Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Page 27

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Page 27
Þegar þetta er allt saman haft í huga verður að líta svo á að dómsúrlausnir séu ekki að öllu leyti eða óhjákvæmilega lögfræðilegar þrátt fyrir að þær snúist að meira eða minna leyti um að leysa úr hinni lögfræðilegu deilu. Af þessum ástæðum meðal annarra eru úrlausnir dómara heldur ekki endilega fyrirsjáan- legar þótt lög eigi að vera fyrirsjáanleg. Inn í úrlausn dómsins blandast oft ýrnis atriði sem þurfa ekki endilega að vera mjög lögfræðileg. Dómarinn þarf að velja rökin fyrir niðurstöðunni í hverju máli, en í því sambandi getur skipt mjög miklu máli hverjum augum hann lítur á það sem fram hefur komið. Honum ber þó ávallt að forðast að láta einstaklingsbundnar skoðanir hafa áhrif á það hvemig hann lítur á málið eða á hvem hátt hann færir rök fyrir niðurstöðunni, en gæti hann þess ekki getur verið ástæða til að draga óhlutdrægni hans í efa. Sjálfstæði dórnara er enn fremur takmarkað af því að hann láti ekki einstaklingsbundnar skoðanir hafa áhrif á dómsúrlausnir enda gæti með því skapast sú hætta að samræmis verði ekki gætt. Engu að síður getur dómara þótt tiltekin atriði skipta miklu máli sem öðrum gæti þótt litlu máli skipta. Dómari verður að sjálfsögðu að forðast allar öfgafullar skoðanir. Þar sem honum ber að líta á úrlausnarefnið út frá almennum viðmiðunum þarf hann að bera skynbragð á hver þau eru og hvernig þau hafi áhrif eða geti átt við um það mál sem um ræðir hverju sinni. Meta þarf málið í heild en ekki út frá afmörkuðum atriðum sem ættu í raun ekki að skipta máli ef lilið er hlutlaust á úrlausnarefnið. Þess vegna er mikilvægt að dómari sé víðsýnn og þar með fær um að hafa heildarsýn á það sem um ræðir sem styðst að öllu jöfnu við það sem almennt verður talið rétl. Almennar viðmiðanir eru þó ekki nógu algildar til þess að við þær verði stuðst í öllum tilvikum. Þegar það tekst hins vegar ætti það að efla traustið til dómstólanna. Af þessu má sjá að miklar kröfur eru gerðar til þeirra sem gegna dómara- störfum. Dómarar þurfa að búa yfir ákveðnum hæfileikum umfram lögfræði- þekkingu, en hún ein nægir ekki í dómarastarfinu þótt hún sé mjög mikilvæg. Viðfangsefni dómstólanna felast oft í því að leysa úr ágreiningi um það hvort eða hvernig tiltekinni reglu eða reglum verði beitt á hin ólíku og margbreytilegu atvik sem fyrir liggja og mati á þeim. Afstaða og mat dómara getur þar skipt meginmáli en verður þó að vera innan eðlilegra marka, meðal annars til að hlutleysið sé tryggt og að samræmis verði gætt í úrlausnum. Lögfræðiþekkingin ein er þar af leiðandi ekki fullkomin trygging fyrir því að viðkomandi hafi alla þá hæfileika sem dómari þarf að hafa til að geta gegnt dómarastarfinu vel. Aðra þætti þarf líka að hafa til viðmiðunar við mat á því hverjum hæfileikum dómarar þurfi að vera búnir. Með því eru meiri líkur á að réttaröryggið verði betur tryggt en ella. 8. HVERS ÞARF AÐ GÆTA VIÐ VAL Á DÓMARA í EMBÆTTI? Kröfur sem gerðar eru til dómstólanna eru miklar og fara greinilega vaxandi. Til þess að dómstólamir standi undir þessum kröfum hlýtur að þurfa að efla þá og styrkja, en það má gera með margvíslegu móti. Mikilvægt er þá að hafa markmiðin, sem þar ber að stefna að, efst í liuga. 485
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.