Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Page 49

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Page 49
4. LÖG EVRÓPUSAMBANDSINS 4.1 Almennt um mannréttindi I upphafi samstarfs þeirra ríkja sem síðar urðu að ESB voru mannréttindi ekki nefnd á nafn, en síðan þá hefur ESB-dómstóllinn með framsæknum hætti skapað dómaframkvæmd sem liggur til grundvallar mannréttindum innan sambandsins.34 Við þessa framkvæmd hefur dómstóllinn litið mjög til sam- eiginlegra stjórnarskrárhefða aðildarríkjanna og alþjóðasamninga, einkum MSE. Afmarkað valdsvið dómstólsins og efnahagslegt eðli mála fyrir honum þýðir hins vegar að þrátt fyrir árangurinn sem náðst hefur í vernd mannréttinda innan ESB er langt frá því að einhver heildarrammi hafi skapast. Það er því margt sem má gagnrýna og sem hefur verið gagnrýnt varðandi þessa mann- réttindanálgun.35 Undanfarin ár hafa mannréttindi þó brotið sér leið inn í lagaramma ESB, fyrst með Einingarlögunum 1986 (e. Single European Act) og Maastrichtsátt- málanum 1993 (e. Treaty on European Union). Mannréttindi voru styrkt enn frekar með Amsterdamsáttmálanum sem tók gildi 1999. Nýju ákvæði (6. gr.) var bætt við Maastricthsáttmálann og áréttað þar að: The Union is founded on the principles of liberty, democracy, respect for human rights and fundamental freedoms, and the rule of law, principles which are common to the Member States. Að auki hefur ESB völd undir nýiri 7. gr. til að dæma um hvort að aðildarríki hafi gerst sek um alvarleg og endurtekin brot samkvæmt 6. gr., og þá ákveðið að slá á frest réttindum undir Maastrichtsáttmálanum til að þvinga fram hlýðni við þessar meginreglur. Réttindaskráin sem vikið var að í kafla 2.3 hefur það hlutverk að stuðla að vernd mannréttinda með því að auka sýnileika þeirra.36 Skráin er ekki lagalega bindandi en áhrif hennar eru töluverð þar sem hún hefur að geyma afstöðu ESB til mannréttinda. Margar stofnana ESB hafa einnig nýtt sér skrána og ákvæði hennar, auk þess sem borgarar og lögfræðingar vísa til hennar í samskiptum sínum við ESB og fyrir dómstólum ESB.37 Teikn eru á lofti um það að hlutur mannréttindi muni enn aukast innan ESB, einkum með undirritun stjómarskrár ESB sem fram fór 29. október 2004 að undanfarandi miklum umræðum. Samkvæmt stjómarskránni verður ESB lög- persóna38 sem sækjast skal eftir aðild að MSE.39 Enn fremur er réttindaskráin 34 Paul Craig & Gráinne de Búrca: EU Law. 2003, bls. 318, og Anthony Arnull: The European Union and its Court of Justice. 1999, bls. 204. 35 Sjá t.d. Philip Alston og J.H.H. Weiler: „An „Ever Closer Uniorí1 in Need of a Human Rights Policy". European Joumal of International Law. 9. bindi. 4. tölublað 1998, bls. 668. 36 Sjá 4. mgr. formála réttindaskrárinnar. 37 European Union: Annual Report on Human Rights. 2002, bls. 21-22. 38 Stjómarskrárgrein 1-7. 39 Stjómarskrárgrein 1-9(2). 507
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.