Ægir - 01.02.1984, Blaðsíða 65

koma inn vélarmegin við skynjarann til að hún mælist
ekki aftur.
Ef aftur á móti er um að ræða brennsluolíukerfi
með fæðidælu (sjá mynd 3) er bakrennslið yfirleitt
látið renna aftur í daggeymi. í því tilviki verður að
staðsetja olíuskynjarann geymismegin við fæðidæl-
una, og leiða bakrennslið inn í leiðsluna milli skynj-
ara og dælu. Ef olíukerfið er þannig lokað, verður að
setja þrýstistýrðan loka á bakrennslið, sem opnarleið
UPP í dagtank ef einstreymislokar í dýsum eða olíu-
dælum bila og óeðlilega hár þrýstingur verður á olíu-
lögninni. Minni þrýstingsbreytingum á lögninni, svo-
nefndu púlserandi flæði, hefur verið mætt með einum
eða fleiri loftdempurum.
Þegar um er að ræða svartolíukerfi með tilheyrandi
hiturum, seigjumæli og blöndunargeymi, getur verið
v'ð ýmis vandamál að etja. Eitt er að halda hitastigi
olíunnar stöðugu í gegn um skynjarann, því aflestur-
mn breytist með breyttu hitastigi, og þar með seigju,
eins og fram hefur komið fyrr. Algengt er að hafa
°Pið afloftunarrör frá blöndunargeymi. Pegar álag á
yélina er aukið, eykst olíustreymið og þar með þrýsti-
fallið yfir skynjarann, þannig að fyrst á eftir tekur
vélin olíu úr loftröri blöndunargeymisins, uns þrýst-
ntgurinn yfir skynjarann hefur jafnast og á meðan
sýnir mælirinn of litla olíunotkun. Þegar aftur á móti
slegið er af vélinni, minnkar eyðslan, svo og þrýsti-
fallið yfir hann, og olían í loftröri blöndunargeymis-
'ns hækkar aftur með þeim afleiðingum að mælirinn
sýnir of mikla olíunotkun fyrst í stað. Sama máli
iegnir ef veltingur er, og einhver fj arlægð er milli loft-
förs blöndunargeymisins og dagtanksins. Pá er
°líuhæðin í loftrörinu að hækka og lækka í takt við
hreyfingu skipsins (sjá mynd 4), og aflesturinn á olíu-
niælinum flöktir mikið og verður óraunhæfur. Þessi
ahrif koma eingöngu fram í augnabliksolíunotkun-
'nni, en hafa ekki áhrif á mælingu á heildarmagni. Til
að ráða bót á þessu, má setja þrýstistýrðan loka á loft-
törið (sjá mynd 5), sem opnast eins og áður segir við
þann þrýsting sem valdið getur skemmdum eða
slysum.
Eyðsluferlar
Almennt má segja að eyðsluferill skips sé eins og
fram kemur á línuriti VI, þar sem olíunotkunin kemur
Eam á lóðrétta ásnum og ganghraðinn á þeim lárétta.
Penllinn milli punktanna A og C kemur fram þegar
^eyrt er á mestu mögulegu stigningu, en ganghrað-
anum breytt með breytingu á snúningshraða. Þessi
ferill á einnig við um skip með fasta skrúfu. Ferillinn
milli punktanna B og C kemur aftur á móti fram við
mesta snúningshraða, en ganghraða skipsins er breytt
með skrúfuskurði. Skip með bundinn snúningshraða,
t.d. vegna riðstraumsframleiðslu með aðalvél, keyra
eftir ferli sem þessum. Svæðið sem myndast milli
þessara tveggj a ferla er það svið, sem unnt er að keyra
skipið á. Þetta svið getur verið býsna stórt, og miklu
máli skiptir að rétt sér keyrt innan þeirra marka sem
unnt er. Til þess að gera sér grein fyrir þessu sviði er
nauðsynlegt að hafa olíumæli og logg. Olíumælir
sparar enga olíu, heldur getur hann verið mikilvægt
verkfæri skipstjórnarmanna til að átta sig á því, á
hvern hátt unnt er að spara í notkun skipsins. Ekki er
hægt að gefa neina algilda reglu um hvernig skip skuli
keyrð, því utanaðkomandi aðstæðurgeta breytt mjög
miklu. Sem dæmi um atriði sem áhrif hafa má nefna:
vind, sjógang, gróðurmyndun- og hrjúfleika bols,
stafnhalla, slagsíðu, hleðslu skips, ástand vélbúnaðar
o.s.frv.
Samkvæmt þeim niðurstöðum sem fram koma hér
að framan, um keyrsluvenjur þeirra sem hafa olíu-
mæla, virðist sem breytingin hafi aðallega orðið eftir
Línurit VI: Eyðsluferill.
ÆGIR-113