Tímarit lögfræðinga - 01.12.2004, Page 71

málsins,14 Þar varð niðurstaða dómstólsins sú að skattsektir þær sem kærandi
hafði þurft að sæta leiddu til þess að málið félli undir gildissvið 6. mgr. MSE
sem „refsivert brot“. í því sambandi var í fyrsta lagi vísað til þess að lagareglan
náði til allra borgara sem skattgreiðenda. I öðru lagi var skattsektum þessum
ekki ætlað að gegna hlutverki skaðabóta heldur að vera refsing til að koma í veg
fyrir frekari brot. í þriðja lagi voru sektimar lagðar á samkvæmt almennri reglu.
Markmið hennar var að refsa þeim sem höfðu gerst brotlegir og liafa
fyrirbyggjandi áhrif. Að síðustu vísaði rétturinn til þess að í þessu tiltekna máli
voru lagðar á umtalsverðar sektir, 422.534 FRF á hr. Bendenoun sjálfan og
570.398 FRF á fyrirtæki hans, og væm sektimar ekki greiddar gat komið til
fangelsisvistar sem vararefsingar. Mannréttindadómstóllinn taldi að ekkert
þessara sjónarmiða eitt og sér réði úrslitum en þegar þau vora öll lögð á vogar-
skálarnar var ljóst að um refsivert brot var að ræða.15
Ekki verður annað séð en beiting þeirra sjónarmiða sem mannréttindadóm-
stóllinn lagði áherslu á í ofangreindu máli sýni ótvírætt að sektarákvarðanir
Samkeppnisráðs samkvæmt 52. gr. samkeppnislaga teljist til „ásökunar um
refsiverða háttsemi" í skilningi F mgr. 6. gr. MSE. Eina atriðið sem er frá-
brugðið er sú staðreynd að ekki getur komið til fangelsisrefsingar sé ekki staðið
skil á sektunum. Samkvæmt dómi mannréttindadómstólsins í máli Janosevic
hefur það atriði ekki úrslitaáhrif þegar kemur að því að skilgreina sektir með
tilliti til 6. gr. sáttmálans. í því máli var, eins og í málinu að framan, um að ræða
skattsektir og taldi mannréttindadómstóllinn að þær teldust ásökun um
refsiverða háttsemi þrátt fyrir að ekki gæti komið til fangelsisrefsingar.16 Þess
má að síðustu geta að í máli Napp Pharmaceuticals fyrir áfrýjunardómstóli
samkeppnismála í Bretlandi, Competition Commission Appeal Tribunal, voru
kærandi og Director General ofFair Trading sammála um að ákvörðun um að
leggja á sektir vegna brota gegn bresku samkeppnislögunum hefði það í för
með sér að málið félli undir 6. gr. MSE sem „ásökun um refsiverða háttsemi11.17
3.3 Staðan samkvæmt ESB samkeppnisrétti
Við beitingu íslensku samkeppnislaganna er mikið litið til fordæma frá
evrópudómstólunum (ECJ, The European Court of Justice og CFI, The Court
of First Instance) sem er eðlilegt í ljósi þess að efnisreglur íslensku laganna eru
sniðnar að evrópskri fyrirmynd, sbr. sérstaklega 81. og 82. gr. Rómarsátt-
14 Bendenoun gegn Frakklandi. Series A Nr 284 [1994] 18 EHRR 52.
15 Ibid., mgr. 47. Almennt beitir mannréttindadómstóllinn framangreindum viðmiðum sjálfstætt,
þ.e. leggur ekki saman áhrif þeirra, en þeirri aðferð er þó beitt í þeim tilvikum þegar annars er ekki
ljóst hvorum megin hryggjar tilvik liggur: Garyfallou AEBE gegn Grikklandi. [1999] 28 EHRR
344, mgr. 33; R Clayton og H Tomlinson: Fair Trial Rights. OUR Oxford 2001, bls. 84.
16 Janosevic gegn SvíþjóS. [2004] 38 EHRR 473, mgr. 69.
17 Napp Pharmaceuticals Limited v Director General ofFair Trading. [2002] ECC 13, mgr. 93.
529