Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Síða 34

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Síða 34
Dómari þarf að vera fær um að beita margvíslegu mati, eins og rakið er í kaflanum hér á undan, þar sem almennar viðmiðanir eru lagðar til grundvallar en ekki einstaklingsbundnar. Þess vegna ættu þeir sem fara með dómstörf að hafa þannig bakgrunn að hann nýtist við hið margvíslega mat sem á reynir við dómsúrlausnir. Fjölbreytilegur bakgrunnur dómara ætti að endurspegla enn betur en ella þær almennu viðmiðanir sem ætlast er til að dómendur beiti við mat á því sem skiptir máli við úrlausnir dómsmála. Konur geta t.d. haft ólíka sýn á slíkt matsatriði en karlar.40 Ef beitt væri við úrlausnir dómstóla við- miðunum sem aðeins annað kynið almennt notar eru þær viðnriðanir augljós- lega miklu þrengri og síður almennar en þær almennu viðmiðanir sem bæði kynin nota samanlagt. Þess vegna skiptir miklu máli að dómstólar nútímans séu skipaðir báðum kynjum, helst að jöfnu, eftir því sem frekast er unnt. Til þess að því verði komið til leiðar þarf að gæta þess sérstaklega að hæfni og reynsla kvenna verði ekki vanmetin við val á dómara í embætti. Með þessu er ekki átt við að hæfni dómaraefna verði metin út frá kynferði, eða að kynjum verði á nokkurn hátt misntunað í slíku mati, heldur er átt hér við að ekki verði gert lítið úr hæfileikunt, sem konur hafa umfram karla, eða að hæfileikar karla verði ekki ofmetnir á kostnað hæfileika kvenumsækjenda, eins og stundum hefur verið bent á að gerst hafi þrátt fyrir að ástæður fyrir því séu óljósar og lítt útskýran- legar.41 Þar sem dómstólarnir nota oft viðmiðanir sem þeir hafa sjálfir mótað er auk þess mjög mikilvægt, réttaröryggisins vegna, að konur eigi jafnan þátt og karlar í að móta þær viðmiðanir. Það verður ekki gert nema konur gegni dómarastörfum á sambærilegan hátt og karlar. Slíkt fyrirkomulag styrkir dóm- stólana og ætti að efla traustið til þeirra. Því verður að treysta að bæði Hæstiréttur og dómnefndin samkvæmt 3. mgr. 12. gr. laga um dómstóla geti beitt faglegu mati í umsögn um hæfni umsækjanda um dómarastöður, en þessir umsagnaraðilar ættu að hafa öðrum fremur viðeigandi þekkingu til að skilgreina hæfileika og meta fræðilega þekk- ingu og hæfni umsækjenda um dómarastarf til að gegna slíku starfi. Mikilvægt er að umsagnaraðili beiti almennum viðmiðunum við matið en ekki einstak- 40 Hér er átt við ólík viðhorf en ekki að konur og karlar hafi ólíka hæfileika til dómarastarfa eða að tilefni sé til að flokka hæfileikana eftir kynjum. 41 I grein Gunnars Hersveins „Jafnréttisbaráttan 2004“ er því haldið fram að sérstökum aðgerðum hafi verið beitt til að bola konum burt til að tryggja völd karlmanna. I greininni eru meðal annars rakin dæmi sem höfundur telur að sýni þetta. A bls. 6 segir um kynjahlutfall í Hæstarétti: „Gengið var fram hjá konu árið 2003 og 2004 við skipun í Hæstarétt, því hvorki hæfnisnefnd Hæstaréttar sjálfs né Bjöm Bjamason dómsmálaráðherra eða Geir H. Haarde töldu það ómaksins vert að jafna hlut kynjanna í Hæstarétti með því að meta starfskrafta Hjördísar Hákonardóttur hrl., sem sótti um embættið, að verðleikum. Miklar umræður spunnust um þetta mál á árinu og gerðu bæði umboðs- maður Alþingis og kærunefnd jafnréttismála alvarlegar athugasemdir við skipunina 2003“. 492
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Tímarit lögfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.