Ægir - 01.06.1983, Síða 32
efni standa til. Sé hlutur eldri fisks á hinn bóginn
vanmetinn verða hlutfallsmörk of há, og myndu
því leiða til færri skyndilokana af völdum smáfisks
en vera ætti.
Hlutfallsmörkin miðast við, að einstakir aldurs-
flokkar stofnsins veiðist tiltölulega jafnt yfir árið.
Svo er þó ekki í raun, þar sem kynþroska fiskur (7
ára og eldri) er einkum veiddur á vetrarvertið, en
ókynþroska fiskur í meira mæli síðari hluta ársins.
Hlutfallsmörk voru því endurskoðuð með tilliti til
aldursskiptingar aflans að lokinni vetrarvertíð
1982 og hækkuð í 21% fyrir síðara misseri ársins í
framhaldi af því.
Svo virðist sem útbreiðsla 4ra ára þorsks hafi
verið mjög afmörkuð á árinu 1982. Þetta kom í
ljós í árlegum leiðangri til rannsókna á þorskung-
viði í mars það ár. Mælingar veiðieftirlitsmanna
um borð í togurum og tíðar skyndilokanir á Vest-
fjarðamiðum um sumarið bentu ennfremur í sömu
átt. Með hliðsjón af þessu voru hlutfallsmörk
hækkuð úr 21% í 30% 1. ágúst það ár, enda ljóst
að leyfa verður hærra hlutfall á einum miðum þeg-
ar það er verulega lægra á öðrum, ef ná á meðal-
hlutfalli af stærðargráðunni 20%. Gera má ráð
fyrir að slíkum leiðréttingum verði beitt áfram við
hliðstæðar aðstæður.
b) Lengdarmörkin.
Eins og fram hefur komið segja hlutfallsmörk til
um leyfilegt hlutfall 4ra ára þorsks og yngri í aflan-
um. Ógerlegt er þó að ákvarða aldur fisks með
skjótum hætti, heldur er lengd fisksins mæld. Þvi
verður að finna þau lengdarmörk, sem aðgreina
4ra ára fisk og yngri frá eldri hluta stofnsins.
Á 3. mynd er sýnd lengdardreifing þorskár-
gangsins frá 1978 á aldursskeiðinu 1 til 4ra ára,
þ.e. þegar hann er 1 árs (í nóv.—des. 1979), 2ja ára
(okt.—nóv. 1980), 3ja ára (sept. 1981) og 4ra ára
(júní—júli 1982). Lengdardreifingin myndar
greinilegan topp hverju sinni. Vöxt árgangsins ma
ráða af tilfærslu hans til hægri, sem lýsa má með
meðallengd hans eftir aldri. Meðallengdin fer úr
19.5 cm hjá 1 árs fiski í 32.0 cm hjá 2ja ára, 40.7
cm hjá 3ja ára og 54.8 cm hjá 4ra ára þorski af ár-
gangi 1978. Þessar niðurstöður byggjast á gögn-
um, sem safnað var á miðum fyrir norðan land og
austan.
Meðallengd hentar þó ekki til þess að aðgreina
4ra ára fisk frá eldri fiski í viðmiðunarmörkum-
Eðlilegra er að notast við þá lengd þar sem helm-
ingur fisksins er 4ra ára og hinn helmingurinn 5 ára
og eldri. Hliðstæða lengd má einnig finna fyrir
yngri aldursflokka, og er skilgreind hér sem efn
50% lengd eða lengdarmörk. Lengdarmörk ár-
gangs 1978 voru 27 cm þegar hann var 1 árs, 38 cm
í október—nóvember ári síðar, 46 cm í september
LM
(cm)
3. mynd. Lengdardreifing þorskárgangs 1978 eins til fjögurra
ára að aldri, þ.e. hlutfallslegur fjöldi fiska afþessum árgangi af
tiltekinni lengd. LMl til LM4 tákna lengdannörk árgangsins
við 1 til 4ra ára aldur, þ.e. þá lengdþar sem helmingur fiskanna
tilheyrir þessum árgangi (og yngri árgöngum), en hinn helming-
urinn tilheyrir eidri árgöngum.
gangs 1978 (viðmiðunarárgangs árið 1982) og framreikningW
lengdarmarka. Tölur við þrep sýna þau framreiknuðu lengdar-
mörk, sem giltu árið 1982. Krossar sýna þau lengdarmörk, setá
gögn ársins 1982 gáfu. Punktalína sýnir þau lengdarmörk, se’n
gilt hefðu (< 56 cm) ef ein og sömu lengdarmörk hefðu verið
notuð allt árið 1982.
312 — ÆGIR