Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Síða 30

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Síða 30
Ýmsar alþjóðlegar reglur hafa verið settar til að tryggja að ákvarðanir um skipan dómara og framgang í dómarastarfi verði í höndum hlutlauss aðila. Lögð er þar megináhersla á að faglegt mat hins hlutlausa aðila verði látið ráða slíkum niðurstöðum. Evrópusamtök dómara hafa sett reglur um skipun dómara í embætti, Judges' Charter in Europe, frá árinu 1992, með breytingu frá árinu 1996. í 4. gr. reglnanna segir að val á dómara skuli eingöngu byggjast á hlutlægum sjónarmiðum sem tryggi faglega hæfni hans. (The selection of Judges must be based exclusively on objective criteria designed to ensure professional competence). Oháð nefnd, skipuð fulltrúum dómsvaldsins, tilnefni dómara. Utiloka beri annars konar áhrif og þá sérstaklega flokkspólitíska hagsmuni (political influence). í 5. gr. segir að hin óháða nefnd skuli beita sömu meginreglum varðandi hlutleysi, faglega hæfni og sjálfstæði þegar teknar eru ákvarðanir um starfsframa dómara og þeim sem gildi um val hans.32 í tilmælum ráðherranefndar Evrópuráðsins til aðildarríkja þess, R (94) 12, um sjálfstæði, skilvirkni og hlutverk dómara, sem hér að framan er vitnað til, koma sömu sjónarmið fram. 1 I. kafla eru settar fram grundvallarreglur um sjálfstæði dómara. I c-lið 2. gr. þess kafla segir meðal annars að allar ákvarðanir, sem varða embættisferil dómara, beri að byggja á hlutlægum sjónarmiðum (objective criteria). Verðleikar skuli ráða vali á þeim í embætti og starfsferli, þar sem miða skuli við hæfileika til að gegna starfinu, heiðarleika, fæmi og afköst. Akvörðunarvald um val við veitingu dómaraembætta og starfsferil dómara skuli vera óháð ríkisstjórn og stjórnvöldum. Til að vemda sjálfstæði þess valdhafa sem tekur ákvörðun ættu reglur að tryggja að t.d. dómstólar velji þá sem þar eigi sæti.33 A 39. þingi Alþjóðasambands dómara í Amsterdam 22.-26. september 1996 var fjallað um ráðningu og þjálfun dómara í nútíma samfélagi. Þátttak- endur voru sammála um að það væri grundvallaratriði að afnema algerlega öll afskipti pólitískra aðila af vali eða framgangi dómara. Þetta væri mikilvægt, bæði til þess að tryggja hlutleysi einstakra dómara og til þess að tryggja sjálf- stæði dómstólanna. Brýnt væri að gæta algerlega hlutlægra viðmiðana við val á dómara til að tryggja að hæfasta fólkið verði valið til dómarastarfa.34 I Danmörku var réttarfarslögum, „retsplejelov", breytt með lögum nr. 402 frá 26. júní 1998 sem tóku gildi I. júlí 1999. Samkvæmt núgildandi 43. gr. dönsku réttarfarslaganna ber að skipa í dómarastöður eftir heildarmati á hæfni um- sækjanda til að gegna stöðunni. I lagagreininni segir að leggja skuli höfuð- áherslu á lögfræðilega þekkingu og persónulega eiginleika umsækjanda. Einnig skuli við matið litið til þess hvort umsækjandi hafi fjölbreytilegan lögfræði- legan starfsferil og að auki skuli tekið tillit til þess að við dómstólinn skuli vera 32 Reglurnar eru birtar í „Bilag til Domstolsudvalgets betænkning". bls. 51-55. 33 Sjá neðanmálsgrein 12. 34 Dómarafélag íslands, bls. 10. 488
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Tímarit lögfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.