Dýraverndarinn - 01.12.1965, Blaðsíða 11

þ. e. að leyft verði að skjóta gæsir frá I. ágúst i stað
20. ágúst. Þessa ráðstöfun telur dr. Kear gagnslitla
eða gagnslausa, þar eð það hafi sýnt sig, að þó að
10—15 þúsund íslenzkar gæsir séu árlega skotnar á
Bretlandseyjum, hafi stofninn farið vaxandi.
3. Leyfisbundið drdp grágcesa utan hins lög-
ákveðna veiðitíma telur hún af sömu ástæðum að
hafa muni rnjög lítil áhrif á stofninn.
4. Smölun grágcesa i sárum. Þessa leið telur dr.
Kear vænlegasta til árangurs, þó einkum á stöðu-
vötnum, t. d. á Hópi í Húnavatnssýslu og á Lagar-
fljóti á Fljótsdalshéraði. En dr. Kear lítur þannig
á, að þessi aðferð sé svo ógeðfeld og muni vekja
andúð bæði innanlands og utan. Muni almennings-
álitið rísa öndvert gegn slikri slátrun á lífverum,
sem sé ekki undankomu auðið.
5. Eitrun. Eitrun telur hún vart geta komið til
greina, þar eð gæsir lifi á sams konar gróðri og bú-
fénaður.
Þá eru varnarráðstafanir, sem dr. Kear bendir á:
1. Hljóðfcelur (Hvellbyssur).
2. Hræður. Þar er um að ræða fleira en eitt, t. d.
hræður í mannslíki, tunnur, tjöld, pokar, vefjur,
sundurlimaðar gæsir, gæsafjaðrir o. s. frv.
3. Girðingar. Þéttar girðingar með fram ökrum, raf-
girðingar kringum vel sprottna akra og net yfir akra
og kartöflugarða.
Tillögur fuglafriðunarnefndar.
Þrátc fyrir þessar niðurstöður dr. Kear og varn-
arráðleggingar hennar hefur meirihluti fuglafrið-
unarnefndar, ásarnt ráðuneytisstjóra Menntamála-
ráðuneytisins, lir. Birgi Thorlacius, lagt til:
1. Leyfisbundið dráp grágæsa utan veiðitímans,
sem er frá 20. ágúst til 15. marz.
2. Ótakmörkuð taka eggja grágæsa.
3. Leyfisbundin smölun grágæsa í sárum í þeim
tilgangi að eyða þeim.
Gegn þessurn tillögum mælti ég í nefndinni. Vildi
ég ekki fallast á, að leyfi væri veitt til gæsadráps
utan veiðitíma, hvort sem væri með skolum eða
smölun, nema sannað væri, að varnarráðstafanir
hefðu ekki komið að gagni, lagði sem sé til, að aftan
við tillöguna kæini „enda verði ekki komið i veg
fyrir tjón með öðru móti."
Samnefndarmenn mínir treystu því ekki, að unnt
væri í hverju einstöku tilfelli að ganga úr skugga
um, að aðrar ráðstafanir hefðu ekki borið árangur.
Þessi stóri og sprccki háhyrningur var veiddur lifandi og
sett.ur i sjógeymi i San Francisco
Ég er hins vegar ekki aðeins gersamlega andstæður
því, að mönnum séu gefnar svo frjálsar hendur um
gæsadráp sem gert er í tillögum meðnefndarmanna
minna og frumvarpi því, sem nú liggur fyrir Al-
þingi. Mér býður við að lnigsa til þess, að kornið
geti til álíka villimennsku við gæsasmiilun og gæsa-
dráp eins og menn hafa orðið vitni af í marsvína-
drápinu fyrir tiltcilulega fáum árum.
Erlendis er víða gert að skilyrði fyrir drápi frið-
aðra dýra, sem vinna tjón, ekki aðeins að sannað
sé tjónið, heldur að skotmennirnir njóti ekki veið-
innar, heldur sé hún eign hins opinbera og andvirði
hennar renni lil almenningsþarfa. Þetta ákvæði er
auðvitað til að tryggja, að menn freistist ekki til
vegna persónulegs hagnaðar af clrápi dýranna einu
saman að gera rneira úr því tjóni, sem þau hafa
unnið, heldur en það hefur raunvertilega verið. Svo
mikið atriði er það í augum löggjafanna í þessum
löndum, að lífi sé ekki eytt nema til þess beri brýna
nauðsyn. Og ég er að vona, ;ið þeir verði margir
hér á íslandi sem telja, að ekki eigi fyrr en ekki
er annarra kosta völ að drepa af ráðnum luiga neina
þá lífveru, sem til heyrir hinni villtu náttúru lands-
ins, þó að hún gangi að einhverju leyti á hagsmuni
eins eða annars borgara eða einhvers hluta einhverr-
ar stéttar. Rétt er það, að af hinum 103 þúsund fer-
kílómetrum íslands ertt aðeins 800 ræktaðir og ein-
ungis 19.800 beitilönd. Um þessa ræktun hljótum við
að vera á verði, svo sem okkur einnig ber nauðsyn
til að auka hana. En við eigtim að setja okkur það
að forðast, svo sem fremst er unnt, allar ómannúð-
DÝRAVERNDARINN
77