr Hnífsdal frá því menn settust að á
strax m stöðum. ísfirðingar söfnuðust þó jafnan
að f.Urn aramót til Bolungavíkur og sumir strax
Hej austlnu og reru þar oft til Jónsmessu.
þa5aa ntenn urðu þar og snemma allmargir og
heim’ir|V°rU rodrar allan ársins hring svo langt sem
landsi ^ nU' klolunSavlk var stærsta verstöð
be:
ssu
Um langan aldur á áraskipatímanum af
að hún var eina útver allra ísfirðinga og
reyndar manna víðar að allt sunnan úr Breiðafirði.
Þótt lending væri þar slæm var fiskislóðin hentug
árabátum. Það var hægt að sækja ýmist á innmið
eða útmið eftir veðri, því að fisk var oftast að fá
allt frá Arnarnesi og út á Kögur, fiskur á þessum
slóðum veiddist vel á línu, enda verið
aðalveiðarfæri við Djúp allt frá byrjun 16du aldar.
Á vestur fjörðunum var útver á hverju annesi og
við víkur og voga utarlega við firðina, en þar
myndaðist engin stór verstöð. Hver fjörður átti sér
eigið útver og sumir tvö eða fleiri. Yfirleitt voru
þetta vor- og sumarver en þó var úr nokkrum
þeirra eitthvað róið allan ársins hring. Hver bóndi
að heita mátti sótti sjó með búskapnum og reri
strax og hann átti von fiskjar á mið sín, og heim-
ræði mikið stundað.
í Breiðafirðinum voru Oddbjarnarsker og
Bjarnareyjar þekktustu verin til forna og hvort-
tveggja stórar verstöðvar á fyrstu öldum byggðar í
landinu. Höskuldsey hefur og snemma orðið ver,
en mætti þó fremur kallast innver. Svo segir í
Eyrbyggju, að Þorsteinn þorskabítur fórst árið 938
í fiskiróðri frá Höskuldsey og hann er þá ekki á
minna skipi en teinæringi, Höskuldsey hefur eftir
þessu verið orðin veiðistöð á lOdu öld.
Útverin á Snæfellsnesi hljóta og að hafa mynd-
azt snemma, því að það er einnig lOdu aldarfrá-
sögn í Eyrbyggju, að Þóroddur bóndi á Fróðá hafi
farizt í skreiðarferð í „útver á Snæfellsnesi.“
Það er líklegt, að þegar verzlunarstaðir tóku að
rísa uppá Snæfellsnesinu hafi Bjarnareyjar og
Oddbjarnarsker lagzt af sem útver Breiðfirðinga
að minnsta kosti af þeirri reisn sem yfir þeim
veiðistöðvum var á landnáms- og þjóðveldisöld.
Þá getur og líka verið að strauma- eða hita-
breytingar á breiðfirzku miðunum hafi valdið því
að miðin við Snæfellsnes reyndust fengsælli en mið
í sjálfum Breiðafirðinum á vetrarvertíðum.
Bjarnareyjar hafa þó verið stærsta verstöð Breið-
firðinga allt fram að Stóru-Bólu, sem lék þá
verstöð sérlega illa. Þar voru fyrir landi vertíðina
fyrir Bólu 66 skip en ekki nema 15 eftir Bólu og
Bjarnareyjar sennilega aldrei eftir það náð sinni
fyrri reisn.
Fiskflutningar úr Dritvík, Hellnum, Rifi, Gufu-
skálum og Beruvík hafa og reynzt miklu þægilegri
til verzlunarstaðanna á nesinu en úr Bjarnareyjum
en það var fiskimönnunum mikið atriði að þurfa
ekki að flytja vertíðarfiskinn um langan veg.
Af verstöðunum utanvert á Snæfellsnesi varð
ÆGIR —411