Ægir - 01.07.1985, Qupperneq 15

Qr^nt.ssj° a-m.k. á bönkunum.
á eæn en^'n§ar áttu þannig von
raett'H e'num hörðum vetri, en úr
í Jíað ^æma af upplýsingum
v e.ur^réttum íslenska sjón-
pri^s'ns- Er þá átt við lofthita en
6kkl sjávarhita.
skur á Grænlandsmiðum
leiðankvæmt uppiýsingum frá
d,. gursstjóra á Anton Dohrn,
hai .0actl'm Messtorff, var s.l.
við \.heldur ekki fiskilegt
estur-Grænland nema að
undanskilinni rækjunni. Mæling-
ar sýndu, að botnhiti á land-
grunninu þarvesturfrá varyfirleitt
0—2°C, hiti sem rækja lætur sér
vel líka en þorskur yfirleitt ekki.
Fiskafli við Austur-Grænland
reyndist einnig tregur, en þar
voru tveir eða þrír stórir vestur-
þýskir skuttogarar að veiðum,
þegar Walther Herwig átti þar
leið um. Afli þeirra var mest karfi
og grálúða en ekki þorskur.
Einnig má geta þess, að tvö veiði-
skip frá Japan voru að tilrauna-
veiðum á karfa fyrir Vestur-
hvar n, ' h[afstraumará Norður-Atlantshafi ásamt upplýsingum um hvenær (ár) og
sýna skHyrði (seltulágmark) sem berast með straumi fundust. Athuganir
lítns d*hr'fa hafísáranna við ísland t. d. 1968 má rekja áfram íáhrifum íss og seltu-
strönW‘íar á seltu sjávar á Norður-Atlantshafi (21). Áhrifanna gætti við suður-
n°'ða ;ds ,97C við Svalbarða 1979 og við Austur-Crænland á hafinu fyrir
‘"garn S'and 1981~I982. Þessum haffræðilegu gögnum ber vel saman viðmæl-
111 Sellgf áj^islavirl<u efnunum (5. mynd) ogstyðurþær ályktanirað þau megi rekja
Grænlandi, með Færeyinga um
borð og í tengslum við heima-
menn á Grænlandi.
Fiskigöngur frá
Grænlandi til íslands
Dálítið skal fjallað um fiski-
göngur frá Grænlandi til íslands.
Hvað veldur þessum göngum?
Tvær kenningar a.m.k. eru uppi
(9, 10, 11), fiskurinn finnur ekki
skilyrði til hrygningar við Græn-
land (sbr. hafísárin 1965-1970),
eða hann er af íslenskum upp-
runa og leitar aftur fyrri heim-
kynna eins og laxinn, þegar hans
tími er kominn. Eins og oft vill
verða þá eiga báðar þessar kenn-
ingar við, saman eða á víxl á mis-
munandi tímum.
Miklar rannsóknir voru gerðar
fyrr á árum á göngum þorsks milli
Grænlands og íslands, m.a. með
merkingum. Samtvirðist þaðenn
veltast fyrir mönnum hverju megi
treysta í þessum efnum. Tími
virðist kominn til að reyna að
leysa málið með sameiginlegu
átaki tiltækra fræða í hafrann-
sóknum, þ.e. vistfræði og fiski-
fræði, svo e.t.v. verði unnt að
hætta öllum getgátum sem ávallt
koma fram ef fiskur gefur sig
skyndilega á íslandsmiðum.
Athuganir á þýsku rannsókna-
skipunum í vetur bentu ekki til
þess, að fiskur gangi frá Græn-
landi á íslandsmið á vetrarvertíð
1985, nema þá ef fiskurinn leynd-
ist einhvers staðar dýpra í hafinu
miðsævis og leitaði þaðan til
hrygningar við ísland. Það væri
þá árgangurinn frá 1977 að mati
íslenskra fiskifræðinga (12).
Reyndar er það að mörgu leyti
enn óþekkt, hvar mikill hluti
hrygningarþorsksins heldur sig
utan hrygningartímans. Ótrúlegt
virðist að árgangurinn frá 1976,
en seiði af þeim árgangi rak í
nokkrum mæli til Grænlands
ÆGIR-371