Ný dagsbrún - 01.01.1906, Side 10
90
NÝ DAGSBRtÍN
an hátt. Jeg finn ekki að maður geti gjíírt sjer áhrif
þeirra á sína samtfð skiíjanlcg með neínní annari útskýr-
íngu.
En sagan erekki ncma hálfsögð þegarþarna er komið.
Þótt svona mikið væri líkt með mönnum þessum, var hitt
cngu lítilsverðara, scm ðl/kt var með þcim. Jeg nefncli
annan þcirra bölsýnismann og hinn glaðsýnismann. Vjer
skulum dálftið yfirvega ástæðurnar fyrir þessu bölsýni og
glaðsýni þeirra.
Hið fyrnefnda lögmáí, Karmalö'gmálið, \'ar brennt
írttl í sáíarlíf hins indverska konungssonar; þetta óttalega,
grimmúðga, náðarlausa lögmál, sem olli þvf, að sjcrhver
ávirding allra liðinna tfða skyldi óaflátanlega valda þraut
og mœðu um komandi tfðaraðir. Þitta átti ekkcrt skylt
við sálnaflakkstrú, þvf Siddartha hafði cnga trú á nokk-
urri sál, cngum þeim ódauðleika, sem vjer tölum um.
Manneskjan var, sem allt annað, ej'nn af leiksoppum óvar-
anleikans, ekkert annað cn sfrísandi og sfhjaðnandi gára á
straumi híns mikla hverfulleika, sem Siddartha hugði, eins
og Heraklftus hinn grfski, að væri grundvallareðli tilver-
unnar. Maðurinn er afrakstur liins undanfarna, eins og
Joginn á kcrtinu á sjerhverju augnabliki er afrakstur þess
loga sem þar var augnabliki fyr. Sá síðari logi framleiðist af
hinum fyrri loga, en er ekki sami logi. Svo er og mann-
íuum varið. Með hverju óróablaki klukkunnar er hann
önnur vera en sú sem hann var á næsta blakinu á undan.
Vor eigin vera er eins hreiful einsog hcíldarinnar vcra.
Lffið er sjónhverfing. Alheimurinn ekkert nema svipur
hverfulleikans.
Svona kom tilvcran Hindúunum á þeirri tfð fyrir
sjónir, f ljósi trúar sinnar á hinu órjúfanlega Karmalög-
rnáli, cu Siddartha ásctti sjer að finna einhvcr úrræði til
nð Vinna bug á.þvf lögmáli, sleppa úr greipum þcss, l>að