Ægir - 01.03.1989, Blaðsíða 29
3/89
ÆGIR
137
Jónsson:
Hafrannsóknir við ísland I.
frá öndverðu til 1937
^ókaútgáfa Menningarsjóðs 1988. 340 bls.
R'l'ö, sem hér er til
U|rifjöllunar, er fyrra bindi
IslanH hafrannsókna við
frá ^-^.nær yhr u-b-b. sex aldir,
1937' r 13' a1c1ar og Jram lii
kaf| n1<in skiptist í tíu megin-
undirk!rim allir sk'Ptast í allmarga
kaf|jnn °8 fiallar fyrsti me8in'
K0n ' sem ber yfirskriftina: „Frá
víkin !SSl<Ug8,sjá lil Jóns Grunn'
unesft ’ Um tfmabiIið frá því Kon-
bescQ U8gsjá var a bók fest og til
ritaXj r°n Ól^fsson frá Grunnavík
hia |suSkafræði sína - lchtograp-
en u- lca' ' Kaupmannahöfn,
dagSpHnsk ut8áfa handritsins er
f."3- sePtember 1737.
,^SUm kafla, sem nær yfir 39
er samandregið allt
l, Messu
jjhsíður
Verik Sern, vitað er að ritað hafi
bessu r 'fríki hafs'ns við ísland á
sönnu úmtbl1'' Margt var bað að
h'ndiir -°ÖSasnaJ<ennt °8 blandið
sýnir fraltnUm' en Jon Jónsson
vissu n,am a' að þessa tíma menn
bað |ff m e®a tH'lcið um hafið og
fyrir ak Sem ‘ bví hrærðist, þrátt
má þat\ ranns°l<nir þeirra, ef nota
' þp. °rð' væru ærið frumstæð-
um k . ekktu nöfn á flestum
ist tfp,-, h0tt ^au hafi ekki öll stað-
athyg|ja,ns. tenn, og þeir veittu
ke8ðun V' Sem ovenjulegt var í
indi keSJaVar °8 sJávardýra. Vís-
bekkine;:a Voru reynsluvísindi,
til annarr 6rfðist fra einni kynslóð
rrar' fók breytingum um
ar
fisk
leið og hún óx, en varð ekki kerf-
isbundin.
Skipulegar rannsóknir á náttúru
íslands hófust á síðari hluta 18.
aldar og fóru þar saman náttúru-
fræðilegar rannsóknir og hag-
fræðilegar athuganir, er beindust
að því að kanna, hvernig best yrði
staðið að efnahagslegri endurreisn
landsins. Af því tilefni fóru um
landið ýmsir ágætir vísindamenn,
á þeirra tíma mælikvarða, og
munu þeir Eggert Ólafsson og
Bjarni Pálsson þar einn kunnastir
nútímamönnum. í Ferðabók sinni
fjölluðu þeir allmikið um fiska og
annað líf í hafinu, auk þess sem
þeir greina frá hafísnum og
ýmsum fyrirbærum, sem mönnum
höfðu fram til þess tíma verið lítt
skiljanleg. í ýmsu studdust þeir við
rit eldri manna, t.d. Jóns Grunn-
víkings, en gagnrýndu þau einnig
og bættu mörgu nýju við þekkingu
manna.
Nokkru eftir að þeir Eggert og
Bjarni ferðuðust um landið, kom
hingað Ólafur Ólafsson (Olavius)
frá Eyri í Seyðisfirði vestra og
kannaði útgerðarhætti. Hann
fjallar að vísu lítið um náttúru-
fræði, en gerir í riti sínu glögga
grein fyrir fiskveiðum íslendinga á
þessum tíma, segirfrá fiskimiðum
Rannsóknaskipið Thor á Seyðisfirði 1903.