Ægir - 01.09.1990, Síða 18

470
ÆGIR
9/90
ingum á textaformi um einstök
skip. Jafnframt munu starfsmenn
tilkynningaskyldunnar geta kallað
fram hvers konar upplýsingar um
einstök skip, flokka skipa eða haf-
svæði. Gera má ýmis konar
útreikninga m.a. á myndskjánum.
Til dæmis má með einfaldri að-
gerð finna fjarlægð og stefnu skipa
hvort frá öðru eða frá stöðum á
landi. Dæmi um myndræna fram-
setningu af þessu tagi má sjá á
mynd 2, en þar sést Aðalbjörg RE
að veiðum skammt frá Akranesi og
Akraborg á fullri ferð á leið til
Reykjavíkur. Fjarlægð og stefnu
skips má finna með því að draga
„gúmmístreng" milli punkta á
skjánum og lesa niðurstöðuna á
talnaformi.
Augljóst er, að tölva eftirlits-
stöðvarinnar verður að hafa mikla
afkastagetu, geta geymt gögn í
stórum stíl og gefa mikla mögu-
leika á myndrænni framsetningu.
Á mynd 3 má sjá vinnustöð af
þeirri gerð, sem notuð er í miðstöð
tilkynningakerfisins. Sérstaklega
er mikilvægt, að samskipti manns
og tölvu séu vel hönnuð, þ.e. að
upplýsingar séu settar fram á
aðgengilegu formi og auðvelt sé
að kalla fram gögn um einstök
skip.
Núverandi kerfi
Eins og áður var getið var komið
upp einföldu tilraunakerfi á árinu
1984, sem notað var til að fá fyrstu
reynslu af tæknilegri útfærslu slíks
kerfis. Hinsvegar var Ijóst að þróa
yrði mun fullkomnara kerfi til þess
að ná þeim markmiðum, sem sett
voru fram í upphafi þessarargrein-
ar. Því var á árinu 1986 hafist
handa um þróun kerfis, sem nota
mætti til þess að gera rekstrartil-
raunir og gæti orðið fyrsta skrefið í
uppbyggingu heildarkerfis fyrir til-
kynningaskylduna. Þetta verkefni
hefur reynst all viðamikið, enda
tók nærri þrjú ár að koma nýja til-
raunakerfinu í gang. Þetta stafar
einkum af því, að kerfi af þessari
gerð samanstendur af allmörgum
einingum og undirkerfum, sem
tengjast saman. Á hinn bóginn
hefur aðeins verið kleift að vinna
að meðaltali tvö ársverk á ári við
þetta verkefni. Það er vel þekkt að
þróunarvinna við kerfi af þessu
tagi vex ekki í beinu hlutfalli við
fjölda þátta heldur mun hraðar.
Þetta á ekki síst við um kerfi, sem
byggjast að miklu leyti á hugbún-
aði. í þróun sjálfvirka tilkynninga-
kerfisins hefur verið lögð áhersla á
að staðla hugbúnað og vélabúnað
eftir föngum. Þannig er sami
grunnhugbúnaður notaður bæði 1
skipstöð og landstöðvum, sV°
dæmi sé nefnt. Á mynd 4 má sja
landstöð í prófun á kerfisverk-
fræðistofu.
Kerfið, sem hefur verið í 11'
raunarekstri undanfarin tvö ar>
uppfyllir í aðalatriðum flestar
kröfur, sem gerðar eru til endan-
legs rekstrarkerfis. Þannig má not3
allan vélbúnað þess án breyting3-
Frekari þróun og fullkomnun
kerfisins felst fyrst og fremst 1
breytingum á hugbúnaði, sem
gera þyrfti til að auka afköst og
tryggja öryggi gagnasambanda og
koma upp fullkomnu eftirliti 1
miðstöð.
Miðstöðin, sem fram til þessa
hefur verið í VR-3, húsi verkfrseði-
deildar, byggist á tölvuvinnustöð
af HP-9000/360 gerð, sem er búin
fullkomnum litaskjá auk nauðsyn-
legra jaðartækja. Þessi tölva notar
UNIX stýrikerfi og er allur hug'
búnaður fyrir miðstöð kerfisins
saminn á C forritunarmálinu-
UNIX stýrikerfið og C málið gera
hugbúnaðinn að mestu óháðan
vélbúnaðinum og gefa kost á að
breyta um tölvu án mikils kostn-
aðar vegna hugbúnaðarbreytinga-
Mikil áhersla er lögð á framsetn-
ingu gagnanna og er stöðug1
unnið að frekari þróun þessa hug-
búnaðar. Innan skamms verður
miðstöðvartölvan flutt til tilkynn-
ingaskyldu íslenskra skipa í husi
Slysavarnafélags íslands. Þá mun
hefjast nýr þáttur í tilraunarekstr-
inum, þar sem starfsmenn tilkynn-
ingaskyldunnar geta fylgst með
kerfinu í daglegum rekstri.
Auk aðaltölvunnar er miðstöðin
búin fjarskiptastöð, sem getui"
kallað upp skip en er fyrst og
fremst notuð til samskipta við
aðallandstöð kerfisins. Þar sem
langdrægi frá VR-3 er næsta lítið,
var komið fyrir búnaði í fjarskipta-
stöð Flugmálastjórnar í Bláfjöllum
sumarið 1988. Þessi stöð, sem sjá
má á mynd 5, hefur allt að 70
Mynd. 3. Ragnar Þórisson tölvufræðingur við vinnustöð af þeirri gerð, sem notuð
er í miðstöð tilkynningakerfisins.