Ægir - 01.04.1987, Blaðsíða 33

4/87
ÆGIR
217
Nýling lifrar
úr bolfiski 1982-1985.
Ufur sem fel I ur ti
^ndað magn
TiJ lýsisgerðar
m niðursuðu
Alls nýtt
Nýting landaðrar
l'frar
J^Llarnýting lifrar
Meöaltal
1982-1985
(tonn)
25.590
9.275
4.513
215
4.827
52%
19%
rýnnt að framleiða. Nýting lifr-
r,nnar er að sjálfsögðu tengd
V| verði sem unnt er að greiða
r'r hana en að undanförnu hefur
3 . ^jög hækkað því að nú eru
Ijjp dar 10 kr. fyrir hvert kg. af
ur til lýsisvinnslu og 15 kr. til
e'.Ursuðu a.m.k. í Vestmanna-
"Jum. Af þessu hráefni eigum
22 nó8 þvf af lifur falla til um
00 tonn á hverju ári en á síð-
5 u fjórum árum höfum við ein-
n8's nýtttæp 5.000 tonn til lýsis-
amleiðslu og niðursuðu. Við
Ur um að fara að teygja okkur í
a 'fur sem fellur til á togurum.
nnt er að geyma lifur til niður-
suðu ísaða í 4—5 daga sé rétt frá
henni gengið. Þá hafa tilraunir
sem nú standa yfir sýnt að unnt er
að geymafrysta lifuría.m.k. einn
mánuð áður en hún er soðin
niður. Með þessu móti ætti að
vera unnt að lengja vinnslutím-
ann verulega, en eins og kunnugt
er hefur einungis sú lifur sem
fellur til á vetrarvertíð verið nýtt.
Tilraunir sem gerðar eru á rann-
sóknastofu Rf í Vestmannaeyjum
sýna, að lifrin er vel niðursuðu-
hæfbróðurpartinn úrárinu. Hvað
varðar nýtingu á lifurtil lýsisfram-
leiðslu þá var fyrir nokkrum árum
þróuð aðferð á Rf til að rotverja
hana á mjög einfaldan hátt.
Aðferðin er fólgin í því að sýra
lifrina með maurasýru en þá
geymist hún prýðilega og unntað
vinna úr henni fyrsta flokks lifrar-
lýsi.
í fyrra gerði stofnunin úttekt á
hagkvæmni lifrarniðursuðu fyrir
sjávarútvegsráðuneytið. Helstu
niðurstöður voru þær að sé hrá-
efnisöflun tryggð í þrjá mánuði
lítur rekstrardæmið tiltölulega vel
út og sé unnt að lengja vinnslu-
tímann er óhætt að segja að rekstr-
ardæmið líti mjög vel út. Einn af
flöskuhálsunum við niðursuðu lifr-
ar hér á landi er sá að fjarlægja
verður lifrarhimnuna fyrir niður-
suðu. Þettaertímafrekvinnasem
gerð er með handafli. Á síðasta
ári hefur verið unnið að til-
raunum með að nýta ýmsar
ensímblöndur til að leysa himn-
una af þannig að vélvæða megi
þessa aðgerð. Þetta verkefni er
kostað af Samvinnusjóði íslands.
Niðurstöður þenda til að með til-
tölulega einföldum hætti megi
fjarlægja himnuna með þessum
aðferðum.
4.7. Hrogn
Unnt væri að hirða mun meira
af hrognum til frystingar eða
söltunar en nú er gert og markað-
urinn mun vera nægur a.m.k.
fyrir fryst hrogn. Af þorsk-, ýsu-
og ufsahrognum falla til á ári
u.þ.b. 8.000 tonn en af því magni
höfum við einungis nýtt um 42%.
Margir möguleikar virðast vera
fyrir hendi með vöruþróun á
hrognum t.d. með reykingu á
heilum hrognasekkjum fyrir Frakk-
landsmarkað en hér koma mark-
aðsmálin að sjálfsögðu sterkt inn
í myndina. Nokkrir aðilar hafa
sýnt þessu máli áhuga.
Nú vinnum við að því að geta
nýtt rækjuhrogn, en fyrirtækið
Traust hf. hefur tekið að sér að
Nýting hrogna
úrbolfiski 1982-1985.
Meðaltal
1982-1985
(tonn)
Hrognsemfallatil 8.100
Landað magn ........ 6.000
Til frystingar ..... 1.648
Önnurvinnsla .... 1.790
Allsnýtt ........... 3.432
Nýtingaf lönduðum
hrognum .......... 57%
Heildarnýtinghrogna 42%