Ægir - 01.06.1983, Blaðsíða 16

við kjarnanum. Vökvahæð í hverjuþrepi fyrirsigþarf
að halda býsna jafnri, svo reksturinn verði hagkvæm-
ur. Ef of lágt er í þrepunum. þá standa gufurörin upp
úr, og fá á sig þykka skán, sem minnkar hitastreymið
frá þeim, og afköstin minnka. Ef of hátt verður í
þrepi, rennur vökvi yfir í gufurými næsta þreps, og
spillir fyrir nýtni þess. Bæði þessi atriði minnka nýtni
tækjanna, og því þarf meiri gufu til þess að halda
sömu afköstum og áður. Slíkt kostar peninga, sem
þó eru litlir samanborið við þann kostnað sem af því
hlýst að missa kjarnann út of þunnan, og eima vatnið
því í þurrkaranum í stað soðeimingartækjanna.
Eins og áður sagði, þá er það hið mesta vandaverk
að stilla ventlana á soðeimingartækjunum, því smá-
vægileg breyting á einum ventli, hefur áhrif á öll
þrepin. Afleiðingin getur orðið sveiflukennt ástand í
þeim öllum, sem erfitt er að ráða við.
Á öllu þessu má ráða bót, með því að setja sjálf-
virka ventla í stað hinna handvirku. Þessir sjálfvirku
ventlar eru tengdir hæðarmælum, sem fylgjast með
hæð í hverju þrepi fyrir sig og halda henni hnífjafnri.
Til að stjórna rennslinu út af síðasta þrepi, og þar með
þykkni kjarnans, er notaður sjálfvirkur seigjumælir.
Sé tölva látin hafa yfirstjórn með ventlunum, má
frá stjórnherbergi fylla á soðeimingartækin í upphafi
reksturs, setja þau í rekstur, tæma þau, og loks
hreinsa með sódalausn um helgar, allt án þess að
rekstrarmaður þurfi að berja soðeimingartækin sjálf
augum. Starfið, sem áður var fullt starf, er nú orðið að
eftirlitsstarfi, sem aðeins tekur stutta stund á hverjum
degi, og rekstur soðeimingartækjanna er ólíkt jafnari
og hagkvæmari en áður.
\i
1
Ö 1 1
TJJ| 1
M> f ‘
m ■ fi!

/Vy stjórntœki fylgja nýrri tœkni. Með þessum tækjum má fylgjastmeð
rekstri soðeimingartœkjanna.
Skilvindur
í sérhverri fiskimjölsverksmiðju eru margar skil'
vindur, sem hafa það hlutverk að skilja lýsi og þurr'
efni úr pressuvökvanum. Lýsið fer á lýsistanka en
þurrefnið til soðeimingartækjanna. Oft vinna margaf
skilvindur í röð, og hreinsa þá sífellt betur sai"a
efnið. Yfirleitt er einn starfsmaður bundinn yfir skil'
vindunum, þ.e. skilvindumaðurinn. Hlutverk hansef
að stilla rennslið inn á skilvindurnar, og að þrífa þaT
Prifin eru tvenns konar, annars vegar stutt og laggóð-
þegar skotið er á skilvinduna, en þá er hleypt vatm a
skilkarlinn og laus óhreinindi hreinsuð út. Samtí"115
þarf að opna og loka ventlum skilvindunnar af hini'
mestu kúnst. Þetta verk er venjulega leyst af hendia
sjálfvirkan hátt með sérstökum skotkössum, sefl1
hlaðnir eru tímaliðum og rafliðum.
Meginhlutverk skilvindumannsins verður því aö
hreinsa hin fastari óhreinindi úr skilvindunni, en þar)
er gert með því að opna skilvinduna, taka úr hen"1
skilkarlinn og handþvo hann upp úr sódaupplausn-
Þetta er óþrifalegt, erfitt og tímafrekt starf.
Á þessu má ráða bót með sérstöku sódakerfi, se"1
getur að hluta verið sameiginlegt með sódakerfi ein1'
ingartækjanna. Eru þá settir ventlar á öll inngangs-
útgangsrör skilvindanna, svo hleypa megi sódaupP'
lausn inn í skilvinduna, og hreinsa hana þannig an
þess að taka hana í sundur, og án þess að stöðva hana-
Til viðbótar ventlunum þarf stóran tank með sódaupP
lausn, hringrásardælu og aðgang að heitu vatni,
skola megi skildvindurnar eftir sódaþvott.
Skilvindumaðurinn þarf nú ekki lengur að standa
úti hjá skilvindu við þvottinn. Hann styður einfaH'
lega á hnapp í stjórnborðinu, sem merktur ef
„þvottur" . Þá þegar skipta ventlar um stöðu, og l°^a
fyrir hráefnið inn á skilvinduna. Það er beðið eftir þvl
að hún tæmi sig, en síðan er hún skoluð með heltl‘
vatni. Þá er heitum sódanum hleypt á og honu"1
hringsólað í 1 til 2 klukkustundir. Að því loknu
skilvindan skoluð á nýjan leik með heitu vatni, og Þa
er á sjálfvirkan hátt opnað á nýjan leik fyrir hráefn1
inn á hana, og rekstur hefst.
Starf skilvindumannsins er ekki lengur fullt starf’
eins og áður, heldur eftirlitsstarf, sem vinna má san1'
hliða öðrum störfum.
Pressur
Pressurnar koma næst á eftir sjóðaranum. Hlut
verk þeirra er að pressa fiskinn, sem kemur mauksoð
inn úr sjóðaranum, og ná sem mestu af vatninu llf
honum. Það vatn, sem ekki næst úr, þarf að eima burI
296 — ÆGIR