Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1939, Blaðsíða 8

6
á því, aö háskólinn er og verður ekki annað en það sem
við gerum hann, að háskólinn er starf og framkoma kenn-
ara og nemenda og að vegur hans er algerlega undir þeim
kominn. íslenzka þjóðin er fámenn og hefir aldrei liaft hol-
magn til að vinna nein stórvirki, sem mannfjölda þarf til.
En þrált fyrir það hefir þessari litlu þjóð tekizt að vinna
andleg afrek, sem skipuðu lienni í háan menningarsess á
sinum tíma, ekki vegna þess, live stór þjóðin væri, heldur
vegna þess, að hér voru nokkrir fróðir menn, sem unnu
sannleika og fegurð í senn og létu sér annt um að varðveita
fróðleik sinn frá gleymsku.
Og enn er það eins, að þjóðin er fámenn. En hún getur
verið góðmenn. \Tið getum ekki unnið nein afrek, sem mann-
fjölda þarf til, en mannvit og mannkostir, fróðleikur og
dugnaður, fegurð og drenglund eiga að geta náð sama
þroska meðal manna og' kvenna hér eins óg í öðrum menn-
ingarlöndnm. Við munum aldrei geta okkur orð fyrir mann-
magn eða mannfjölda, heldur aðeins l'yrir manngæði, og
að sama skapi, sem liér er meira fyrir lífinu haft en í heit-
ari löndum, verður hvert mannslíf dýrara og á að verða
dýrmætara um leið.
Þegar við nú förum að liugsa til að flytja búferlum héð-
an í hið nýja liáskólahús, verður okkur að vera ljóst, hver
vandi fylgir því að fá svo veglegt hús yfir háskólann. Við
verðum að gera okkar ítrasta til, að háskólinn verði annað
og meira en liið stóra og fagra hús, sem við öllum hlasir,
að sálin verði samhoðin þessum mikla lílcama. Og því segi
ég þetta nú, löngu áður en húsið er fullgert, að okkur veitir
ekki af tímanum til að vera vel undir vistaskiptin húin.
í háskólaljóðunum, sem sungin voru áðan, er háskólans
getið sem lítils vísis, sem þurfi að þroskast og dafna, verða
stór og hár. Við vitum öll live erfitt er að rækta liér tré,
hve nýgræðingurinn er viðkvæmur fyrir umhleypingum og
frostum og hve mikillar aðhlynningar hann þarf með, ef
hinn litli vísir á að geta náð eðlilegum þroska, unz hann
fær staðizt alla storma.