Ægir - 01.08.1982, Qupperneq 37

veðnar tegundir eða ákveðna stærð af fiski kall-
st kjörhæfni. Að því er línuna varðar, er kjör-
æmin tvíþætt. Annars vegar er kjörhæfni beit-
nnar og króksins hins vegar. Gerð beitunnar hef-
Ur
’ eins og að líkur lætur, misjöfn áhrif á einstakar
e§undir og einnig á mismunandi stærð af fiski.
hennar hefur svipuð áhrif. Stórskorin beita
1 ekki viðráðanleg fyrir smáa fiska en ýmsar stór-
Xnar tegundir svo sem langa sækja einmitt í
°rskorna beitu. Kjörhæfni öngulsins er svipuð.
^ltlr fiskar ná ekki að gleypa krókinn eða festa
sann 1 Slg. vegna þess að þeir megna ekki að kippa
fiv ^aSt * tauminn, að krókurinn festist. Stórir
^s ar geta hins vegar gleypt eða fest sig bæði á
orutn kj-ök Qg sm4um Líklegra er, að þeir losni
eó *^a króknum bæði með því að rétta hann upp
a slíta hann út úr sárinu.
^Mismunandi gerðir króka halda fiski misvel.
öni menn sýnt tram á> aó venjuleg gerð
j/ a> uins og þeir sem notaðir eru við linuveiðar á
Seandl halda fiski síður en t.d. þær krókagerðir,
þem sýndar eru á 1. mynd. Ástæðan fyrir því, að
0 .SSar önglagerðir halda fiskinum betur er sú að
aðfUr*nn stingst betur inn í fiskinn. Til er einföld
halcT^ ^ ^era saman, hversu vel önglar
lín ^ ^ftir því sem hornið á milli þeirrar
> sem hugsast dregin frá oddi í auga öngulsins,
"iynd T’
,'vær nýlegai' gerðir króka, sem halda fiski belur en
Ö. b/án nar k.erðir. Einnig ersýnl hið skaðlega horn (v) önguls
°r' uPplýsingar í lexta.
þegar hann hangir í taumnum, er minni, því betur
heldur krókurinn fiskinum. Þetta horn er stundum
kallað hið skaðlega horn öngulsins (sjá hornið v á
mynd 1 B).
Loks skal þess getið, að línan sem slík hefur
einnig vissa kjörhæfni. Til dæmis um það má
nefna, að þorskur er talinn fiskast mun betur á
granna línu, (t.d. girnislínu) en svera en ýsa virðist
hins vegar ekki gera þar greinarmun. Ef til vill er
hér að einhverju leyti um fráhrindandi áhrif af lykt
línunnar að ræða.
2.3. Afdrif fisks, sem sleppur
Fiskur og önnur sjávardýr sleppa ætíð að meira
eða minna leyti úr öllum gerðum veiðarfæra og
skiptir þá auðvitað mjög miklu máli, að þessi fisk-
ur skaddist ekki verulega eða drepist við það að
losna úr veiðarfærinu. Nú er talið, að fiskdauði af
þessum sökum sé umtalsverður í ýmsum gerðum
veiðarfæra en hér verður þó látið nægja að minn-
ast á þann fisk, sem sleppur af krókum.
Talið er, að fiskur skaddist vart af króknum og
því þurfi ekki að hafa miklar áhyggjur af fiski, sem
sleppur af krókum, að því leyti. Ef fiskur sleppur
hins vegar eftir að hafa verið dreginn upp af djúpu
vatni, þá eru lífsvonirnar verri, þar sem sundmag-
inn hefur skaddast vegna útþenslu. Þetta á einkum
við um fiska með lokaðan sundmaga (alla þorsk-
fiska t.d.). Helsti virðist mega koma í veg fyrir þetta
óæskilega fiskadráp með því að nota króka, sem
halda fiskinum betur. Þegar lína tapast, drepst og
ónýtist sá fiskur, sem á henni er.
3. Tæknileg atriði
3.1. Veiðiaðferðir
Við línuveiðar er um þrjár mismunandi veiðiað-
ferðir að ræða. Algengast er að leggja línuna á
botninn og er það sú veiðiaðferð, sem við er átt, ef
talað er um línuveiði. Oft þykir fiskilegt að fleyta
línunni upp með floti með vissu millibili. Eru til
ýmsar gerðir af slíkri línu. Ein er svokölluð Lófót-
lína (2. mynd). Hún hefur reynst mjög aflasæl í
þorsk og er talið, að bjartari hluta ársins geti afli
orðið allt að fimmfaldur miðað við venjulega
botnlínu. í skammdeginu fæst hins vegar ,,aðeins“
um 30% meira. Ýsuafli er 20—30% meiri án tillits
til árstíma og er hér miðað við reynslu Norð-
manna. Ástæður fyrir því að Lófótlínan fiskar bet-
ur en venjuleg botnlína eru margvíslegar. Lykt
ÆGIR — 429