Ægir - 01.09.1990, Qupperneq 27

9/90
ÆGIR
479
Jaf ane^ndar hvalveiðiráösins.
n rarr>t myndu ríkin tvö vinna
^arr|eigin|ega að tillögum að
reytingum á starfsháttum nefnd-
ar'nnar í því skyni að auka traust
rtlanna á henni.
^ulltrúar íslands og Bandaríkj-
anna hittust síðar til að ræða
pSsar hugmyndir að sameigin-
ngum tillögum að breytingum á
V|s'ndanefndinni, en þær komust
adrei af umræðustiginu. Samt
°ldu íslensk stjórnvöld að við-
r*ðurnar hefðu gert talsvert gagn í
PV| að opna augu Bandaríkja-
i^anna fyrir sjónarmiðum íslend-
'n8a. þa5 var mj|<ilVaegt vegna
Wrlendra laga, en ekki síður
Ve8na ítaka þeirra í hvalveiðiráð-
'nu- Afstaða þeirra á ársfundum
e°i miklu um framgang mála.
uk þess tók vísindanefndin upp
®kv*ði um vistfræðilegt samhengi
^valveiða í starfsáætlun sína, í
rarnhaldi af samkomulaginu og
°rrnlegum umræðum um þessar
. u8myndir í nefndinni. íslend-
ln8ar höfðu beitt sér fyrir því að
starf hvalveiðráðsins og nefnda
pss tæki mið af jafnvægi í vist-
ed' sjávar í heild, í stað þess að
e|nblína á hvali.
Arsfundur hvalveiðiráðsins árið
988 ályktaði að veiðar íslendinga
st®ðust ekki öll skilyrði ráðsins
j/r,r vísindaveiðum, en skoraði í
7etta sinn ekki með beinum hætti
a stíórnvöld að afturkalla leyfi sitt,
e|dur fór fram á skýrslu um veið-
amar fyrjf næsta ársfund. Fulltrúar
andarískra og íslenskra stjórn-
Va^da ræddust við í Reykjavík í
/amhaldi af fundinum. Þar var
llst á minnkun kvóta frá fyrra ári
°8 að bandaríska viðskiptaráðu-
neytið gæfi ekki út staðfestingar-
kaeru.
/^rsfundur Alþjóðahvalveiði-
rabsins árið 1989 ályktaði enn sér-
staklega um vísindaveiðar íslend-
'n8a. Nú brá hins vegar svo við að
ðið fór aðeins fram á endur-
s °ðun á fjölda veiddra dýra þetta
síðasta ár vísindaveiðanna, en
ályktaði ekki að þær stríddu gegn
skilyrðum þess um slíkar veiðar.
Enn síður að íslendingar skyldu
hætta þeim. íslendingar gátu því
lokið veiðunum án hættu á stað-
festingarkæru.
Önnur hlið þessa deilumáls
hafði hins vegar valdið þeim
miklum áhyggjum næstliðin tvö
ár. Skal nú drepið á henni.
Grænfriðungar biása til orrustu
gegn íslendingum
Þegar Ottawa-samkomulag ríkj-
anna var í höfn haustið 1987 til-
kynntu alþjóðasamtök Crænfrið-
unga að þau hefðu ákveðið að fara
í áróðursherferð gegn íslenskum
sjávarafurðum á mikilvægustu
mörkuðum íslendinga í Vestur-
Evrópu og Bandaríkjunum. Og
þau stóðu við það.
Herferðin fór hægt af stað, í
febrúar og mars 1988, en þungi
hennar jókst jafnt og þétt, einkum
í Bandaríkjunum og Vestur-
Þýskalandi. í þessum tveimur
löndum einum náðu samtökin
sannanlegum árangri, en hann var
líka umtalsverður og olli í lokin
miklum áhyggjum á íslandi.
Samtökin beittu sér á tvennan
hátt. Annars vegar hvöttu þau
almenning til að kaupa ekki
íslenskar sjávarafurðir eða gera
kaup sín hjá fyrirtækjum sem
buðu upp á þær. Hins vegar
þrýstu þau á fyrirtækin að hætta
viðskiptum við íslensk sölufyrir-
tæki sjávarafurða, með hótunum
um að samtökin hvettu fólk til að
versla ekki hjá þeim og með mót-
mælagöngum fyrir utan sölustaði
þeirra.
Grænfriðungar stefndu banda-
ríska viðskiptaráðherranum fyrir
rétt í byrjun ágúst 1988 til að
freista þess að fá hann dæmdan til
að staðfesta við forsetann að vís-
indaveiðar íslendinga drægju úr
verndunarmarkmiðum Alþjóða-
hvalveiðiráðsins. íslensk stjórn-
völd lögðu þunga áherslu á að
Bandaríkjastjórn yrði að standa
við sitt og hún ákvað að verja
málið af öllum mætti. Dómur féll
hins vegar ekki áður en rannsókn-
aráætlun íslendinga lauk haustið
1989 og var málinu þá vísað frá.
Áróðursherferðin bar lítinn
árangur fram eftir sumri árið 1988,
en með haustinu fóru að berast
sífellt fleiri fregnir um fyrirtæki
Langreyður.
Mynd: Jóhann Sigurjónsson.