Ægir - 01.04.1994, Blaðsíða 9

stjórnun upp eftir Kanadamönnum og
Nýfundnalendingum, frjálsa framsalið
og allt þetta. Þetta er ekki íslensk upp-
götvun fremur en að Mercedes Benz sé
upprunninn á Kópaskeri. Kanadamenn
eru núna búnir að átta sig á því hvers
konar dómadagsvitleysa þetta kerfi er.
Þeir hafa líka gengið lengra en við eftir
þessari óheillagötu. Við eigum eftir að
átta okkur á því líka. Það er náttúru-
lega fullt af fólki búið að átta sig á því,
en betur má ef duga skal."
Kvóti á bryggjuveiðarnar
Hver vœrí œskilegur fjöldi smábáta.
Ætti útgerðin eftil vill að vera hömlu-
laus?
„Ég held það væri engin goðgá að
því að leyfa mun fleiri smábáta en nú
er. Ég bendi á að í Noregi eru smábátar
upp undir tuttugu þúsund. Á Ný-
fundnalandi er talið að séu um fimm-
tíu þúsund smábátar. Hvorug þessara
þjóða hefur séð ástæðu til þess að vera
með nefið ofan í koppi smábátaeig-
enda. Það eina sem vantar hér á landi
til þess að fullkomna verkið er að setja
strangar veiðitakmarkanir á fólk sem
ætlar sér niður á bryggju til þess að
dorga sér í soðið."
Fæðingarréttur íslendinga
„Ég ólst upp við það sem íslending-
ur að fá að fara niður á bryggju þegar
ég hafði burði til, fyrst með færi, og
draga þorsk, ýsu og ufsa í soðið handa
heimilinu. Síðan eignaðist maður
stöng og var náttúrulega helmingi öfl-
ugri með hana heldur en færisspott-
ann. Ég ber bara í mér þá sannfæringu
að hver og einn íslendingur hafi rétt á
að smíða sér litla fleytu og sækja sjó
sér til matar, ánægju eða tekna. Ég er
þeirrar skoðunar að þetta eigi að vera
hreinræktaður fæðingarréttur hvers
einasta íslendings."
Sjötíu prósent veiðiheimilda farin
„Það eru tvenns konar vandamál
sem blasa við trillukörlum núna. Ann-
ars vegar er staða þeirra sem eru á afla-
marki. Allir bátar, sex til tiu tonn og
hluti báta undir sex tonnum fóru inn
í aflamark fyrsta janúar 1991. Frá og
með þeim degi til og með 1. septem-
ber 1993 er búið að taka af þeim tæp-
lega sjötíu prósent af veiðiheimildun-
um. Þetta er meira en flestir þeirra
þola, enda hefur þessum bátum fækk-
að úr tæplega þúsund í tæplega fimm
hundruð. Þessi kvóti hefur náttúru-
lega allur runnið yfir á frystitogarana
og skapað alla þá geysilegu hag-
kvæmni sem sögð er þar. Eftir stendur
að það eru fimm hundruð bátar sem
eru ýmist ónýtir eða eyðilagðir. Þar
fara ómæld verðmæti í súginn og því
til viðbótar hefur þetta valdið auknu
atvinnuleysi í stéttinni. Ég tel mjög
brýna nauðsyn bera til þess að löggjaf-
inn leiðrétti hlut aflamarksbátanna og
það strax. Það þolir enga bið. Við höf-
um horft upp á að það er engin jöfn-
unarregla innan kerfisins þrátt fyrir
allan gauragang stórútgerðarmann-
anna um jafnar leikreglur. Þetta hefur
þýtt þab ab þegar skorið er niöur í
þorskinum er engin reikniregla sem
jafnar út skerðinguna þannig að allir
verði fyrir sömu hlutfallslegu skerð-
ingunni í þorskígildum talið. Þetta
hefur komið þannig út, til dæmis vib
úthlutunina 1. september 1992, að
smábátarnir voru skertir allt upp í 28
prósent, en þeir lágu utan á frystitog-
ara sem fékk fimm prósenta aukningu
veiðiheimilda. Við getum rétt reynt að
ímynda okkur hvor þolir betur að fá á
sig skerðingu veiðiheimilda, smábátur
sem myndar sér veiðirétt sem er af
þeirri stærðargráðu að hann nægir til
reksturs báts, veitir manninum tekjur
og er lífsbjörg heimilisins, eða skip
sem hefur möguleika á að gera fleira
en sækja rétt út fyrir fjöruborðið. Þetta
hefur verið látið viðgangast og þetta
tel ég eitt það brýnasta sem löggjafinn
þarf ab taka á við endurskoöun lag-
anna núna."
Krókabátarnir
„Hins vegar blasir það við að 1100
krókabátar hafa verið í banndagakerfi
sem hefur verið sæmilega ástættanlegt,
en samkvæmt lögunum sem nú eru í
gildi ber þeim að fara inn í kvóta 1.
september í haust. Þessu mótmælum
viö alfarið. Við höfum reynslu fyrir því
hvernig búið er ab fara með sex til tíu
tonna bátana í aflamarkinu og höfum
engan áhuga á að sjá það endurtaka sig
með bátana undir sex tonnum. Ég trúi
ekki öðru en Alþingi taki á þessum
málum af skynsemi."
Smábátarnir veiða 3-4% aflans
„Ef við lítum á heildardæmið þá er
smábátaflotinn, sem allt þetta fár
stendur um, að veiða þrjú til fjögur
prósent af heildarafla landsmanna. Af
GRASLEPPUHROGN
FRAMLEIÐENDUR GRÁSLEPPUHROGNA
Get bætt við viðskiptahóp minn nú þetta árið.
Tryggið ykkur örugg viðskiptasambönd til frambúðar.
Markaðsaðstæður gætu versnað.
Jón Ásbjörnsson hf., útflutningsverslun
Geirsgötu 11 • Reykjavík • Sími 91-11747
ÆGIR APRÍL 1994 9